MAMAK(ÇANAKLI) BELDESİNDE(AĞLASUN-BURDUR) GELENEKSEL YÖNTEMLERLE SÜRDÜRÜLEN TOPRAK KAP ÜRETİMİNİN KIRSAL TURİZM BAĞLAMINDA İRDELENMESİ

Bu çalışma, Burdur iline bağlı Ağlasun ilçesinin Mamak(Çanaklı) beldesinde halen geleneksel yöntemlerle sürdürülen toprak kap üretiminin Sagalassos antik kenti bağlamında gelişen Ağlasun turizmine alternatif oluşturmada kırsal turizm bakımından önemli bir simge olabileceği düşünülerek hazırlanmıştır.Yapılan araştırmalar Mamak(Çanaklı) beldesinde toprak kap üretiminin(çömlekçilik) köyün(şimdilerde belde) kuruluşundan beri varlığını sürdürdüğünü, 19 ve 20 y.y.da ise en verimli çağını yaşadığını göstermektedir. 1970'li yıllara kadar köy halkının yoğun olarak sürdürdüğü bir faaliyet olan çömlekçilik, bu tarihten sonra yavaş yavaş terk edilmiştir. Bu gün halen geleneksel yöntemlerle üretilen ve sadece iki kişi tarafından sürdürülmeye çalışılan toprak kap işçiliği(çömlekçilik), gün geçtikçe önemini kaybetmektedir. Oysa kırsal maddi kültürün kalıntılarından olan bu üretim faaliyeti, yörenin kırsal turizmde Sagalassos antik kenti ile de bütünleşebilecek önemli bir simge ve aynı zamanda alternatif olabilir. Zira bu geleneksel üretim şeklinin ülkemizde turizme yönelik uygulamasının en iyi örneğini Avanos yöresinde başlıca geçim kaynağı olan çok sayıdaki çanak çömlek atölyesiyle görebilmekteyiz.Mamak(Çanaklı) toprak kap üretiminin ayrıntılı bir şekilde değerlendirildiği bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan "örnek olay incelemesi" yoluyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmamızda söz konusu yöntemin tercih edilmesinin nedenleri arasında; araştırma konusunun kendi yaşam çevresinde incelenmek istemesi, konu ile ilgili derinlemesine bilgi elde edilmesine olanak sağlaması, araştırma merkezinin kendine özgü özelliklere sahip olması, ayrıca bu yöntem bölgeye yönelik turistik aktivitenin yerel kültürlerle kaynaşması ve yerel ekonomiyi desteklemesine hizmet etmesi gösterilebilir. Araştırma kapsamında veri toplama aracı(araçları) olarak; konu ile ilgili yazılı kaynakların taranması, gözlem ve yüz yüze görüşme teknikleri kullanılmıştır. Bu tür araştırmalarda birden fazla veri toplama aracından yararlanılması bulguların daha güvenilir ve daha kapsamlı olmasını sağladığı gibi araştırmanın geçerliliğini de arttırmaktadır.Anahtar kelimeler: Geleneksel yöntem, toprak kap üretimi, çömlekçilik, kırsal turizm

Investigation of Earthenware Production with Traditional Methods in Mamak (Çanaklı) Town (Ağlasun-Burdur) in the Framework of Rural Tourism

This study has been undertaken with the concept that traditionally maintained ceramic production in the town of Mamak (Çanaklı) of the Ağlasun District in Burdur Province can be a crucial symbol for rural tourism in the creation of alternative tourism options for Ağlasun tourism initiatives which have developed in the framework of the ancient city of Sagalassos.Studies have shown that ceramic production (pottery) in Mamak (Çanaklı) has been employed since the establishment of the village (which is now a town) and its golden ages were the 19th and 20th centuries. Pottery production, a common activity undertaken by the villagers until the '70s, was gradually abandoned after this date. Today, ceramic production (pottery making) which is still done with traditional methods by only two individuals in the area is losing its significance day by day. However, this production activity which is one of the remnants of the rural material culture is an important symbol and alternative that can be integrated with the ancient city of Sagalassos. One the examples of best practice of applying this sort of traditional production to tourism can be seen in the many pottery ateliers that are also the main source of income in Avanos region.The study which examines Mamak (Çanaklı) pottery production in detail employs "case study" method of the qualitative research methods. The reason why the particular method was selected is related to the desire to examine the research topic in its immediate area and to obtain detailed information in addition to the fact that the research center has unique characteristics and the selected method can serve the integration of touristic activities with local cultures and help support the local economy. Data collection tool(s) in the study are the review of written documents related to the topic, observations and face to face interviews. Use of more than one data collection tool in these types of research not only provides the researcher with more reliable and comprehensive findings but also increases the validity of the study.Keywords: Traditional method, ceramic (pottery) production, pottery, rural tourism

___

  • Bilgen, M.A.(2005), "Ağlasun Çanaklı Köyünde Yok Olan El Sanatları, İbrikçilik, Toprak Kap İşletmeciliği". I.Burdur Sempozyumu Bildirileri, 16—19 Kasım 2005, Cilt:1,Burdur
  • Ceylan,S. Ve Gök,B.(2011), Ağlasun'da Alternatif Turizm Olanakları. I.Uluslararası, 4.Ulusal Eğirdir Turizm Sempozyumu ve Göller Bölgesi Değerleri Çalıştayı, 1-4 December 2011, Eğirdir
  • Commission Européenne, (2000), Pour Un Tourisme Rural de Qualité. Direction Générale des Entreprises Unité Tourisme, Bruxelles, Office des Publications Officielles des Communautés Européennes, 154 p.
  • Karasar, N. (2002), Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara
  • Kılınç, İ, Atay, L. ve Mesci, M. (2009), Turistik Ürün Çeşitlendirme Aracı Olarak Şarap Turizmi: Çeşme Örneği. 10. Ulusal Turizm Kongresi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, 21-24 Ekim, Mersin Üniversitesi, 241-250, Mersin
  • Köklü, N. (1994), Örnek Olay Çalışma Metodları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 27 (2): 771-779
  • Oral,E,M.(2006), Göller Yöresinde Geleneksel Çömlekçilik Sanatı:Burdur-Çanaklı Örneği. Sanat / Art, Mayıs- Haziran / May-june 2006/ No.15
  • Pearce, D.(1992), Tourist Development, Sinapore, Longman Scientific&Technical, 341 p.
  • Rado, P.(1988), An Introduction to the Technology of Potter, Pergamon Pres, 1-5, U.K, 1988.
  • Richard, G.(1996), Cultural Tourism in Europe. I: printed U.K: Cab International, England
  • Soykan, F.(2003), Kırsal Turizm ve Türkiye Turizmi İçin Önemi. Ege Coğrafya Dergisi, 12(2003), 1-11, İzmir
  • Soykan, F.(2004), Yerel Ekonomi Ürünlerinin Kırsal Turim İçin Önemi ve İzmir Örneği(Türkiye). II.Uluslararası Turizm Çevre ve Kültür Sempozyumu, 10-11 Mayıs 2004, İzmir-Türkiye, s. 113-126
  • Soykan, F.(2006), Avrupa'da Kırsal Turizme Bakış Açısı ve Kazanılan Deneyim. II. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 20-22 Nisan 2006, Balıkesir, s.71-87
  • Ünal,S.(2005), Sagalassos'da Seramik. I.Burdur Sempozyumu Bildirileri, 16—19 Kasım 2005, Cilt:1,Burdur
  • Waelkens,M.(2005), Sagalassos Antik Kenti Burdur'da Bir Tarih Kesiti. I.Burdur Sempozyumu Bildirileri, 16¬19 Kasım 2005, Cilt:1,Burdur
  • Veal, A.J. (2006), Research Methods for Leisure and Tourism: A Practical Guide, Third Edition, Financial Times - Prentice Hall /Pearson Education, Harlow, England
  • Yıldırım, A. ve Şimşek H.(2000), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Gözden Geçirilmiş İkinci Baskı. Ankara