Osmanlı Devleti’nde Millet Sistem ve Süryaniler

Kuruluşundan kısa zaman sonra Anadolu’daki topraklarını genişleterek çeşitli gayrimüslim tebaayı hâkimiyetine alan Osmanlı Devleti, bu duruma uygun politikalar üretmek zorundaydı. Bu sebeple “Millet Sistemi” Osmanlı Devleti’nin gayrimüslim tebaayla ilişkilerini uyum içinde yürütmesini ve tebaasını memnun etmesini sağladı. Bu çalışmada, millet sistemi içerisinde, 19. yüzyılın sonlarına kadar ayrı bir millet olmasa da, 16. yüzyıldan itibaren Osmanlı hâkimiyetinde yaşamış olan Süryanilerin tarihsel dönüşümleri ele alınmıştır. Bu sıralamada sadece Osmanlı hâkimiyeti dönemine değil, öncelikle Süryanilerin nasıl Hristiyan olduğuna, daha sonra Roma devletiyle olan çatışmalarına ve Hristiyanlığın ayrımında Süryanilerin nerede durduğuna değinilmiştir. İslam yönetimiyle Hz. Ömer döneminde karşılaşan Süryaniler, bu zamandan sonra İslam devletleri hâkimiyetinde, dinlerini, geleneklerini özgürce devam ettirebilmişlerdir. Çalışmanın son kısmında ise, Osmanlı Arşiv vesikalarından yararlanarak, bağlı bulundukları Ermeni Patrikliğiyle ilgili sorunları, Osmanlı’nın gayrimüslim tebaasına, Süryaniler özelinde nasıl davrandığı ve sorunlara nasıl cevap verildiği işlenmeye çalışılmıştır. Bunun yanında, Süryanilerin Osmanlı idaresine olan tepkileri de ele alınmıştır.

The Millet System and the Assyrians in the Ottoman Empire

After the establishment, while expanding its territory, Ottoman power dominated over variety of non-Muslim society. And the empire must produce new policies for its new subjects. For this reason “The Millet System” helps the ottoman empire establish a relation with its non- Muslim subjects in harmony. This study tries to explain, Assyrians historical development process which lived from 16. Century without part of millet system, under the Ottoman rule. This order is not only consist of the period of Ottoman rule, it is mentioned, primarily, how the Assyrians became Christian, and conflicts between the Roman state, and then where Assyrians stand for during the period of differentiation in Christianity. Assyrians met the Islamic rule during the period of caliph Omar, after this time they live freely their religion rituals and their traditions. In the last part of study, there was mentioned, problems with Armenians patriarchate, which Assyrians were subjected, and how Ottoman Empire deal with problems and how the Assyrians relations with state.

___

  • ASLAN, T. (2010) “Osmanlı Devleti’nin Siyasi ve İdari Tarihinde Adalet ve Musavat Meselesi”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 21, Temmuz – Ağustos – Eylül, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, http://www.akademikbakis.org/
  • BAYBURT, D. (2010) “Milli Mücadele Döneminde Süryaniler”, Akademik Bakış Dergisi, Cilt 3 Sayı 6, s.45-72.
  • BOZKURT, G. (1996) Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Hukukî Durumu, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • ÇELİK, M. (1996) Ortadoğu Mozaiği Süryaniler Nasturiler, Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Yayınları, Sayı 4, Elazığ.
  • ÇELİK, M. (2002) “Tarihte Türk Süryani İlişkileri”, Yeni Türkiye, Sayı 44 (Türkoloji ve Türk Tarihi Araştırmaları Özel Sayısı), Mart- Nisan, Ankara.
  • DEMİRAĞ, Y. (2002) “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yaşayan Azınlıkların Sosyal ve Ekonomik Durumları”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı 13, ss. 15-33.
  • EROL, S. (2011) “Doğu Süryani Kilisesi Tarihi Çerçevesinde İran Asuri- Keldanilerine Genel Bir Bakış”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 16, ss.129-137.
  • ERYILMAZ, B. (1996) Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslim Tebaanın Yönetimi, Risale Yayınları, İstanbul.
  • FINDLEY, V., Carter, (2011) Modern Türkiye Tarihi, Timaş Yayınları, İstanbul.
  • KENANOĞLU, M. Macit, (2004) Osmanlı Sistemi Mit ve Gerçek, Klasik Yayınları, İstanbul.
  • KÜÇÜK, G. Z. (2008) Mardin ve Çevresinde Süryaniler, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • METİN, E. (1999) “Güzel ve Hain Dost, HETO”, Süryani Edebiyat Dergisi, Yıl. 1, Sayı. 1, İstanbul.
  • SEYFELİ, C. (2005a) “Osmanlı Devlet Salnamelerinde Süryaniler (1847-1918)”, Süryaniler ve Süryanilik I, (Hazırlayanlar: Ahmet Taşğın, Eyüp Tanrıverdi, Canan Seyfeli), Orient Yayınları, Ankara.
  • SEYFELİ, C. (2005) “Osmanlı Devleti’nde Gayrimüslimlerin İdari Yapısı: Ermeniler Örneği”, Milel ve Nihal Dergisi, Yıl. 2, Sayı. 2, İstanbul, ss.124-156.
  • ŞİMŞEK, M. (2005) “Süryani Kadim Ortodoks Kiliseli Patrikhane Nizamnamesi”, SBARD, Sayı. 6, ss.725 - 742.
  • ÖZCOŞAR, İ. (2006) 19. yüzyılda Mardin Süryanileri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı Doktora Tezi, Kayseri.
  • TÜRKÖNE, M. (1995) Osmanlı Modernleşmesinin Kökenleri, Yeni Şafak Yayınları, İstanbul.
  • Arşiv Belgeleri
  • BOA, BEO DOSYA: 914 GÖMLEK: 68537: N/1314.
  • BOA, BEO DOSYA: 1040 GÖMLEK: 77967.
  • BOA, BEO DOSYA: 914 GÖMLEK: 68537: N/1314.
  • BOA, BEO DOSYA: 246 GÖMLEK: 18403.
  • BOA, BEO DOSYA: 256 GÖMLEK: 19680.
  • BOA, BEO DOSYA: 1040 GÖMLEK: 77967.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 1549 GÖMLEK: 83 safer 1306.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 2023 GÖMLEK 122.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 1670 GÖMLEK: 7: RA/1307.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 1558 GÖMLEK: 118.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 1549 GÖMLEK: 83 safer 1306.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 2023 GÖMLEK 122.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 1330 GÖMLEK: 62: Ra/1297.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 1670 GÖMLEK: 7: RA/1307.
  • BOA, DH. MKT DOSYA: 2350 GÖMLEK: 40: Muharrem 1318.
  • BOA, DH. TMIK. M. DOSYA: 81 GÖMLEK: 53: 17 ağustos 317 ve 5 Şubat 315.
  • BOA, DH. TMIK. M DOSYA: 133 GÖMLEK: 63: rebiülahir 1320.
  • BOA, DH. TMIK. M DOSYA: 126 GÖMLEK: 29: rebiülevvel 1320.
  • BOA, HR. MKT DOSYA: 246 GÖMLEK 27: 2/Z/ 1274.
  • BOA, MTV DOSYA: 162 GÖMLEK: 165: 12 safer 1315.
  • BOA, Y., PRK. MF. DOSYA: 2 GÖMLEK: 27.

___

APA SOFUOĞLU E, AKVARUP İ (2012). Osmanlı devleti’nde millet sistem ve süryaniler. Akademik İncelemeler Dergisi, 7(1), 71 - 78.
Chicago SOFUOĞLU Ebubekir,AKVARUP İlke Nur Osmanlı devleti’nde millet sistem ve süryaniler. Akademik İncelemeler Dergisi 7, no.1 (2012): 71 - 78.
MLA SOFUOĞLU Ebubekir,AKVARUP İlke Nur Osmanlı devleti’nde millet sistem ve süryaniler. Akademik İncelemeler Dergisi, vol.7, no.1, 2012, ss.71 - 78.
AMA SOFUOĞLU E,AKVARUP İ Osmanlı devleti’nde millet sistem ve süryaniler. Akademik İncelemeler Dergisi. 2012; 7(1): 71 - 78.
Vancouver SOFUOĞLU E,AKVARUP İ Osmanlı devleti’nde millet sistem ve süryaniler. Akademik İncelemeler Dergisi. 2012; 7(1): 71 - 78.
IEEE SOFUOĞLU E,AKVARUP İ "Osmanlı devleti’nde millet sistem ve süryaniler." Akademik İncelemeler Dergisi, 7, ss.71 - 78, 2012.