Derya ELMALI ŞEN, Evşen YETİM, Elif ÖZTÜRK

ZİHİNDE VE SANAL MEKÂNDA MAHREMİYET ALGISI: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Günümüzde kitle iletişim aracı olarak yoğun bir kullanıma sahip olan internet ortamı, aynı zamanda gerçek mekândan kopuk sanal bir mekândır. Birey bu mekânda, sosyal medya araçları vasıtasıyla gerçek yaşamına paralel bir sanal yaşam inşa edebilmekte; belki de gerçek yaşamda gösteremediği varlığı, sanal yaşamda gösterebilmektedir. Bu nedenle, sanal mekânla kurduğu ilişkilerde bilinçli veya bilinçsiz olarak gündelik yaşantısı, yaşam alanı, ailesi, inancı, siyasi görüşü, duygu ve düşünceleri gibi bazen mahrem olarak tanımlanan birçok değerine dair izler bırakabilmektedir. Mahremiyet, esasında temel bir insan gereksinimidir ve yeterli düzeyde sağlanamadığı taktirde, anti sosyal davranışlara ve davranış bozukluklarına yol açabilmektedir. Zihinlerde mahremiyet kavramına karşılık gelen ifadenin ne olduğu ve sosyal medya kullanımında bunun dikkate alınıp alınmadığı bu çalışmanın konusudur. Diğer bir ifadeyle kullanıcıların sosyal medya paylaşımlarında mahremiyet kaygısı taşıyıp taşımadıkları araştırılmıştır. Bu amaçla Karadeniz Teknik Üniversitesi İngilizce hazırlık sınıfı öğrencilerine (118 kadın, 230 erkek) bir anket uygulanmıştır. Ankette öncelikle üniversite öğrencilerinin mahrem ve mahremiyeti nasıl tanımladıkları sorgulanmıştır. Ardından sosyal medya paylaşımlarına bağlı olarak sanal ortamda mahremiyet farkındalıkları cinsiyet değişkeni bağlamında değerlendirilmeye çalışılmıştır. Böylelikle öğrencilerin teoride mahrem olarak tanımladıkları değerlerin, sosyal medya için de geçerli olup olmadığı sorgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Üniversite Öğrencileri, Mahremiyet, Algı, Sosyal Medya, Cinsiyet

PRIVACY PERCEPTION IN MIND AND VIRTUAL SPACE: A RESEARCH ON UNIVERSITY STUDENTS

Today, Internet environment which has an intensive usage as mass communication medium, in the meantime, is a virtual space disconnected from real one. An individual is able to build a virtual life that is parallel to real life in this virtual space, through social media tools; perhaps he can show presence in virtual life that he cannot be in real life. For this reason, at the relationships he establishes with the virtual space, he may leave conscious or unconscious traces of many values that are sometimes defined as private, such as daily life, living space, family, belief, political opinion, emotion and thought. Privacy is, in essence, a basic human need and can lead to anti-social behaviour and behavioural disorders if it is not adequately provided. What the equivalent of the concept of the privacy is in minds and if this is taken into account in the usage of social media are the subjects of this work. In other words, it has been researched if users are carrying privacy concerns in social media exchanges. For this purpose, a questionnaire was applied to the English Preparatory Class students (118 women, 230 men) of Karadeniz Technical University. In the questionnaire, it was firstly questioned how university students describe private and privacy. Then, depending on the social media sharing, their privacy awarenesses in the virtual space were tried to be evaluated in the context of gender. Thus, it was questioned if the values that students defined as private in theory are valid for social media in practice.

Keywords:

University Students, Privacy, Perception, Social Media, Gender,

PDF

___

Altındiş, A., Altındiş, S., Aslan, F. G., Aşıcı, N., İnci M.B., Ekerbiçer, H.Ç. & Tokaç, M. (2017). Sosyal medya ağları ve sosyal görünüm anksiyetesi, JASSS-The Journal of Academic Social Science Studies, (64), 227-236. https://www.jasstudies.com/Makaleler/363247447_18-Uzm.%20Ferhat%20G%C3%BCrkan%20Aslan.pdf, (Erişim tarihi: 14.09.2017).
Balcı, Ş., Dumlupınar, Z., Pınarbaşı, T. E. & Astam, F. K. (2016). Siyasal bilgilenmede medyanın rolü ve etkinliği: Üniversite öğrencileri araştırması, JASSS-The Journal of Academic Social Science Studies, (53), 111-126. https://www.jasstudies.com/Makaleler/369892492_8-Do%C3%A7.%20Dr.%20%C5%9E%C3%BCkr%C3%BC%20BALCI.pdf, (Erişim tarihi: 15.09.2017).
Brandeis, L. & Warren, S. D. (1890). The right to privacy. Harvard Law Review, (4), 193-220. http://www.cs.cornell.edu/~shmat/courses/cs5436/warren-brandeis.pdf, (Erişim tarihi: 15.05.2016).
Çelik, T. & Tekin, Y. (2015). Sosyal medyanın bireyler üzerindeki olumsuz etkilerine ilişkin bir örnek: Siber zorbalık, JASSS-The Journal of Academic Social Science Studies, (36), 343-355. https://www.jasstudies.com/Makaleler/475706288_24-Yrd.%20Do%C3%A7.%20Dr.%20Tolga%20%C3%87EL%C4%B0K.pdf, (Erişim tarihi: 14.09.2017).
Elmalı Şen, D., Yazıcı, F. & Yetim, E. (2017). Privacy perception of university students. H. Arslan, C.S Duse & M.A İçbay (Ed.), Research on education içinde (ss. 360-366). Bialystok: E-Bwn.
Göregenli, M. (2010). Çevre psikolojisi- İnsan mekân ilişkileri, İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
Kakırman Yıldız, A. (2012). Sosyal paylaşım sitelerinin dijital yerlilerin bilgi edinme ve mahremiyet anlayışına etkisi, Bilgi Dünyası, 13 (2), 529-542. http://bd.org.tr/index.php/bd/article/view/83, (Erişim tarihi: 16.09.2017).
Margulis, S.T. (2011). Three theories of privacy: An overview. S. Trepte & L., Reineeke (Ed.), Privacy online içinde (ss. 9-17). Heidelberg Berlin: Springer.
Newell, P.B. ( 1995). Perspectives on privacy, Journal of Environmental Psychology, (15), 87-104. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0272494495900187?via%3Dihub, (Erişim tarihi: 02.05.2016).
Öz, M. (2014). Changes in use and perception of privacy: Exploring facebook users' privacy concerns and awareness of privacy ımplications, Journal of Yasar University, 9 (35), 6099-6260. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/jyasar/article/view/5000066371/5000061877, (Erişim tarihi: 04.05.2016).
Rüstemli, A. & Kökdemir, D. (1993). Privacy dimensions and preferences among Turkish students, The Journal of Environmental Psychology, 133 (6), 807-814. http://www.kokdemir.info/docs/Privacy.pdf, (Erişim tarihi: 04.05.2016).
Yüksekbilgili, Z. (2013). Türk tipi Y kuşağı, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (45), 342-353. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/esosder/article/view/5000068606, (Erişim tarihi: 16.09.2017).