PPS (Project for Public Spaces)’nin Mekan Diyagramı Temelinde Kamusal Bir Mekanın Analizi

Bornova Cumhuriyet Meydanı’nın, bir sosyal yaşam ortamı olarak ele alındığı bu çalışmada, söz konusu mekanın kullanıcılara daha kaliteli bir çevrede yaşama imkanı sunmasının yanı sıra, sahip olduğu potansiyelini kullanarak ilçeye yeni bir imaj ve yaşam biçimi kazandırıp kazandıramadığı sorgulanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü lisans son sınıf öğrencilerinden - mekanı daha önce de farklı zamanlarda kullanmış bireyler olarak - yardımcı araştırıcı grup olarak yararlanılmıştır. Kaliteli bir yaşam çevresi oluşturmada etkin olan başarı kriterleri; aktivite ve kullanımlar, ulaşılabilirlik, konfor - imaj ve sosyallik olarak belirlenmiş, 2007 yılında yeniden tasarlanarak kullanıma açılan meydan, bu ana başlıkları içeren evet/hayır ve ölçekli sorular yardımıyla değerlendirilmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde, araştırma alanı, yine aynı öğrenci grubu tarafından, haftanın çeşitli gün ve saatlerinde gözlemlenmiş, meydanın hangi bölümlerinin kullanılıp hangi bölümlerinin kullanılmadığı saptanarak, aktivite - yoğunluk analizleri yapılmıştır. Tüm bu çalışmalar aracılığıyla mekanın algısı ile belirlenen kalite kriterleri arasındaki ilişkinin boyutu sorgulanarak mekanın başarısını arttırmaya yönelik geliştirme stratejileri belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

PPS, Kent meydanı, Cumhuriyet Meydanı, Bornova

Analysis of a Public Place in the View of Project for Public Spaces’ The Place Diagram

In this study in which Bornova Cumhuriyet Square has taken into account as a social life environment; it has been examined that if the place can provide a new image and lifestyle to the city by using its potential as well as it has offered its users the opportunity to live in a higher quality environment. According to this aim, benefited from the Ege University Faculty of Agriculture Department of Landscape Architecture undergraduate senior students - as individuals who have previously used the place at different times - as an assistant research group. The success criteria, effective in creating a qualitative living environment, have been determined as; activity and usage, accessibility, comfort - image and sociability, the square which was redesigned and turn on usage in 2007, was evaluated with the help of yes/no and scale questions including these main topics. In the second part of the study, the research area was observed by the same student group at various days and hours of the week, activity - intensity analyzes were performed by determining which parts of the square were used and which parts were not used. Through these studies, the extent of the relationship between the perception of the space and the determined quality criteria was questioned and development strategies were put forward to increase the space's success.

Keywords:

PPS, Public square, Cumhuriyet Square, Bornova,

PDF

___

Altuğ Turan, İ., Gülgün, B. 2016. Kentsel Kimlik ve Kentli İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2016, 53 (2): 203 - 211.
Dinç, P., Onat, E. 2002. Bir İlköğretim Yapısının Bina Programı ve Tasarımı Bağlamında Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi, Müh. - Mim. Fak. Dergisi, Cilt: 17, No: 3, p: 35 - 55.
Friedman, A., Zimring, C., Zube, E. 1985. Environmental Design Evaluation. Plenum Press, New York, ISBN: 0 - 306 - 40092 - 8, 225 pp.
Given, L.M., Leckie, G.J. 2003. “Sweeping” the Library: Mapping the Social Activity Space of The Public library. Library & Information Science Research, 25 (2003), Page: 365 - 385.
Gülgün, B., Altuğ, İ. 2006. İzmir Kıyı Bandı Uygulamalarında Ergonomik Standartlara Uygunluğun Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2006, 43(1): 145 – 156.
Kaplan, A. 2006. Sosyal Yaşam Ortamları Kapsamında Kamusal Dış Mekanların Etkin Kullanımı. Karşıyaka Kültür ve Çevre Sempozyumu, 22 - 23 Arlık 2005, Karşıyaka Belediyesi Kültür Yayını, Şanal Matbaacılık, 248 s.
Karen M., Tranter, P. 2003. Children's Environmental Learning and the Use, Design and Management of Schoolgrounds. Children, Youth and Environments, 13 (2), ISSN: 1546 - 2250.
Malkoç, E. 2008. Kamusal Dış Mekanlarda Kullanım Sürecinde Değerlendirme (KSD): İzmir Konak Meydanı ve Yakın Çevresi Örneği. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı Doktora Tezi, 245 s.
Öymen Gür, S. 1996. Mekan Örgütlenmesi. Gür Yayıncılık, ISBN: 975 - 94906 - 0 - 9.
PPS, 2000. How to Turn a Place Around. A Handbook for Creating Succesful Public Spaces. Project for Public Spaces, Inc., ISBN: 0 -70624 - 0 - 1, 121 pp.
Preiser, W.F.E., H.Z. Rabinowitz, E.T. White, 1988. Post Occupancy Evaluation. Van Nostrand Reinhold, ISBN: 0 - 442 - 00345 - 5, 198 pages.
Sanoff, H. 1977. Methods of Architectural Programing. Dowden, Hutchinson&Ross, Inc, Community Development Series, Volume 29., Library of Congress Card Number: 76-13231, ISBN: 0 - 87933 - 253 - 0, 184 pages.
Sanoff, H. 1992. Integrating Programming, Evaluation and Participation in Design, A Theory Z Approach. Ethnoscapes: CurrentChallenges in the Environmental Social Sciences Volume 6, Avebury, ISBN: 1 - 85268 - 338 - 0, 127 pp.
Shepley, M.M., Wilson, P. 1999. Designing for Persons with AIDS: A Post-Occupancy Study at the Bailey-Boushay House. Journal of Architectural and Planning Research, 16(1):17 - 32.
Sönmez Türel, H., Küçükerbaş, E.V., 2005. Kentsel Kamusal Dış Mekanlara Yönelik Master Plan Oluşturma Çalışmalarının Ege Üniversitesi Yerleşkesi Örneğinde Ortaya Konulması. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2005,42(2):167 - 178.
Tantan, B. 1996. Açık Mekan Kullanımı ile Kullanıcı İsteklerinin İrdelenmesi: Kuruçeşme Cemil Topuzlu Kıyı Parkı Örnegi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı, 206 pp.
Tilley, J., Silhankova, V., Navratilova, J. 1996. Short Term Public Spaces Improvement. US PeaceCorps, MagistratMestaBrna.
Yıldız, D. 2004. A Multi - Factor Analysis Model to Determine the Use Value of Enclosed Outdoors Spaces. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 208 pp.
Yücel, G.F., Yıldızcı, A.C. 2006. Kent Parkları ile İlgili Kalite Kriterlerinin Oluşturulması. itüdergisi/a, mimarlık, planlama, tasarım, Cilt: 5, Sayı: 2, Kısım: 2, 220 - 230, Eylül 2006.
Zacharias, J., Stathopoulos T., Wu H. 2004. Spatial Behavior in San Francisco's Plazas: The Effects of Microclimate, Other People and Environmental Design. Environment and Behavior, 36 (5): 638 - 658.
Zeisel, J. 1995. Inquiry by Design: Tools for Environment - Behavior Research. Cambridge: Cambridge University Press, ISBN: 0521319714, 250 pp.