TÜRKÜLERDE FELEK KAVRAMI

Türk halk müziğinin formlarından biri olan türküler, halkın yaşantısında coşku, sevinç, hüzün, keder, gibi duygularını doğal, içten bir şekilde saz ve söze aktardıkları eserlerdir. Halkın kültürel yaşantısında müzik ayrı bir yere sahiptir. Halk türküleri yüzyılları aşarak, halkın beğeni süzgecinden geçerek, kulaktan kulağa aktarılarak yaşatılmaya devam etmektedir. Türk Halk Müziğinin temel formlarından olan türkülerde söz, ezgiye eşlik eder. Belirli bir anlam ifade eden sözler, ezgiye karakter kazandıran bir özellik göstermektedir. Türkülerde çeşitli konular saz ve söze dökülebildiği gibi halkın kendince anlam yüklediği kavramlarda yer alabilmektedir. Bu araştırmada türkülerde felek kavramı; halkın kültüründe, yaşantısında bu kavramın hangi anlamları yansıttığı, ifade ettiği ele alınmaktadır. Çalışma alanını Türk Halk Müziği TRT repertuvarında ulaşılabilen 4616 eser içerisinde felek kelimesinin geçtiği 117 türkü oluşturmaktadır. Araştırmada belgesel tarama ve literatür tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın amacı, türkülerin konularını halk bilimi, felsefe alanlarının bakış açısıyla ele almak ve halk kültürünün zengin ifade biçimlerini, bilimsel bir inceleme doğrultusunda ortaya çıkarmaktır.

THE CONCEPT OF FATE IN BALLADS

Ballad is one of the forms of Turkish folk music, putting the joy, fervour, sadness, grief and such emotions of the people in sincere and natural expressions accompanied by saz. Music has its peculiar place in the cultural life of the folk. Folk ballads have passed through the public taste for centuries and survived into the present through transfer from ear to ear. Lyric accompanies melody in the ballads. Expressing a given meaning, the lyrics of ballads add a character to the melody. Just as various subjects could be put into lyrics and saz in ballads, some concepts that people load with meanings of their own take place in them. This study is thus designed to probe into the underlying meanings and associations of the concept felek (fate) in folk culture and life. The field of the study consists of 117 ballads containing the word felek, among the 4616 works available in TRT repertoire of Turkish Folk Music. Documentary review and literature review methods were used in the study. The purpose of the study is to examine the subjects of ballads from the viewpoints of folklore and philosophy, and to reveal the rich expression styles of the folk culture from a scientific perspective.