Çoklu Politika Penceresi’nden Ötanazi: Türkiye’ye Bakış
Dünya genelinde çok tartışmalı olan ötanazi konusu, halen sağlam bir hukuki ve ahlaki zemine oturtulamamıştır. Doktorlar, tıbbi personel, politikacılar, sivil toplum örgütleri, dini otoriteler, hastalar ve hasta yakınları gibi farklı aktörlerin görüşleri, hukuki zeminin kayganlığı ve konunun etik yönü ötanazi konusunda ülkelerde ve dünyada fikir birliğine varılmasını zorlaştırmaktadır. Ancak bireysel hakların büyük önem kazandığı günümüzde, kişiler “seçim hakkı”, “kişi onuru”, “yaşam kalitesi” gibi ilkeler kapsamında ötanazi kararı alma hakkının kendilerine ait olması gerektiğini savunmaya başlamışlardır. Böylece ötanaziye olan ilginin artmasıyla birlikte, ötanazi politika penceresinin açılması yönünde bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Ancak problem, politika ve siyaset akımlarının bir araya gelerek politika penceresinin açılmasını sağlamaya yönelik Kingdon’ın “Çoklu Politika Penceresi” kuramı çerçevesinde politika penceresinin tamamıyla açılabilmesi için kamuoyu, çıkar grupları, medya ve etkin politik aktörlerin desteği gerekmekte, ötanazi yanlılarının ise politika penceresinin açılması anında, oluşturulmuş taslak hukuki zemin ile birlikte politika oluşturmaya hazır olmaları gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Ötanazi, Çoklu Politika Penceresi, Problem Akımı, Politika Akımı, Siyaset Akımı
Euthanasia from the Multiple Policy Window: A Look at Turkey
The topic of euthanasia, which is very controversial around the world, has not yet been placed on a solid legal and ethical ground. The view of different actors such as physicians, medical caregivers, politicians, non-governmental organizations, religious authorities, patients and patient relatives make it difficult to reach a consensus in the world about the lubrication of the legal ground and the ethical aspect of the issue. However, nowadays, when individual rights are of great importance, people have begun to argue that to right to make euthanasia decision within the scope of principles such as “right to choose”, “person’s honor”, “quality of life” belongs to them. Thus, with the increasing interest in euthanasia, some progress has been made towards opening the euthanasia policy window. However, in order to open the policy window completely within the framework of Kingdon’s “Multiple Streams Theory” by bringing together the problem, policy and politics stream, support from the public, interest groups, the media active political actors is needed and the euthanasia side should be prepared to form a policy together with the draft legal ground created at the moment of the opening of the policy window.
Keywords:
Euthanasia, Multiple Streams Theory, Problem Stream, Policy Stream, Politics Stream,
___
- Akcan, A. E. (2013). Ötanazi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 71(1): 3-26.
- Akdoğan, A. A. (2013). ''Gündem Belirleme'' Kamu Politikası Kuram ve Uygulama. (Edt: M. Yıldız, ve M. Z. Sobacı ). Ankara: Adres Yayınları. 211-226
- Akdoğan, H. ve Köse Y. (2011). “Çoklu Politika Sürecinde Çoklu Akış Modeli. Kamu Politika Süreci Teorik Perspektifler. (Editör: A. Kaptı). Ankara: Seçkin Yayınları. 85-98
- Artuk M. E. ve Yenidünya A. C. (2011). “Ötanazi”, Hukuk ve Etik Boyutuyla Ötanazi (Derl. Nur Centel), İstanbul: XII Levha Yayıncılık
- Bayraktar, K. (1972) Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu, İstanbul.
- Besiri, A. (2009). Ötanazi ve Yaşam Hakkı. TBB Dergisi 86: 188-203.
- Çetinkaya, F. ve Karabulut, N. (2016). Öğrencilerin Ötenazi Hakkında Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 3(2): 28-39.
- Duranlı, M. (2015). Deli Dumrul Anlatmasında Ötanazi Kalıntısı. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 15/2: 43-48.
- Gürcan, E. C. (2011). Ötanazi: Yaşama Hakkı Açısından Bir Değerlendirme. AUHFD. 60(2): 255-280.
- Hippokrates. (2015). Hipokrat Yemini. Çev: İlyas Altuner. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 7: 1-7.
- İnceoğlu, S. (1999). Ölme Hakkı. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Karaca, S. (2001). İnsan Hakları ve Hasta Hakları Bağlamında Ötenazi, Adalet Dergisi 92(6).
- Kızılyel, S. (2014). Yaşam Hakkı: AİHM Kararları ve İdari Yargı Uygulaması. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi XVIII(2): 253-289.
- Kingdon, J. W. (2011). Agendas, Alternatives, and Public Policies. Second Edition, Gienwiew IL:Pearson Education.
- Köseoğlu, Ö. (2013). ''Kamu Politikası Sürecinde Karar Verme'' Kamu Politikası Kuram ve Uygulama, (Editör: M. Yıldız ve M. Z. Sobacı ). Ankara: Adres Yayınları. 245-261
- Kumaş. G. (2005). Adana İlinde Çeşitli Hastanelerin Ötenazi Hakkında Düşünceleri. Çukurova Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi. Adana.
- Namal, A. (2011). "Türk Tıp Etiği Çevrelerinde Ötanazi Tartışmaları-Neden Henüz Küçük Bir Alev?", Hukuk ve Etik Boyutuyla Ötanazi. (Derl. Nur Centel). İstanbul.
- Oral, G. (1997). İntihar ve Adli Bilimler. Yeni Symposium 35(2-3): 45-67.
- Ömeroğlu, Ö. (2004). Hukukusal Açıdan Ölme Hakkı ve Kabul Edilebilirliği Sorunu. Erzincan Üniversitesi hukuk Fakültesi Dergisi XIII(3-4): 85-106.
- Ömeroğlu, Ö. (1993). Ötanazi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi (2):187-205.
- Özkara, E. (2001). Ötanazide Temel Kavramlar ve Güncel Tartışmalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Schicktanz S., Raz, A. and Shalev, C. (2010). The Cultural Context of Patient Autonomy and Doctors Duties: Passive Euthanasia and Advance Directives in Germany and Israel. Medicine, Health Care and Philosophy 13: 363-369
- Terzioğlu, A. (1994). Ötenazi ve Getirdiği Etik Sorunlar. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği Dergisi (2):16-22.
- Türkçe Sözlük. (2005). Onuncu Baskı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Uysal, C., Karaaslan, B., Tanrıverdi, H., Çelepkolu, T., Korkmaz, M., Bulut, K., Bez, Y., Tıraşçı, Y. ve Özkara, E. (2013). Hekimlerin Ölümle Karşılaşma Sıklıklarına Göre Ötenazi Hakkındaki Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Adli Tıp Bülteni 18(3): 91-97
- Vural, A. M. (1999). Yerel Basın ve Kamuoyu. Eskisehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- http://www.bbc.co.uk/ethics/euthanasia/religion/religion.shtml
- https://bianet.org/bianet/insan-haklari/173672-idam-cezasi-infazlari-son-25-yilin-en-yuksek-seviyesinde
- http://blog.milliyet.com.tr/olum-turizmi-/Blog/?BlogNo=307060
- http://www.haberturk.com/kultur-sanat/haber/691559-unlu-yazarin-olum-klinigi
- http://www.haberturk.com/saglik/haber/1149992-almanyada-otenazi-hakki-yasalasti
- http://www.hukukcu.com
- http://www.life.org.nz/euthanasia/abouteuthanasia/history-euthanasia1
- http://www.milliyet.com.tr/fatih-biricik-cinayetine-gundem-2219475/
- http://www.medicalnewstoday.com/articles/182951.php?page=3
- https://onedio.com/haber/acilarina-son-vermek-icin-olum-hakkini-kullanmak-isteyenlerin-signagi-otanazi-597411
- http://www.turkstat.gov.tr. TÜİK.İntihar istatistikleri 2011
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2016
- Yayıncı: Ersan ERSOY