Demokratikleşme Sürecinde Türkiye’de Yerel Yönetimler

Türkiye’de merkeziyetçilik - âdemi-i merkeziyetçilik ve yerel yönetimlerbağlamında demokratikleşme tartışmaları her ne kadar 1980 sonrası dönemlerdeyoğun bir biçimde tartışılmaya başlanmışsa da, tarihsel anlamda sözkonusu sorun ve kutuplaşma çok daha eskilere uzanmaktadır Türkiye’de süreçiçerisinde demokratikleşme talepleri ve bu çerçevede, merkezden yönetimve yerinden yönetim tartışmaları hala süregelmektedir. Gelinen noktada,merkeziyetçiliği temele alan ilişkin anlayış ve yaklaşımın hala hâkim durumdaolduğu görülmektedir. Ancak, Türk toplumunda hala gücünü koruyan bu merkeziyetçi yönetim anlayışının ve geleneğinin karşısında, âdem-i merkeziyetinen merkeziyetçi çevrelerde bile, kısmi ve göreceli olsa bile tolere edilip kabullenilmeye başlandığı da görülmektedir. Çalışmada bu konuyla ilgili tartışmalar ve son dönemdeki gelişmeler ele alınmakta ve değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Merkeziyetçilik, Âdem-i Merkeziyetçilik, Merkezi

Local Governments in the Democratisation Provess in Turkey

Despite debates on centralism-local government and democratisation with respect to local government in Turkey have intensified after 1980, in fact the polarisation on this problem has historicaly begun before 1980. Nowadays, the debates on local administration and democratisation currently continue in Turkey. In the current situation, a lot of thinkers put forward that centralism is already influential in Turkey. On the other hand, in spite of influential centralism in Turkish society, it is suggested that the local administration is accepted as an applicable administration form even in the centralist approaches. The present study focuses on the discusses about this subject and developments in recent years

Keywords:

Centralism, Decentralism Central Administration, Local Govenments, Democratisation,

PDF

___

Abadan, Y. (1965). Âdem-i merkeziyet problemi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 20 (4), 114-129.
Akın, C. (1997). Türkiyede yerel özerkliğin anlamı. Türk İdare Dergisi, 414, 66-82.
Arslan C.H. ve Gürsel, D. (1994). Güçlü yerel yönetimler: Şart mıdır?. Türkiye Günlüğü, 26, 27-34.
Atay, E. E. (2009). İdare hukuku (Güncelleştirilmiş 2. Baskı). Ankara: Turhan Kitabevi.
Bağçe, H.E. (2008). Üniter yapı ve yerel siyaset. Yerel yönetimler ve siyaset sempozyumu bildirileri (ss. 323-330). İstanbul: Okutan Yayınları.
Bozkurt, Ö.,Ergun, T. ve Sezen, S. (1998). Kamu yönetimi sözlüğü. Ankara: TODAİE.
Bulut, Y. (1996). Belediye yönetiminin yeniden düzenlenmesinde gündemden düşmeyen konular. Türk İdare Dergisi, 413, 44-59.
Collinns, J. (1989). Uncommon cultures: Popular culture and postmodernism. New York: McMillan.
Çağla, C. (1994). Bir Türk aydını olarak Prens Sabahattin Bey. Türkiye Günlüğü, 26, 35-44.
Çukurçayır, M.A. (2000). Siyasal katılma ve yerel demokrasi. Ankara: Yargı Yayınevi.
Çukurçayır, M.A. (2002). Yeni yönetim modeli arayışları çerçevesinde halkın yönetim süreçlerine katılım olanakları. Yerel yönetimler sempozyumu bildirileri. Ankara: TODAİE.
Çukurçayır, M.A. (2008). Yerel yönetimler ve yerel siyaset. Yerel yö- netimler ve siyaset sempozyumu bildirileri (ss. 15-35). İstanbul: Okutan Yayınları.
Dahl, R.A. (2001). Demokrasi üstüne. (Çev.: Betül Kadıoğlu). Ankara: Phoenix Yayınevi.
Demirci, A.G. (2005). Farklı ülkelerde bölge kalkınma ajansları. Menaf Turan (Der.), Bölge kalkınma ajansları nedir, ne değildir? (ss. 181-195). Ankara: Paragraf Yayınevi.
Erder, S.ve İncioğlu, N. (1995). Türkiyede yerel yönetimler. İstanbul: Yeni Yüzyıl Kitaplığı
Eryıldız, S. (1989). Yerel yönetimde yeniden yapılanma. İstanbul: Yordam Yayınevi.
Erkul, A. (1982). Prens Sabahattin. Emre Kongar (Ed.), Türk Toplumbilimcileri I. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Eroğlu, M. ve Kum, M. (2010). Türkiyede kalkınma ajanslarının idari teşkilat içindeki yeri. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 35, 176-198.
Eryılmaz, B. (2010). Kamu yönetimi. İstanbul: Okutman Yayıncılık.
Finkel, A. (1990). Municipal politics and the state in contemporary Turkey. London: Ebert Foundation.
Görmez, K. (1990). Türkiyede belediyeler ve yerel demokrasi. G.Ü. İİBF Dergisi, 6 (2), 98-114.
Görmez, K. (1997). Yerel demokrasi ve Türkiye. Ankara: Vadi Yayınları. Gözler, K. (2006). İdare hukukuna giriş (Güncelleştirilmiş 5. Baskı). Bursa: Ekin Kitabevi.
Gözübüyük, A.Ş. (2008). Yönetim hukuku (Güncelleştirilmiş 26. Basım). Ankara: Turhan Kitabevi. Güler, B.A. (2000). Yerel yönetimleri güçlendirmek mi? Âdem-i Merkeziyetçilik mi?. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 9 (2), 14- 29.
Güler, B.A. (2009). Türkiyenin yönetimi. Ankara: İmge Kitabevi.
Gürsel, D. ve Arslan, C.H. (1994). Güçlü yerel yönetimler: Şart mıdır?. Türkiye Günlüğü, 26, 57-71.
Heper, M. (1986). Dilemmas of decentralization: Municipal government in Turkey. Bonn: Friedrich Ebert Foundation.
Heywood, A. (2007). Siyasi ideolojiler. (Çev.: A.Kemal Bayram, Özgür Tüfekçi, Hüsamettin İnanç, Şeyma Akın ve Buğra Kalkan). Ankara: AdresYayınları.
Hill, D.M.(1974). Democratic theory and local government. London: McMillan.
Kılıçbay, M.A. (1994). Vatandaşlık okulu olarak yerel yönetim. Türkiye Günlüğü, 26, 18-26.
Keleş, R. (1992). Yerinden yönetim ve siyaset. İstanbul: Cem Yayınları.
Keleş, R. (1994). Yerinden yönetim sorunumuz. Türkiye Günlüğü, 26, 8-17.
Keleş, R. (1995). Yerel demokrasi için yargı güvencesi. A.Ü. SBF Dergisi -Turan Güneşe Armağan-, 4 (6), 119-131.
Kumar, K. (1999). Çağdaş dünyanın yeni kuramları: Sanayi sonrası toplumdan postmodern topluma. (Çev.: Mehmet Küçük). Ankara: Dost Kitabevi.
Meriç, O. (1983). Anayasalarımızda yerel idareler. Ankara: SBF Yayınevi. Macpherson, C.B. (1977). The life and times of liberal democracy. Oxford: Oxford University Press.
Marshall, G. (1999). Sosyoloji sözülüğü. (Çev.: Osman Akınhay ve Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Ortaylı, İ. (1994). Mahalli idare geleneği: Abartma ve gerçek üzerine. Türkiye Günlüğü, 26, 72-84.
Özkal Sayan, İ. (2014). Türkiyede idari sistem ve örgütlenme. http// www.kas.de/wf/doc/kas 3517.pdf, Erişim Tarihi: 2.11.20.
Parla, T. (1985). Türkiyede anayasalar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Reyhan, C. (1993). Türk siyasal düşüncesinde yol ayrımı: Aykırı bir aydın Prens Sabahaddin Bey ve düşüncesi. Türkiye Günlüğü, 22, 18-26.
Sabahaddin, P. (1965). Türkiye nasıl kurtarılabilir?. Muzaffer Sencer (Sadeleştiren). (5. Basım). İstanbul: Elif Yayınevi.
Sarıbay, A.Y. (1994). Türkiyede yerel siyasetin postmodern yüzü. Türkiye Günlüğü, 26, 98-105.
Sarıbay, A.Y. (2008). Global bir bakışla politik sosyoloji. İstanbul: Everest Yayınları.
Sartori, G. (1993). Demokrasi teorisine geri dönüş. (Çev.: T. Karamustafaoğlu). Ankara: Turhan Kitabevi.
Sencer, M. (1985). Son düzenlemelere göre Türkiyede taşra yönetimi ve yerel yönetimler. TODAİE Dergisi, 18 (1), 49-63.
Thompson, D.F. (1970). The democratic citizen. Cambridge: Cambridge University Press.
Tortop, N. (1992). Yerel yönetimlerde yeniden yapılanma. TODAİE Dergisi, 25 (3), 16-30.
Tortop, N. (1999). Mahalli idareler. Ankara: Yargı Yayınevi. Tortop, N., Aykaç, B., Özer, H.ve Özer, A. (2006). Mahalli idareler. Ankara: Nobel Yayınevi.
Ulusoy, A.ve Akdemir, T. (2001). Mahalli idareler. Ankara: Seçkin Yayınları. Ülken, H.Z. (1998). Türkiyede çağdaş düşünce tarihi. (5.Basım). İstanbul: Ülken Yayınları.
Yaşamış, F. (1982). Anayasa taslağında yerel yönetim. TODAİE Dergisi, 15 (3), 79-93.
Yıldırum, M, S. (1993). Yerel yönetim ve demokrasi. İstanbul: IULAEMME. 9 Temmuz 1961 tarih ve 334 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 18 Ekim 1982 tarih ve 2709 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası http://www.dallog.net/kavramlar/ademimerkez.htm, Erişim Tarihi: 6. 10.2014
http://www.izafet.net/threads/adem-i-merkeziyetcilik-nedemektir.655268/, Erişim Tarihi: 16.10.2014
http://www.migm.gov.tr/MahalliIdareler.aspx?DetayId=4, Erişim Tarihi: 1.1.2014.