BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANINDA MESLEK SEÇİMİNİ YORDAYAN DEĞİŞKENLER

Bilişim teknolojileri (BT), ülkelerin gelişmesinde ve yeni olanaklara kavuşmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, içinde bulunduğumuz çağ BT’nin birincil üretim aracı olarak düşünüldüğü bir çağdır. BT’nin herkes tarafından kullanılıyor olmasına karşın, bu alanın meslek olarak görece daha az tercih edilmesinden dolayı, dünya genelinde BT alanındaki işgücü sayısında düşüşler görülmektedir. BT sektörünün gereksinim duyduğu nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi, BT ile yeni istihdam olanaklarının yaratılması ve BT eğitimi alan öğrenci sayısının arttırılmasıyla, BT eğitiminde yeni gelişen mesleklerin öncelikli olarak ele alınması önemlidir. Bu araştırma, lise son sınıf öğrencilerinin ve BT ile ilgili bölümlerde öğrenimine devam eden üniversite birinci sınıf öğrencilerinin BT alanında meslek seçimi süreçlerine cinsiyet, sayısal yetkinlik, bilgisayar kaygısı, internet bağımlılığı ve BT alanına yönelik algı değişkenlerinin etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmış ve değişkenler arası doğrudan ya da dolaylı yordayıcı yapısal ilişkiler incelenmiştir. Yapısal model çerçevesinde incelenen doğrudan ve dolaylı etkiler doğrultusunda üniversite grubunda; bireylerin cinsiyet, BT alanına yönelik algıları, bilgisayar kaygısı ve sayısal yetkinlik düzeyleri ile BT alanında meslek seçimi arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür. Lise grubundan elde edilen bulgulara göre ise modelde yer alan değişkenlerin BT alanında meslek seçiminin birer yordayıcısı olduğu belirlenmiştir. Meslek alanını seçmiş ve seçmek üzere olan iki farklı grupta BT alanına yönelik meslek seçimini yordayan değişkenler arası ilişkiler farklılaşmaktadır. Ayrıca cinsiyet, sayısal yetkinlik düzeyi, BT alanına yönelik algı, bilgisayar kaygısı ve internet bağımlılık düzeyinin BT alanındaki meslekleri seçmede birer yordayıcı değişken olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

sayısal yetkinlik; bilişim teknolojileri alan algısı; bilgisayar kaygısı; internet bağımlılığı; meslek seçimi

Predictors Of Career Choice In The Field Of Information And Communication Technologies

Information and communication technologies (ICT) plays an important role in the development of countries and reach of new field of activity. For this reason, the age we are in is an era when Information and Communication Technologies are considered as the primary means of production. Despite the fact that ICT is being used by everyone, as this area is relatively less preferred as a profession, there is a decline in the number of ICT workers across the globe. For qualified labour force which needed by the ICT sector, the creation of new employment opportunities with ICT, to be increased in the number of ICT education students, and the emerging professions in ICT training need to be considered as primarily. This study aims at exploring the impact of gender, digital competence, computer anxiety, internet addiction and perception variables related to the field of ICT on the career choice of high school seniors and college freshmen who continue their ICT education. In this research, relational model of quantitative research methods was used and direct or indirect predictive structural relationship among the variables were examined. In line with direct and indirect effects which were examined within the frame of structural model, it has been seen in the university group that there is a positive relationship among individuals’ gender, their perceptions to the field of ICT, computer anxiety, levels of digital competence and the career choice in this field. The findings obtained from high school group revealed that variables in the model were the predictive of career choice in the field of ICT. The results of this study indicate that in these two groups which chose their career field and which were about to choose their field; the relation of variables which predict the career choice related to the field of ICT differentiates. Furthermore, it can be said that individuals’ gender, their levels of digital competence, computer anxiety, internet addiction level and perception of the field of ICT are all predictive variables while choosing a career in this field.

Keywords:

digital competence, perception of information and communication technologies field, computer anxiety, internet addiction career choice,

PDF

___

Adya, M. ve Kaiser, K. M. (2005). Early determinants of women in the IT workforce: A model of girls' career choices. Information Technology & People, 18(3), 230 -259.
Adya, M. ve Kaiser, K. M. (2006). Factors influencing girls' choice of information technology careers. E. M. Trauth (Ed.). Encyclopedia of Gender and Information Technology Vol. 1 (pp. 282-288). Idea Group Publishing.
Aesaert, K. ve van Braak, J. (2014). Exploring factors related to primary school pupils’ ICT self-efficacy: A multilevel approach. Computers in Human Behavior, 41, 327-341.
Ahuja, M., Ogan, C., Herring, S. C. ve Robinson, J. C. (2006). Gender and career choice determinants in information systems professionals: A comparison with computer science. F. Niederman, and T. Farrat (Ed.) IT Workers: Human Capital Issues in a Knowledge-Based Environment (pp. 279-304). Greenwich, CT: Information Age Publishing.
Akbaba Dağ, S. ve Oksal, A. (2013). Examining Prospective Primary School Teacher’s Digital Empowerment Levels and Their Attitudes Towards Using Technology in Education. Ozean Journal of Applied Sciences, 6(3), 103-110.
Akkoyunlu, B., Soylu, M. Y. ve Çağlar, M. (2010). Üniversite öğrencileri için “sayısal yetkinlik ölçeği” geliştirme çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 10-19.
Akkoyunlu, B. ve Soylu, M. Y. (2010). Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768.
Ayas, T., Çakır, Ö., ve Horzum, M. B. (2011). Ergenler için bilgisayar bağımlılığı ölçeği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 439-448.
Ayas, T. ve Horzum, M. B. (2013). İlköğretim öğrencilerinin internet bağımlılığı ve aile internet tutumu. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 46-57.
Babin, R., Grant, K., ve Sawal, L. (2010). Identifying influencers in high school student ICT career choice. Information Systems Education Journal, 8(26).
Ballard, J., Scales, K. ve Edwards, M. A. (2006). Perceptions of information technology careers among women in career development transition. Information Technology, Learning, and Performance Journal, 24 (2), 1 – 9.
Barbeite, F. G. ve Weiss, E. M. (2004). Computer self-efficacy and anxiety scales for an Internet sample: Testing measurement equivalence of existing measures and development of new scales. Computers in Human Behavior, 20, 1–15.
Batıgün, A. D., ve Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10.
Batur, Z., ve Uygun, K. (2012). İki neslin bir kavram algısı: Teknoloji. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 74-88.
Beckers, J. J., ve Schmidt, H. G. (2001). The structure of computer anxiety: A six-factor model. Computers in Human Behavior, 17(1), 35-49.
Bellini, C. G. P., Isoni Filho, M. M., de Moura Junior, P. J., ve de Faria Pereira, R. D. C. (2016). Self-efficacy and anxiety of digital natives in face of compulsory computer-mediated tasks: A study about digital capabilities and limitations. Computers in Human Behavior, 59, 49-57.
Beyer, S., Rynes, K., ve Haller, S. (2004). Deterrents to women taking computer science courses. IEEE Technology and Society Magazine, 23(1), 21–28.
Bradley, G., ve Russell, G. (1997). Computer experience, school support and computer anxieties. Educational Psychology, 17(3), 267-284.
Broos, A. (2005). Gender and Information and Communication Technologies (ICT) Anxiety: Male Self-Assurance and Female Hesitation. Cyberpsychology & Behavior, 8(1), 21 – 31.
BTS, (2015). 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı. Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı. Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı.
Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: Development of a theory-based cognitive-behavioral measurement instrument. Computers in Human Behavior, 18(5), 553–575.
Cazan, A. M., Cocoradă, E., ve Maican, C. I. (2016). Computer anxiety and attitudes towards the computer and the internet with Romanian high-school and university students. Computers in Human Behavior, 55, 258-267.
Ceyhan, E. ve Namlu, A. G. (2000). Bilgisayar kaygısı ölçeği (BKÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 77-93.
Ceyhan, E. (2004). Bilgisayar kaygı düzeyleri farklı öğretmen adaylarının stresle başa çıkma davranışları. Eğitim ve Bilim, 29(132).
Ceyhan, A. A. ve Ceyhan, E. (2008). Loneliness, depression, and computer self-efficacy as predictors of problematic internet use. Cyberpsychology & Behavior, 11(6), 699 – 701.
Charles, M., ve Bradley, K. (2006). A matter of degrees: Female underrepresentation in computer science programs cross-nationally. J. McGrath Cohoon, and B. Aspray (Eds.). Women and information technology: Research on the reasons for underrepresentation (pp. 183–203). Cambridge, Published to MIT Press Scholarship Online: August 2013. Erişim:http://mitpress.universitypressscholarship.com/view/10.7551/mitpress/9780262033459.001.0001/upso-978026 2033459-chapter-6.
Charleson, D. M. (2012). Bridging the digital divide: Enhancing empowerment and social capital. Journal of Social Inclusion, 3(2), 6-19.
Chen, S. K., ve Lin, S. S. (2016). A latent growth curve analysis of initial depression level and changing rate as predictors of problematic Internet use among college students. Computers in Human Behavior, 54, 380-387.
Chou, C., Condron, L. ve Belland, J. C. (2005). A review of the research on internet addiction. Educational Psychology Review, 17(4), 363-388.
Chua, S. L., Chen, D., ve Wong, A. F. L. (1999). Computer anxiety and its correlates: A metaanalysis. Computers in Human Behavior, 15, 609-623.
Clarke, V., ve Teague, G. (1996). Characterizations of computing careers: Students and professionals disagree. Computers and Education, 26(4), 241–246.
Çavuş, H. ve Günbatar, M. S. (2008). Bilgisayar kaygı ölçeğinin Türkçe’ye uyarlama çalışması. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 147-163.
Davis, R.A., Flett, G.L. ve Besser A. (2002). Validation of a new scale for measuring problematic Internet use: Implications for pre-employment screening. CyberPsychology & Behavior, 15, 331–47.
Demircioğlu, G. ve Yadigaroğlu, M. (2011). Öğretmen adaylarının öğrenme-öğretme ortamlarında bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımına ilişkin görüşleri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, Türkıye, 27-29 April, 2011, pp.556-563.
Deryakulu, D. (2007). Seçmeli bilgisayar dersi ve bilgisayar öz-yeterlik algısının 8. sınıf öğrencilerinin seçmek istedikleri mesleklerle ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40(2), 1-22.
Deryakulu, D. (2008). Bilişim teknolojileri öğretimi ve meslek seçimi. D. Deryakulu (Ed.) Bilişim Teknolojileri Öğretiminde Sosyo-Psikolojik Değişkenler (ss. 125-150). Ankara: Maya Akademi.
Dhanjal, S. ve Kwiatkowska, M. (2003). Women in computing science: Perceptions of computing science among female students in high schools and colleges. InProceedings of Western Canadian Conference on Computing Education (WCCCE03), Courtenay, Canada, May. Erişim: http://www.cs.ubc.ca/wccce/ Program03/papers/Mila1-WICS.htm, 10.10.2014.
Dhir, A., Chen, S., ve Nieminen, M. (2015). Predicting adolescent Internet addiction: The roles of demographics, technology accessibility, unwillingness to communicate and sought Internet gratifications. Computers in Human Behavior, 51, 24-33.
Dimitriadi, A. (2013). Young women in science and technology: The importance of choice. Journal of Innovation and Entrepreneurship, 2:5. Erişim: 20.10.2014 http://www.innovation-entrepreneurship.com/content/2/1/5.
Durndell, A. ve Haag, Z. (2002). Computer self efficacy, computer anxiety, attitudes towards the Internet and reported experience with the Internet, by gender, in an East European sample. Computers in Human Behavior, 18, 521–535.
Durukan, Ü. G., Hacıoğlu, Y., ve Usta, N. D. (2016). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmeni adaylarının “teknoloji” hakkındaki metaforları. Journal of Computer and Education, 4(7), 24-46.
Ellis, R. D., ve Allaire, J. C. (1999). Modeling computer interest in older adults: The role of age, education, computer knowledge, and computer anxiety. Human Factors: The Journal of the Human Factors and Ergonomics Society, 41(3), 345-355.
Erdem, M. ve Akkoyunlu, B. (2002). Www üzerinden bilgiye erişim konusunda sahip olunan bilgi düzeyi ve bu konuda hissedilen bilgi ihtiyacı üzerine bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 95-103.
Erdoğdu, F. (2009). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayara ilişkin algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi.
Ersoy, A., ve Türkkan, B. (2009). İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde internet algısı. İlköğretim Online, 8(1), 57-73.
Esen, E., ve Siyez, D. M. (2011). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 127-136.
Eurydice, (2010). Gender Differences in Educational Outcomes.
Eurydice, (2011a). Science Education in Europe: National Policies, Practices and Research. http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice, Erişim: 16.09.2014.
Fanni, F., Rega, I., ve Cantoni, L. (2013). Using self-efficacy to measure primary school teachers’ perception of ICT: Results from two studies. International Journal of Education and Development using Information and Communication Technology, 9(1), 100–111.
Ferrari, A. (2013). DIGCOMP: A Framework for Developing and Understanding Digital Competence. JRC Science and Policy Reports. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Fidan, M. (2014). Öğretmen adaylarının teknoloji ve sosyal ağ kavramlarına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Social Science, 25(1), 483-496.
Galpin, V. (2002). Women in computing around the world. ACM SIGCSE Bulletin Women and Computing, 34(2), 94 – 100.
Galpin, V.C. ve Sanders, I.D. (2007). Perceptions of computer science at a South African university. Computers & Education, 49, 1330–1356.
Georgiadou, E., Abu-Hassan, N., Siakas, K. V., Wang, X., Ross, M. ve Anandan, P. A. (2009). Women’s ICT career choices: Four cross-cultural case studies. Multicultural Education & Technology Journal, 3(4), 279-289.
Goode, J., Estrella, R., ve Margolis, J. (2006). Lost in translation: Gender and high school computer science. W. Aspray, and J. M. Cohoon (Eds.). Women and Information Technology: Research on the Reasons for Under-Representation (89-114). Cambridge, MA: MIT Press.
Goodwin, B. (2004, October). Number of women in IT industry falls by almost half in four years. ComputerWeekly. http://www.computerweekly.com/news/2240057977/ Number-of-women-in-IT-industry-falls-by-almost-half-in-four-years. Erişim: 09.10.2014
Gökçearslan, Ş. ve Bayır, E. A. (2011). Öğretmen adaylarının sayısal yetkinlik düzeylerinin incelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (pp. 1177–1182). Antalya.
Göker, G. (2003). Bilişim teknolojileri süreli yayınlarının reklam metinlerinde toplumsal cinsiyet örüntüleri: BT haber örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
Grceva, S. S. (2012). A survey on academic teachers’ perceptions about ICT in education. Tem Journal, 1(3), 136-144. Erişim: https://www.learntechlib.org/p/41916/
Günüç, S. ve Kayri, M. (2010). Türkiye’de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik-güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 220-232.
Gürcan-Namlu, A. and Ceyhan, E. (2003). Computer anxiety: Multidimensional analysis on teacher candidates. Educational Sciences: Theory & Practice, 3(2), 424-432.
Gürer, D. ve Camp, T. (2002). ACM-W literature review on women in computing. SIGCSE Bulletin, 34(2), 121 – 127.
Hadlington, L. J. (2015). Cognitive failures in daily life: Exploring the link with Internet addiction and problematic mobile phone use. Computers in Human Behavior, 51, 75-81.
Hakkinen, P. (1994). Changes in computer anxiety in a required computer course. Journal of Research on Computing in Education, 27(2), 141-154.
Hakkari, F., Atalar, T. ve Tüysüz, C. (2015). Öğretmenlerin bilgisayar yeterlikleri ve öğretimde teknoloji kullanımına ilişkin algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 460-481.
Harris, R. ve Wilkinson, A. (2004). Situating gender: Students' perceptions of information work. Information Technology & People, 17(1), 71–86.
Harrison, A. W. ve Rainer, R. K. (1992). The influence of individual differences on skill in end-user computing. Journal of Management Information Systems, 9(1), 93-111.
Hatlevik, O. E. (2016). Examining the relationship between teachers’ self-efficacy, their digital competence, strategies to evaluate ınformation, and use of ICT at school. Scandinavian Journal of Educational Research, DOI: 10.1080/00313831 .2016.1172501
Heinssen, R. K., Glass, C. R., ve Knight, L. A. (1987). Assessing computer anxiety: Development and validation of the computer anxiety rating scale. Computers in Human Behavior, 3(1), 49-59.
Herdem, K., Aygün, H. A., ve Çinici, A. (2014). Sekizinci sınıf öğrencilerinin teknoloji algılarının çizdikleri karikatürler yoluyla incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 232-258.
Huang, X., ve Mayer, R. E. (2016). Benefits of adding anxiety-reducing features to a computer-based multimedia lesson on statistics. Computers in Human Behavior, 63, 293-303.
Huyer, S. (2005). Women, ICT and the information society: Global perspectives and initiatives. In Proceedings of the International Symposium on Women and ICT: Creating Global Transformation. New York: ACM Press.
Ilomäki, L., Kantosalo, A., ve Lakkala, M. (2011). What is digital competence. In Linked portal. Brussels: European Schoolnet (EUN), 1-12. Erişim: 15.02.2016 http://linked. eun.org/c/document_library/get_file?p_l_id=16319&folderId=22089&name=DLFE- 711.pdf
Kapıkıran, N. A. (2006). Başarı kaygısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 1-6.
Kazu, İ. Y. ve Erten, P. (2014). Öğretmen adaylarının sayısal yetkinlik düzeyleri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 132 – 152.
Keser, H. (2011). Türkiye’de bilgisayar eğitiminde ilk adım: Orta öğretimde bilgisayar eğitimi ihtisas komisyonu raporu. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 1(2), 83 – 94.
Knezek, G., Christensen, R., Tyler-Wood, T. ve Periathiruvadi S. (2013). Impact of environmental power monitoring activities on middle school student perceptions of STEM. Science Education International, 24(1), 98-123.
Kurt, A. A. ve Özer, Ö. (2013). Metaphorical perceptions of technology: Case of Anadolu University teacher training certificate program. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2), 94- 112.
Kuzucu, Y., Özdemir, Y. ve Ak, Ş. (2015). Psychometric properties of a Turkish version of the compulsive internet use scale. European Scientific Journal, 11(1), 37-47.
Kuzgun, Y. (2000a). Rehberlik ve Psikolojik Danışma (6. Baskı). Ankara: ÖSYM.
Kuzgun, Y. (2000b). Meslek Danışmanlığı Kuramlar Uygulamalar. Ankara: Nobel .
Lachmann, B., Sariyska, R., Kannen, C., Cooper, A., ve Montag, C. (2016). Life satisfaction and problematic Internet use: Evidence for gender specific effects. Psychiatry Research, 238, 363-367.
Lee, C. L., ve Huang, M. K. (2014). The influence of computer literacy and computer anxiety on computer self-efficacy: The moderating effect of gender. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 17(3), 172-180.
Lehman, K. J., Sax, L. J., ve Zimmerman, H. B. (2017). Women planning to major in computer science: Who are they and what makes them unique?. Computer Science Education, 1-22.
Lemon, N. ve Garvis, S. (2016). Pre-service teacher self-efficacy in digital technology. Teachers and Teaching, 22(3), 387-408.
Levy, F. (2010). How technology changes demands for human skills. OECD Education Working Paper, 45.
Lynch, J. (2007). Introduction: exploring the gender and IT problem and possible ways forward. Margaret V. (Ed.). Gender and IT: ongoing challenges for computing and information technology education in Australian secondary schools (p. 1 – 26). Common Ground Publishing. Erişim: 12.09.2014 http://hdl.handle.net/10536/DRO/ DU:30006994.
Makinen, M. (2006). Digital empowerment as a process for enhancing citizens’ participation. E-Learning, 3(3). 381 – 395.
Marcoulides, G. A. (1989). Measuring computer anxiety: The computer anxiety scale. Educational and Psychological Measurement, 49(3), 733-739.
Margolis, J. ve Fisher, A. (2002). Unlocking the Clubhouse: Women in Computing. The MIT Press, Cambridge, Massachusetts, London.
Maurer, M. M.,ve Simonson, M. R. (1993). The reduction of computer anxiety: Its relation to relaxation training, previous computer coursework, achievement, and need for cognition. Journal of Research on Computing in Education, 26(2), 205-215.
McLachlan, C., Craig, A. ve Coldwell, J. (2010). Student perceptions of ICT: A gendered analysis. Proc. 12th Australasian Computing Education Conference (ACE 2010), Brisbane, Australia.
Meelissen, M. R., ve Drent, M. (2008). Gender differences in computer attitudes: Does the school matter? Computers in Human Behavior, 24(3), 969-985.
Miliszewska, I. ve Sztendur, E. M. (2010). Interest in ICT studies and careers: Perspectives of secondary school female students from low socioeconomic backgrounds. Interdisciplinary Journal of Information, Knowledge, and Management, 5, 237–260.
Moorman, P. ve Johnson, E. (2003). Still a stranger here: Attitudes among secondary school students towards computer science. ACM SIGCSE Bulletin, 35(3), 193-197. Proceedings of the 8th annual conference on Innovation and technology in computer science education, ITiCSE'03. Thessaloniki, Greece.
Morahan-Martin, J. M., ve Schumacker, P. (2000). Incidence and correlates of pathological Internet use. Computers in Human Behavior, 16, 13-29.
Müezzin, E. (2016). İnternet Bağımlılığı. A. İşman, H. F. Odabaşı ve B. Akkoyunlu (Ed.), Eğitim Teknolojileri Okumaları 2016 içinde (22. Bölüm, ss. 365-383). TOJET ve Sakarya Üniversitesi, Adapazarı. http://www.tojet.net/e-book/eto_2016.pdf adresinden 26.06.2016 tarihinde ulaşılmıştır.
Odacı, H., ve Kalkan, M. (2010). Problematic Internet use, loneliness and dating anxiety among young adult university students. Computers & Education, 55(3), 1091-1097.
OECD (2011). Report on the Gender Initiative: Gender Equality in Education, Employment and Entrepreneurship. Meeting of the OECD Council at Ministerial Level Paris, 25-26 May 2011. Erişim: 19.08.2014 http://www.oecd.org/education/48111145.pdf
OECD (2016a). Skills for a digital world (2016 Ministerial Meeting On The Digital Economy Background Report). OECD Digital Economy Papers No. 250. OECD Publishing.
OECD (2016b), Education at a Glance 2016: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris. http://dx.doi.org/10.187/eag-2016-en.
Ojokoh, B. A., Adeola, O. S., Isinkaye, F. O., ve Abraham, C. (2014). Career choices in information and communication technology among South Western Nigerian women. Journal of Global Information Management, 22(2), 48-77.
OKP (2014). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018). T.C. Kalkınma Bakanlığı. Ankara.
Öksüz, C. ve Ak, Ş. (2009). Öğretmen adaylarının ilköğretim matematik öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 1-19.
Özcan, N. K., ve Buzlu, S. (2005). Problemli internet kullanimini belirlemede yardimci bir araç: “İnternette bilişsel durum ölçeği”nin üniversite öğrencilerinde geçerlik ve güvenirliği. Bağımlılık Dergisi, 6(1), 19-26.
Öztürk, E. ve Özmen, S. K. (2011). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanım davranışlarının, kişilik tipi, utangaçlık ve demografik değişkenlere göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 1(4), 1785-1808.
Öztürk, E. (2013). Öğretmen adaylarının bilgisayar kaygısı ve bilgisayar öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 44, 275- 286.
Papastergiou, M. (2008). Are computer science and information technology still masculine fields? High school students’ perceptions and career choices. Computers & Education, 51, 594–608.
Pollock, L., McCoy, K., Carberry, S., Hundigopal, N., ve You, X. (2004). Increasing high school girls’ self confidence and awareness of CS through a positive summer experience. ACM SIGCSE Bulletin, 36(1), 185–189.
Powell, A., Dainty, A. ve Bagilhole, B. (2012). Gender stereotypes among women engineering and technology students in the UK: Lessons from career choice narratives. European Journal of Engineering Education, 37(6), 541–556.
Razon, N. (1983). Meslek Seçiminde Aileye, Okula, Bireye ve Topluma Düşen Görevler. Eğitim ve Bilim, 8(44).
Rogers, S. E. (2016). Bridging the 21st century digital divide. Tech Trends, 60(3), 197.
Rommes, E., Overbeek, G., Scholte, R., Engels, R. ve Kemp, D. R. (2007). ‘I'm Not Interested in Computers: Gender-based occupational choices of adolescents. Information, Communication & Society, 10(3), 299-319.
Rosen, L. D., ve Weil, M. M. (1995). Computer anxiety: A cross-cultural comparison of university students in ten countries. Computers in Human Behavior, 11(1), 45- 64.
Rosser, S. V.(2005). Women and ICT: Global issues and actions. In Proceedings of the International Symposium on Women and lCT: Creating Global Transformation. New York: ACM Press.
Rücker, J., Akré, C., Berchtold, A., ve Suris, J. C. (2015). Problematic Internet use is associated with substance use in young adolescents. Acta Paediatrica, 104(5), 504-507.
Sanders, J. (2005). Gender and Technology in Education: A Research Review. Erişim: 12.10.2014. http://www.josanders.com/pdf/gendertech0705.pdf.
Sáinz, M., ve López-Sáez, M. (2010). Gender differences in computer attitudes and the choice of technology-related occupations in a sample of secondary students in Spain. Computers & Education, 54(2), 578-587.
Sáinz, M., Meneses, J., López, B. S., ve Fàbregues, S. (2016). Gender stereotypes and attitudes towards information and communication technology professionals in a sample of Spanish secondary students. Sex Roles, 74(3-4), 154-168.
Saygıner, Ş. (2016). Öğretmen adaylarinin bilgisayar yeterlilik düzeyleri ile teknolojiye yönelik algıları arasindaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 298-312.
Scull, C. A. (1999). Computer anxiety at a graduate computer center: Computer factors, support, and situational pressures. Computers in Human Behavior, 15(2), 213-226.
Seyrek, İ. H. (2010). İşletme bölümü öğrencilerinin bilgi teknolojilerine yönelik tutumları ve yeterlik düzeyleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 387-406.
Simpson, R. (2005). Men in non-traditional occupations: Career entry, career orientation and experience of role strain. Gender, Work and Organization, 12(4), 363–380.
Singh, K., Allen, K. R., Scheckler, R. ve Darlington, L. (2007). Women in computer-related majors: A critical synthesis of research and theory from 1994 to 2005. Review of Educational Research, 77(4), 500–533.
Shi, J., Chen, Z., ve Tian, M. (2011). Internet self-efficacy, the need for cognition, and sensation seeking as predictors of problematic use of the Internet. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(4), 231-234.
Smith, S. (2004). Career barriers among information technology undergraduate majors. Information Technology, Learning and Performance Journal, 22(1), 49–56.
Spada, M. M. (2014). An overview of problematic Internet use. Addictive Behaviors, 39, 3–6.
Tınmaz, H. (2004). An assessment of preservice teachers’ technology perception in relation to their subject area. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ, Ankara.
Timur, B., Timur, S. ve Akkoyunlu, B. (2014). Öğretmen adaylarının sayısal yetkinlik düzeylerinin belirlenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33, 41-59.
Toffler, A. (1980). Üçüncü Dalga: Bir Fütürist Ekonomi Analizi Klasiği (S. Yeniçeri, Çev.). İstanbul: Koridor Yayıncılık.
Trauth, E.M., Quesenberry, J.L., ve Morgan, A.J. (2004). Understanding the under representation of women in IT: Toward a theory of individual differences. Proceedings of the ACM SIGMIS Conference on Computer Personnel Research. (pp. 114-119). Tucson, AZ. Erişim: 12.09.2014 http://cis.ist.psu.edu/files/File/Trauth/ Publications/Understanding%20the%20Under%20Representation%20of%20Women %20in%20IT.pdf
Trauth, E. M. (2006). An agenda for research on gender diversity in the global information economy. In E. M. Trauth (Ed.). Encyclopedia of gender and information technology (pp. 29-33). Hershey, PA: Idea Group Reference.
Trauth, E. M., Quesenberry , J. L. ve Huang, H. (2008). A multicultural analysis of factors influencing career choice for women in the information technology workforce. Journal of Global Information Management, 16(4), 1-23.
Tsai, C. C., ve Lin, S. S. J. (2001). Analysis of attitudes toward computer networks and internet addiction of Taiwanese adolescents. Cyberpsychology & Behavior, 4 (3), 373-376.
TÜBİTAK (2010). 2011-2016 Bilim ve Teknoloji İnsan Kaynağı Stratejisi ve Eylem Planı. Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Daire Başkanlığı, Ankara.
UNESCO (2005). The gender divide and the knowledge divide: Towards knowledge societies. UNESCO World Report, UNESCO, Paris.
Usta, E., Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlikleri ve teknoloji kullanımına ilişkin algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1335-1349.
Von Hellens, L., Clayton, K., Beekhuyzen, J. ve Nielsen, S. (2009). Perceptions of ICT careers in German schools: An exploratory study. Journal of Information Technology Education, 8, 211–228.
Vuorikari, R., Punie, Y., Carretero, S., ve Van den Brande, L. (2016). DigComp 2.0: the Digital Competence Framework. Update Phase 1: The Conceptual Reference Model. JRC Science and Policy Reports. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Weiss, J. W., Yates, D. J., ve Gulati, G. J. J. (2016, January). Affordable Broadband: Bridging the Global Digital Divide, a Social Justice Approach. In 2016 49th Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS) (pp. 3848-3857). IEEE.
Widyanto, L. ve Griffiths, M.D. (2006). Internet addiction: A critical review. International Journal of Mental Health and Addiction, 4, 31-51.
Whitty, M. T. ve McLaughlin, D. (2007). Online recreation: The relationship between loneliness, Internet self-efficacy and the use of the Internet for entertainment purposes. Computers in Human Behavior, 23, 1435–1446.
Wood, E., Willoughby, T., Rushing, A., Bechtel, L., ve Gilbert, J. (2005). Use of computer input devices by older adults. Journal of Applied Gerontology, 24(5), 419-438.
Xie, B. (2003). Older adults, computers, and the Internet: Future directions. Gerontechnology, 2(4), 289-305.
Yoon, H., Jang, Y., ve Xie, B. (2016). Computer use and computer anxiety in older Korean Americans. Journal of Applied Gerontology, 35(9), 1000-1010.
Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology & Behavior, 1, 237–244.
Young, K. S. (2004). Internet addiction a new clinical phenomenon and its consequences. American Behavioral Scientist, 48(4), 402-415.
Yuan, Y., ve Lee, Chun-Yi (2012). Elementary school teachers' perceptions toward ICT: The case of using Magic Board for teaching mathematics. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 11(4).
Yung, K., Eickhoff, E., Davis, D. L., Klam, W. P., ve Doan, A. P. (2015). Internet addiction disorder and problematic use of Google Glass™ in-patient treated at a residential substance abuse treatment program. Addictive Behaviors, 41, 58-60.
Zereyak, E. (2008). Bilgisayar, bilgisayar oyunları ve internet bağımlılığı. D. Deryakulu (Ed.). Bilişim Teknolojileri Öğretiminde Sosyo-Psikolojik Değişkenler (ss. 71–103). Ankara: Maya Akademi.
Zhang, H., ve Zhu, C. (2016). A study of digital media literacy of the 5th and 6th grade primary students in Beijing. The Asia-Pacific Education Researcher, 25(4), 579-592.