İSPANYA’DA BÖLGELİ DEVLETİN TARİHSEL GELİŞİMİ, YASAL DÜZENİ VE SİYASAL YAPILANIŞI

Bu makalede İspanya’ya özgü ulusaltı bütünleşme anlamında bir bölgeselleşme modeli olan özerk topluluklar sisteminin tarihsel arkaplanı, yasal çerçevesi ve siyasal bağlamı analiz edilmektedir. Bask milliyetçiliğine özel önem verilerek ele alınan bölgecilik, son dönemde Katalonya’da cereyan eden bağımsızlıkçı harekete gönderme yapılarak tartışılmaktadır. Ayrıca Avrupa Birliği’nin çeşitli belgelerde öne sürdüğü bölgesel özerk yönetimlerin İspanya’daki bölgesel demokrasinin gelişimine katkı yaptığı belirtilmektedir. İspanya’daki bölgeselleşme, 2017 yılında İspanya’nın Katalonya bölgesinde ortaya çıkan bağımsızlık referandumu tartışması nedeniyle güncelliğini koruduğu için önemlidir. Üniter devlet düzeyi içinde bölgeli devlet modelinin tarihsel milliyetler/bölgeler açısından (Bask Ülkesi’nde daha zayıf olmakla birlikte) İspanya ile bütünleşmeyi pekiştirdiği ve ayrılıkçılık hareketlerinin etkisini kırabildiği; ancak son dönemde yükselişe geçen Katalan milliyetçiliğinin bu bütünleşmeyi tartışmalı hale getirdiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bölgeli Devlet, Özerk Topluluklar, İspanya, Bask Ülkesi, Katalonya

HISTORICAL DEVELOPMENT, LEGAL ORDER AND POLITICAL CONFIGURATION OF THE REGIONALISED STATE IN SPAIN

In this article, Spain’s system of autonomous communities as a model of regionalisation in terms of subnational integration is analysed regarding its historical background, legal framework, and political context. Regionalism is examined with special emphasis on Bask nationalism and is also discussed with reference to the recent independence movement taking place in Catalonia. The contribution of the European Union’s encouragement of regional self-government to the development of regional democracy in Spain is stated in the mentioned as well. Regionalisation in Spain is important as the discussion on 2017 independence referendum in Catalonia continues to be relevant. Being within unitary state level the regionalised state model strengthened the integration of the historical nationalities/regions with Spain and soothed the influence of the separatist movements; however, with the recent rally of Catalan nationalism this model became a controversial topic.

Keywords:

Regionalised State, Autonomous Communities, Spain, Bask Country, Catalonia,

PDF

___

AER. ‘Regionalisation in Spain: A Nation of Nations?’ Assembly of European Regions. 2017. https://aer.eu/regionalisationspain-nation-nations-ror2017/.
Akyıl, Laçin. ‘Yeni Bölgecilik Yaklaşımının Avrupa Birliği’nde Ulus Devleti Ayrıştırmasına Etkisi: Bask Özerk Topluluğu Örneği’. Ekonomi, Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 2/1 (24 May 2017): 19–34. https://dergi.arel.edu.tr/index.php/eysad/article/view/28.
Avrupa Birliği. Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma. Ankara: TC Başbakanlık Avrupa Birliği Genel Sekreterliği, 2011.
Avrupa Komisyonu. ‘Four Motors for Europe’. 2009. https://ec.europa.eu/regional_policy/en/information/publica tions/reports/2009/four-motors-for-europe-four-motors-formercosul. Avrupa Konseyi. Draft European Charter of Regional SelfGovernment (1997). http://www.cvce.eu/obj/draft_european_charter_of_regional_ self_government_5_june_1997-en-78ae4dcf-6346- 4aa8-8474- 7535e4091bf7.html.
Aydın, Rıfat. ‘Self–Determinasyon ve Ayrılma Hakkı Çerçevesinde Katalonya’nın Bağımsızlık Sorunsalının Değerlendirilmesi’. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4/11 (2017): 524– 555.
Baykal, Sanem. ‘Unity in Diversity? The Challenge of Diversity for the European Political Identity, Legitimacy and Democratic Governance: Turkey’s EU Membership as the Ultimate Test Case’. Jean Monnet Working Paper. New York, 2005. BBC. ‘Catalonia Profile’. BBC News. 2018. https://www.bbc.com/news/world-europe-20345073.
BBC News. ‘Catalonia’s Bid for Independence from Spain Explained’. BBC. 2018. http://www.bbc.com/news/world-europe29478415. Botella, Joan. ‘The Spanish New Regions: Territorial and Political Pluralism’. International Political Science Review 10/3 (1989): 263–271.
Carr, Raymond. Spain: A History. New York: Oxford University Press, 2000.
Colino, César - Pino, Eloísa del. Spain: The Consolidation of Strong Regional Governments and the Limits of Local Decentralization. Oxford University Press, 2010. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199562978.003.001 6. Comparative Constitutions Project. ‘1931 Constitution of the Republic of Spain’. 2008.
Conversi, Daniele. The Basques, the Catalans and Spain: Alternative Routes to Nationalist Mobilisation. 2. Baskı. Londra: Hurst&Company, 2000.
Cortes Generales. Spanish Constitution (1978). http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Cong reso/Hist_Normas/Norm/const_espa_texto_ingles_0.pdf.
Çavuşoğlu, Naz. ‘Bölgeli Devlet’de Egemenlik/Yetki Paylaşımı’. eAkademi HAZIRAN/4 (2002).
Dearden, Lizzie. ‘Catalan Independence Referendum Illegal under Spanish Constitution, European Commission Confirms’. The Independent. 2 October 2017. https://www.independent.co.uk/news/world/europe/catala n-independence-referendum-not-legal-spanish-constitutioneuropean-commission-juncker-spain-law-a7978386.html.
Dowling, Andrew. ‘Autonomistes, Catalanistes and Independentistes: Politics in Contemporary Catalonia’. International Journal of Iberian Studies 22/3 (2009): 185– 200.
Dowling, Andrew. ‘Convergència i Unió, Catalonia and the New Catalanism’. In The Politics of Contemporary Spain. Ed. Sebastian Balfour. 106–120. New York: Routledge, 2005.
Dowling, Andrew. The Rise of Catalan Independence: Spain’s Territorial Crisis. New York: Routledge, 2018.
Eryıldız, Semih. Yöre ve Bölge Araştırmasında Türkiye ve İspanya. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları, 1993. Farwell, A. S. ‘Race, Language, and Basque Protohistory According to Sabino Arana’. Sancho el Sabio. 30 (2009): 49–80. http://catalogo.fsancho-sabio.es/Record/256831.
Gorospe, Pedro. ‘Euskobarómetro 2016: El Independentismo Sigue En Caída Libre En Euskadi Hasta El 24%’. El Pais. 2016. https://elpais.com/politica/2016/04/08/actualidad/146009 8016_458423.html.
Gunther, Richard. Spain After Franco. Berkeley: University of California Press, 1988.
Gunther, Richard - Montero, José Ramón. The Politics of Spain. Cambridge: Cambridge University Press, 2009.
Henley, Jon. ‘EU Still Unmoved by Spain’s Standoff with Catalan Separatists’. The Guardian. 29 March 2018. https://www.theguardian.com/world/2018/mar /29/catalanindependence-european-leaders-unmoved-spain-standoffwith-separatists.
Keating, Michael - Loughlin, John. ‘Introduction’. In The Political Economy of Regionalism. Eds. Michael Keating - John Loughlin. 1–13. Londra ve New York: Routledge, 2012.
Keleş, Ruşen - Erbay, Yusuf. ‘Avrupa Konseyi’nin Bölge Olgusuna Bakışı’. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi 8/4 (1999): 3–29.
Kirk, Lisbeth. ‘Catalonia Shows That “Europe of Regions” Is Dead’. EUobserver. 2018. https://euobserver.com/news/140666.
López-Basaguren, Alberto. ‘Current Issues Around Territorial Autonomy in Spain’. In The Ways of Federalism in Western Countries and the Horizons of Territorial Autonomy in Spain. 395–419. Berlin: Springer Berlin Heidelberg, 2013.
Loughlin, John. ‘Regional Autonomy and State Paradigm Shifts in Western Europe’. Regional & Federal Studies 10/2 (June 2000): 10–34. https://doi.org/10.1080/13597560008421118.
Madden, Marie R. Political Theory and Law in Medieval Spain. New York: Fordham Univeristy Press, 1930.
Magone, José Maria. Contemporary Spanish Politics. London: Routledge, 2004. Martín, Irene - Urquizu-Sancho, Ignacio. ‘The 2011 General Election in Spain: The Collapse of the Socialist Party’. South European Society and Politics 17/2 (2012): 347–363.
Maxwell, Kenneth. ‘Spain’s Transition to Democracy: A Model for Eastern Europe’. Proceedings of the Academy of Political Science 38/1 (1991): 35–49. https://doi.org/10.2307/1173811.
Metin, Yüksel - Erece, Burak. ‘Bölgeli Devlet ve Federal Devlet Mukayesesi: İspanya ve Federal Almanya Örneği’. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi. 2016. 687–720. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/229922.
Moreno, Luis. The Federalization of Spain. Londra: Frank Cass, 2001.
Nalbant, Atilla. ‘Bölgesel Devlet: Yeni Bir Devlet Biçimi Mi?’ Amme İdaresi Dergisi 29/2 (1996): 39–70.
Nalbant, Atilla. Üniter Devlet: Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2012.
Nunez Seixas, Xose M. ‘History and Collective Memories of Migration in a Land of Migrants: The Case of Iberian Galicia’. History & Memory 14/1 (2002): 229–258.
Ormazbal, Mikel. ‘ETA Sends Letter to Institutions, Social Agents Announcing Its Dissolution’. El Pais. 2 May 2018. https://elpais.com/elpais/2018/05/02/inenglish/15252689 67_181014.html.
Ömür, Aydın. ‘Terör Ve Siyasal Partiler: Herri Batasuna ve Batasuna İspanya’ya Karşı Davası Üzerine Bir İnceleme’. Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi 2/2 (2011): 41–57.
O�zçer, Akın. Çoğul I�spanya: Anayasal Sistemi ve Ayrılıkçı Terörle Mücadele Modeli. Ankara: İmge Kitabevi, 2006.
Öztop, Fatma Anıl. ‘Devlet İçi Etnik Çatışmaların Çıkış Nedenleri: İspanya’daki Bask Sorunu Üzerine Bir Değerlendirme’. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 1/2 (2015): 56–75. http://dergipark.gov.tr/pesausad/issue/26085/274912.
Payne, Stanley G. Spain: A Unique History. Wisconsin: The University of Wisconsin Press, 2008.
Perales, A. E. ‘Implementing the Spanish Constitution’. In Constitutional Policy and the Change in Europe. Ed. Hesse ve Johnson. Oxford University Press, 1995.
Phillips, William D. - Phillips, Carla Rahn. İspanya’nın Kısa Tarihi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2016.
Rokkan, Stein. - Urwin, Derek W. - European Consortium for Political Research. Economy, Territory, Identity: Politics of West European Peripheries. Londra: Sage Publications, 1983.
Schrijver, Frans Joachim. Regionalism After Regionalisation: Spain, France and the United Kingdom. Amsterdam: Vossiuspers, 2006.
Serrano, Ivan. ‘Just a Matter of Identity? Support for Independence in Catalonia’. Regional and Federal Studies 23/5 (2013): 523– 545. https://doi.org/10.1080/13597566.2013.775945.
Teichova, Alice - Matis, Herbert - Pátek, Jaroslav. Economic Change and the National Question in Twentieth-Century Europe. Cambridge University Press, 2000.
The Congress of Local and Regional Authorities of the Council of Europe. ‘Regional Democracy: Council of Europe Reference Framework’. 2017.
Tosun, Seyfullah. Bölgeli Devlet: İspanya, İtalya ve Birleşik Krallık Örnekleri. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018.
Tuncer, Aziz. ‘İspanya’da Bölgesel Yönetimler ve AB Bölge Politikalarının İspanyol Bölgesel Yönetimlerinin Şekillenmesindeki Rolü’. Akademik İncelemeler Dergisi (AID) 5/2 (12 August 2014): 227–246. http://dergipark.gov.tr/akademikincelemeler/issue/1550/19 051.
Tura, Jordi Solé. ‘The Spanish Case: Remarks on the General Theories of Nationalism’. International Political Science Review 10/3 (1989): 183–189. https://doi.org/10.1177/019251218901000302.
Uygun, Oktay. Federal Devlet: Temel Ilkeleri, Başlıca Kurumları ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. İstanbul: On I�ki Levha Yayıncılık, 2007.
Yıldız, Mete. ‘İspanya Yönetim Sistemi’ndeki Tekçilik ve Federalizm Tartışmalarının Değerlendirilmesi’. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 29/2 (15 April 2015): 175–191. http://dergipark.gov.tr/huniibf/issue/7865/103714.