ALADAĞ’DA YAYLALAR VE YAYLACILIK

Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat ve Van bölümlerinin ortak sınırı üzerinde yer alan Aladağ, Ağrı ve Doğubayazıt ovalarının güneyinde yer alan doğu-batı dizilimli dağlardan biridir. Bu dağlık kuşağı batıdan Patnos Ovası, güneyden Erciş ve Çaldıran ovaları, kuzeydoğudan ise Tendürek volkan konisi kuşatır. Çoğunlukla Aladağ’ın kuzey cephesinde bulunan yaylalar, Ağrı ilinin Hamur ilçesi yönetim alanı içinde yer almaktadır. Bölgede yaylacılık yaz aylarında hayvanların beslenmesi ve hayvansal ürünlerin elde edilmesine yönelik olarak yapılan ekonomik bir faaliyettir. Doğu Anadolu’nun ünlü ve en yüksek yaylalarından olan Aladağ yaylaları, kısmen yüksek plato stepleri kısmen de Alpin vejetasyon katında yer alırlar. Aladağ yaylaları bol suları ve bütün yaz boyunca yeşil kalan verimli otlakları sayesinde yüzyıllardan beri yoğun hayvancılık faaliyetlerinin sürdürüldüğü yerlerdir. Ancak bölgede son dönemlerde etkili olan terör olayları ve değişen sosyal, kültürel ve ekonomik koşulların etkisi ile mera hayvancılığının önemini yitirmesi ve göçler yoluyla kırsal nüfusun sürekli azalması, mevsimlik bir yer değiştirme hareketi olan yaylacılığın da büyük ölçüde önemini kaybetmesine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Aladağ Yaylaları, Yaylacılk Aktiviteleri, Hayvancılık

PDF

___

ALAGÖZ, C. A., 1993, Türkiye’de Yaylacılık Araştırmaları, Ankara Üniv. Türkiye Coğrafya. Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S. 2 Ankara.
ALAGÖZ,C,A., 1984, Türkiye Yer adları Üzerine Bazı Düşünceler. Türkiye Yer Adları Sempozyumu Bildirileri(11-13 Eylül 1984), Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yay. No:60, Seminer,Kongre Bildirileri Dizisi No:17,Başbakanlık Basımevi, Ankara.
ALPASLAN. İ., 1998, Cumhuriyetin 75. Yılında Ağrı, Ağrı Valiliği Yayınları, Ankara.
ARINÇ, K. ,1998 Ahlat İlçesinin Coğrafyası . Atatürk Üniv.Yay.No:881, Fen. Ed. Fak. Yay. No:97. Araştırma Serisi: No: 68, Erzurum.
ARINÇ,K.,2007,Türkiye’nin Coğrafi Bölgeleri,II Cilt, İç Bölgeler,Erzurum
ATALAY. İ.,1983. Muş Ovası ve Çevresi’nin Jeomorfolojisi ve Toprak Coğrafyası. Ege Üniv. Ed. Fak. Yay.No: 24, İzmir.
ATMIŞ,E.,1994,Türkiye’de Yayla Turizminde Altyapı Sorunları, İstanbul Üniv. Fen. Bil. Enst. (Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi),İstanbul.
BELLİ,O.,KONYAR,E.,2003, Doğu Anadolu Bölgesinde Erken Demir Çağı Kale ve Nekropolleri (Early Iron Age Fortresses and Necropolises in East Anatolia), Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
BELLİ,O., 2004,Doğubayazıt Bölgesi’nde Keşfedilen Urartu Sulama Tesislerine Toplu Bakış Güneşin Doğduğu Yer: Doğubayazıt Sempozyumu Bildiri Kitabı, İstanbul.
CANALİOĞLU,M.V.2000,Yayla Turizmi, İl Turizm Müdürlüğü, Karadeniz Matbaası, Trabzon.
ÇÖLAŞAN, Ü.E.,1970, Türkiye İklim Klavuzu. Olgun Kardeşler Matbaası, Ankara
DAVİS, P, H., 1965, Flora of Turkey and the East Aegen Island Volume One. Edinburgh at the Üniversity Press. Edinburgh.
DOĞANAY, H., 1997, Türkiye Beşeri Coğrafyası, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları :2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi: 877, Eğitim Dizisi: 10, İstanbul.
DÖNMEZ, Y., 1984. Umumi Klimatoloji ve İklim Çalışmaları, İst. Üniv. Yay. No: 2506. Coğr. Ens. Yay. No: 102, İstanbul.
EMİROĞLU, M., 1977, Bolu’da Yaylalar ve Yaylacılık, Ankara Üniv. D.T.C.F. Yay. No: 272, Ankara.
ERİNÇ,S., 1953, Doğu Anadolu Coğrafyası. İst. Üniv. Ed. Fak. Coğr. Ens. Yay. No: 15. İstanbul.
ERİNÇ, S., 1969, Klimatoloji ve Metodları İstanbul Üniv. Yay. No:3278, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst.Yay. No:2, İstanbul.
ERÖZ, M., 1984, Sosyolojik Yönden Türk Yer Adları. Türkiye Yer Adları Sempozyumu Bildirileri, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli folklor Araştırma Dairesi Seminer Kongre Bildirileri Dizisi:60,Ankara
GÖNEY, S., 1975, Büyük Menderes Bölgesi, İstanbul Üniversitesi Yay. No:1895, Coğrafya Enstitüsü Yay. No:79, İstanbul.
GÜNER,İ.,1996,Iğdır Ovası Çevresinde Yaylacılık. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu Coğrafya Araştırmaları, Sayı; 4, Ankara
İZBIRAK, R., 1986, Coğrafya Terimleri Sözlüğü. İstanbul.
KAYA, F., 2001, Ağrı Ovası ve Çevresinin Coğrafi Etüdü. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum
KOÇMAN, A., 1993, Türkiye İklimi. Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay. No:72. İzmir.
KODAY,S.,2005, Doğu Anadolu Bölgesi’nde Hayvancılık, Atatürk Üniversitesi Yayınları No:949, Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları No:104,Araştırmaları Serisi No:74 Erzurum.
KÖSE,A.,1997,Madra Dağı Kuzey Yamaçlarında Yaylacılık. Atatürk Üniv., Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı:2, Erzurum.
SARAÇOĞLU,H.,1989,Doğu Anadolu Bölgesi, Milli Eğitim Bakanlığı,Öğretmen Kitapları Dizisi:176,İstanbul.
SEVGİ, C., 1984, Adana İlinin Kuzeydoğu Kesiminde Yaylacılık. Ege Coğrafya Dergisi.Sayı. 2, İzmir.
SÖZER, A.N,1972, Kuzeydoğu Anadolu’da Yaylacılık. İş Matbaacılık ve Ticaret, Ankara
TARMAN, Ö., 1964, Türkiye’de Yem ve Mera Problemleri, Türkiye’de Tabiat ve Tabiat Kaynaklarından Faydalanma ve Koruma Esasları, Türkiye Tabiatını Koruma Cemiyeti Yay. No:9. Ankara.
TUNÇDİLEK,N,1964,Türkiye’de Yaylalar ve
Yaylacılık.İstanbul Üniv.Coğrafya
Enst. Derg.Sayı:14,İstanbul.
TURAN, O., 1973, Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi, İstanbul
YALÇINDAĞ, S.,1994, Alternatif Turizmin Yönetsel Boyutu. Turizm Bakanlığı Yayımlanmamış Raporları, Ankara.
ZAMAN,M., 2007, Doğu Karadeniz Kıyı Dağları’nda Yaylalar ve Yaylacılık. Atatürk Üniv. Yay. No: 960, Fen-Ed.Fak.Yay.No: 105, Araş. Ser. No:75,Erzurum.