Rasyonel ve Normatif Politikaya Uyma Davranışı: Suriyelilerin İş Gücü Piyasasına Entegrasyonunda İşverenlerin Yabancıları Kayıtlı Çalıştırma Niyetlerini Etkileyen Faktörler

2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı ile birlikte Türkiye’ye yönelik büyük ölçekli bir göç hareketi yaşanmıştır. İlk yıllarda göçmenlerin anavatanlarına döneceği düşünülmüş, ancak iç savaşın uzaması ve göçmenlerin anavatanlarına dönüş oranlarının sınırlı kalması sonucunda Suriyelilerin toplumsal entegrasyon sorunlarına yönelik daha kalıcı politikaların üretilmesi gerekmiştir. Türkiye’de sayıları üç buçuk milyonu geçen Suriyelilerin topluma entegrasyonunda önemli bileşenlerden bir tanesi Suriyelilerin iş gücü piyasasına entegrasyonudur. Bu konuda geliştirilen politikaların uygulanabilmesi ise hedef kitlelerinin politikaya uyum göstermesine bağlıdır. Bu çalışmada Hatay ilindeki işverenlerin yabancıları kayıtlı çalıştırmaya yönelik niyetlerine etki eden faktörler incelenmiştir. 526 işverenle gerçekleştirilen anket sonuçlarına göre politika/mevzuat hakkında bilgi sahibi olma, algılanan ekonomik rasyonalite, algılanan etnik benzeşme ve yabancıların kayıtlı çalıştırılmasına yönelik tutum değişkenleri işverenlerin yabancıları kayıtlı çalıştırma niyetlerini pozitif yönde etkilemektedir. Ancak caydırıcılık ve subjektif norm değişkenleri ile işverenlerin yabancıları kayıtlı çalıştırma niyetleri arasındaki ilişki negatif çıkmıştır. Sonuçların yabancıların iş gücü piyasasına entegrasyonu literatürüne bir katkı sağladığı ve politika yapıcılar için önem taşıyabileceği düşünülmektedir.

Rational and Normative Policy Compliance: Labor Market Integration of Syrians and the factors affecting the Intentions of Employers to Employ Registered Foreign Workers

Turkey has witnessed a huge wave of immigration after the Syrian Civil War which broke out in 2011. Initially, it was believed that this was a temporary movement. However, as the civil war continued for years and only a limited number of Syrians were able to return to their homeland or other countries, more permanent policies to overcome problems about social integration became a necessity. One of the most important components of social integration of over three and a half million Syrians in Turkey is labor market integration. The success of public policies aiming to improve the integration of Syrians depends on the policy compliance of target groups. In this study the factors which affect the intention of employers to employ registered foreign workers were investigated. The results of a survey conducted among 526 employers in Hatay province showed that the level of knowledge about policies/regulations, perceived economic rationality, perceived ethnic similarity and attitudes positively affected the intention of employers to employ registered foreign workers. However, deterrence and subjective norm were negatively related to the intention of the employers. We believe the findings of the study may contribute the literature about informal employment of refugees and labor market integration, and the results may be important for policy makers. 

___

  • Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2019). Çalışma hayatı istatistikleri [Veri seti]. Erişim adresi: https://www.ailevecalisma.gov.tr/istatistikler/calisma-hayati-istatistikleri/resmi-istatistik-programi/yabancilarin-calisma-izinleri/
  • Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamarı. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
  • Akers, R. (1990). Rational choice, deterrence, and social learning theory in criminology: The path not taken. The Journal of Criminal Law and Criminology, 81(3), 653-676. https://scholarlycommons.law.northwestern.edu
  • Akgündüz, Y., Berg, M. and Hassink, W. (2015). The impact of refugee crises on host labor markets: The case of the Syrian refugee crisis in Turkey (IZA DP No. 8841). Bonn: Iza.
  • Bezirgan Arar, Y. (2009). Sosyo-politik bağlama göre Türk basınının "Öteki"leri (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483. https://www.pegem.net/
  • Byron, M., Cohen, J., Frattaroli, S., Gittelsohn, J. and Jernigan, D. (2016). Using the theory of normative social behavior to understand compliance with a smoke-free law in a middle-income country. Health Education Research, 31(6), 738-748. doi: 10.1093/her/cyw043
  • Del Carpio, X. V. and Wagner, M. C. (2015). The impact of Syrian refugees on the Turkish labor market: The impact of Syrians refugees on the Turkish labor market (Policy Research Working Paper No. 7402). Washington, D.C.: World Bank Group.
  • Clark, K. and Lindley, J. (2009). Immigrant assimilation pre and post labour market entry: Evidence from the UK labour force survey. Journal of Population Economics, 22(1), 175-198. doi: 10.1007/s00148-007-0173-4
  • Clark, K., Garratt, L., Li, Y., Lymperopoulou K., and Shankley W. (2019). Local deprivation and the labour market integration of new migrants to England. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(17), 3260-3282. doi:10.1080/1369183X.2018.1481000
  • Ekşi, N. (2015). Yabancılar ve uluslararası koruma hukuku. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Erdoğan, M. ve Ünver, C. (2015). Türk iş dünyasının Türkiye'deki Suriyeliler konusundaki görüş, beklenti ve önerileri (TİSK Yayın No. 353). Ankara: Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu.
  • Göç İdaresi. (2020). Geçici koruma. Erişim adresi: https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638
  • Heath, A. and Cheung, S. (2006). Ethnic penalties in the labour market: Employers and discrimination (Department for Work and Pensions Research Report No. 341). Norwich: Crown Copyright.
  • İslamoğlu, A. ve Alnıaçık, Ü. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Kadkoy, O. (2017). Syrians and labor market integration: Dynamics in Turkey and Germany. The German Marshall Fund of The United States. Erişim adresi: https://www.tepav.org.tr/upload/files/ 1486123447-4.Syrians_and_Labor_Market_Integration__Dynamics_in_Turkey_and_Germany _.pdf
  • Kaygısız, İ. (2017). Suriyeli mültecilerin Türkiye işgücü piyasasına etkileri. Friedrich Ebert Stiftung Türkiye Temsilciliği. Erişim adresi: http://www.fes-tuerkei.org/media/pdf/D%C3%BCnyadan/ 2017/Du308nyadan%20-%20Suriyeli%20Mu308ltecilerin%20Tu308rkiye%20I307s327 gu308cu308%20Piyasasina%20Etkileri%20.pdf
  • Kundo, T. (1990). Some notes on rational behavior, normative behavior, moral behavior, and cooperation. The Journal of Conflict Resolution, 34(3), 495-530. doi: 10.1177/0022002790034003006
  • Lee, H.-W. (2017). Taking deterrence seriously: The wide-scope deterrence theory of punishment. Criminal Justice Ethics, 36(1), 2-24. doi: 10.1080/0731129X.2017.1298879
  • Noguera, J., Quesada, F., Tapia, E. and Llàcer, T. (2014). Tax compliance, rational choice and social influence: An agent-based model. Association Revue Française de Sociologie, 55(4), 765-804. doi: 10.3917/rfs.554.0765
  • Orhan, O. ve Senyücel Gündoğar, S. (2015). Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye etkileri. (Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi Rapor No. 195). Ankara: Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı.
  • Pickett, J. and Roche, S. (2016). Misguided directions in deterrence theory and policy. Criminology and Public Policy, 15(3), 727-751. doi:10.1111/1745-9133.12217
  • Sosyal Güvenlik Kurumu. (2018a). Aylık istatistik bilgileri [Veri seti]. Erişim adresi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/aylik_istatistik_bilgileri
  • Sosyal Güvenlik Kurumu. (2018b, Eylül 21). T.C. Kayıtdışı istihdam oranları [Veri seti]. Erişim adresi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/kayitdisi_istihdam/kayitdisi_istihdam_oranlari/kayitdisi_istihdam_orani
  • Uluslararası İş Gücü Genel Müdürlüğü. (2017, Mart 12). Yabancılara yasak meslekler. Erişim adresi: http://www.calismaizni.gov.tr/yabancilar/yabancilara-yasak-meslekler/
  • Uluslararası İşgücü Genel Müdürlüğü. (2017, Mart 10). Geçici koruma kapsamında olan yabancıların çalışma izinleri. Erişim adresi: http://www.calismaizni.gov.tr/calisma-izni/ge%C3%A7ici-koruma-kapsam%C4%B1nda-olan-yabanc%C4%B1lar%C4%B1n-%C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma-%C4%B0zinleri/
  • Üstün, N. (2016). Suriyelilerin Türk işgücü piyasasına entegrasyonu sorunlar-öneriler. Konya: Konya Ticaret Odası.