Öz Sınır ticareti kara ve deniz sınırı olan ülkelerin sınır bölgelerinin kalkınmasını sağlamak amacıyla gerçekleştirdikleri özel bir ticaret türüdür. Bizim ülkemizde ilk defa 1979 yılında İran’la yapılmıştır. Bu tür ticaret özellikle S.S.C.B’nin dağılmasından sonra daha önemli hale gelmiştir . Ülkemizin nispeten geri kalmış bir bölgesi olan Doğu Anadolu Bölgesi bu durumdan önemli bir avantaj yakalamıştır. Yakalanan bu avantajlar etkin ve rasyonel kullanılabilirse hem bölge hem de ülke kalkınmasına yararlı olacaktır. Türkiye’nin en büyük doğu komşusu olup, ancak ekonomik ilişkileri özlenen boyutlara ulaşamamış İran’la ekonomik ve diplomatik ilişkilerin ve bu kapsamda sınır ticareti ve dış ticaretin canlandırılması giderek önem kazanmaktadır. Bu önemi nedeniyle, İran’la Türkiye arasındaki en işlek sınır kapısı olan Gürbulak sınır kapısından gerçekleştirilen ekonomik faaliyetler incelemeye değer bulunmuş ve bu gümrük kapısından 1-31 Mart 2005 tarihleri arasında yetkili makamların izniyle giriş ve çıkış yapan kişilerden kabul edenlere bir anket uygulanmıştır. Elde edilen verilerden hareketle anılan sınır kapısından sınır ticareti kapsamında gerçekleştirilen alım-satım faaliyetlerinin pazarlama açısından değerlendirilmesi yapılmış, sorunlar belirlenmiş ve çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, geçiş yapanların en fazla tekstil-konfeksiyon ürünleri ticareti yaptıkları, Türkiye’yi bölgede lider ülke olarak kabul ettikleri ve Türk ekonomisinin iyi olduğu kanısında oldukları, diğer taraftan kapılardaki bürokratik engellerin, vergi resim ve harçların kaldırılmasını istedikleri belirlenmiştir.