“Tanzimat Döneminde Ufaklık Para Sorunu (1839-1879)”

Tanzimat Dönemi’nde meskukat reformunun önemli ayaklarından biri olan ufaklık para alanı, Osmanlı Devleti için oldukça sorunlu bir alan olmuştur. 1846 yılında devletin bakırdan ufaklık para basarak para sistemine entegre edilen ufaklık para alanı, piyasanın ufaklık para ihtiyacının tam olarak bilinememesi nedeniyle ciddi bir spekülasyon sahası olmuştur. Dönem boyunca alanın temel sorunları yabancı bakır paraların piyasaya sürülmesi, İstanbul için darp edilen bakır paraların yoğun bir şekilde taşraya kaçırılması, taşradan sağlam paraların çekilerek piyasanın büyük oranda bakır para ile dolması ve 1870 li yıllardan sonra bakır paranın Dersaadet Borsası için bir spekülasyon aracına dönüşmesidir. Osmanlı Devleti çeşitli önlemlerle ufaklık para alanındaki mevcut sorunları çözmeye çalışmış, ancak Tanzimat Dönemi boyunca kalıcı bir çözüm üretememiştir. Bunun sonucunda ise hem halk hem de devletin kendisi ciddi anlamda zarara uğramıştır

“Tanzimat Döneminde Ufaklık Para Sorunu (1839-1879)”

Keywords:

-,

___

  • (Kullanılan belgelerin numaraları ile gazete sayıları metin içerisinde verilmiştir)
  • İrade-Mesail-i Mühimme(İ.MSM)
  • İrade-Meclis-i Vala(İ.MVL)
  • İrade-Dahiliye(İ.DH)
  • Hariciye Tercüme Odası(HR.TO)
  • Bab-ı Asafi-Amedi Kal.(A.AMD)
  • Sadaret Mektubi Kal. Nezaret ve Deva’ir Evrakı (A.MKT.NZD)
  • Sadaret Mektubi Kal. Meclis-i Vâlâ Evr.(A.MKT.MVL)
  • Sadaret Mektubi Kal. Umumi(A.MKT.UM) Yıldız Esas Evrak(Y.EE)
  • Sadâret Resmî Maruzât Evrakı (Y.A.RES)
  • Dahiliye Nezâreti Mektubî Kalemi (DH.MKT)
  • Sadâret Mektubî Kalemi Mühimme Kalemi Belgeleri (A.MKT.MHM)
  • Maliyeden Müdevver Defterler(MAD.d)
  • Takvim-i Vekayi(TV)
  • Ceride-i Havadis(CH)
  • Ruzname-i Cer. Havadis(RCH)
  • Tercüman-ı Ahval(TA)
  • İstikbal(İTB)
  • Basiret(BSRT)
  • Mecmua-i Marif(MM)
  • Mecmua-i Arif(MA)
  • Terakki(TRK)
  • Akyıldız, Ali. Para Pul Oldu: Osmanlı’da Kağıt Para, Maliye ve Toplum, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003
  • Al, H., Akar, Ş. K. ve Bayraktar, K. Tanzimat Dönemi Finansal Reformlar, Kısım 3: Meskûkât Reformu, TÜBİTAK SOBAG 108K571 Nolu Proje, 2011
  • Braudel, Fernand.Civizilation&Capitalism 15th-18th Century. Volume 1:The Structures of Everyday Life, the Limits of Possible, Trans. Siân Reynolds, Harper&Row, Publishers, New York, 1981
  • Cipolla, Carlo.Akdeniz Dünyasında Para, Fiyatlar ve Medeniyet, Çev.Ali İhsan Karacan, Bağlam Yayınları, İstanbul, 1993
  • Habib, İrfan.“The Currency System of the Mughal Empire (1556-1707)”, Medieval India Quarterly, IV (Nos.1-2), 1961, ss.1-21
  • Helleiner, Eric. The Making of National Money:Territorial Currencies in Historical Perspectives, Cornell University Press, Ithaca, 2003
  • Sahillioğlu, Halil. “Süleyman II ve Ahmed II Dönemi Bakır Paraya Dayanan Enflasyon Devresi M.1687-1691/H.1099-1103”, Türk Numismatik Derneği Bülteni, 10, 1982, ss.7-40 Sargent, T.J. and Velde, François R. The Big Problem of Small Change, Princeton University Press, Princeton(NJ), 2002