İlkokul Programlarında (1-4) Yer Alan ve Kazandırılması Hedeflenen Değerlere İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin ve Öğrenci Velilerinin Görüşlerinin İncelenmesi

Değerler toplumu oluşturan bireylerin hayata bakışını yansıtmaktadır. Geleceğe emin adımlarla yürümek ve erdemli bir nesil yetiştirmek için değerler eğitiminin tesadüflere bırakılmadan planlı ve programlı bir şekilde yapılması gerekmektedir. Bu açıdan programların uygulayıcıları olarak öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Ancak değerleri kazandırmak sadece okulun ve öğretmenlerin görevi değildir. Bu düşünceden hareketle bu araştırmanın temel amacı, "İlkokul Programlarında (1-4) yer alan ve kazandırılması hedeflenen değerlere ilişkin sınıf öğretmenleri ve öğrenci velilerinin görüşlerini incelemektir." Çalışma grubu Aydın ilindeki özel ve devlet okulunda görev yapan toplam 10 sınıf öğretmeni ve bu okullarda öğrencisi olan 10 veliden oluşmaktadır. Nitel araştırma deseninde tasarlanan bu çalışmada elde edilen veriler betim sel analiz ve içerik analizi ile çözümlenmiş ve değerler eğitimine ilişkin öğretmen ve veli farkındalığı, değerler eğitimi programının uygulamadaki etkililiği ve değerlerin öncelik sırasına ilişkin öğretmen ve veli bakış açısı adı altında toplam 3 tema altında incelenmiştir. Araştırma bulguları, görüşmeye katılan tüm öğretmenlerin ve velilerin değerler eğitimine ilişkin farkındalıklarının yüksek olduğunu göstermektedir. Veliler ve öğretmenler çocuğun dünyaya gelmesiyle birlikte ailede başlayan değer aktarımının, öğretmeninin rol model olduğu, bilime dayandırılmış bir çerçevede ve belirli bir plan dâhilinde uygulamalı etkinlikle okullarda verilmesi gerektiği hususunda birleşmişlerdir.  Bu durum sürecin başarısı ve işleyişi açısından oldukça önemli bir bulgu niteliği taşımaktadır. Ancak görüşülen öğretmenlerin çoğu verilen eğitimin uygulamada kısmen etkili olduğunu; bu sebeple programın bölgesel ve yerel ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden düzenlenmesi ve öğrenme öğretme sürecine ilişkin birtakım değişikler yapılması hususunda öneriler getirmişlerdir.

Investigation of Primary School Teachers and Student Parents' Views on Values Placed in Primary School Programs

Values reflect the perspective of individuals who constitudes society. In order to walk confidently into the future and to raise a virtuous generation, values education must be done in a planned and programmed way without being left to chance. In this respect, teachers have important duties as the implementers of the programs. However, it is not only the task of the school and teachers to transmit values.The main purpose of this study was to examine the views of the primary school teachers and students’ parents about values education aimed to be given in the primary school programs (1-4). A total of 10 class teachers working in different primary schools in Aydın province and a total of 10 parents whose children were studying in these schools were interviewed. The data were analyzed using descriptive and content analysis techniques in this qualitative study. The data obtained in this study, which was designed in a qualitative research design, were analyzed with descriptive analysis and content analysis and examined under three themes under the name of teacher and parent awareness about values education, effectiveness of the values education program in practice and the values of priority values of teachers and parents. The findings of the study show that all teachers and parents who participated in the interview had a high awareness of values education. Parents and teachers agree that the transfer of value that begins in the family with the birth of the child should be given in schools, where the teacher is a role model, in a framework based on science and practical activity within a specific plan. This is a very important finding for the success and functioning of the process. However, most of the interviewed teachers stated that the education given was partially effective in practice; therefore, they proposed to reorganize the program in line with regional and local needs and to make some changes regarding the learning and teaching process.

___

  • Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış, Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), 927.
  • Arpacı, M. (2014). Öğretmen ve velilerin İDKAB dersinde değerler ve değerler eğitimi hakkındaki görüşleri Diyarbakır örneği, Marife, Yaz, 107-121.
  • Aslan, S. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değerler eğitimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi, International Journal of Eurasia Social Sciences, 7(25), 203-227.
  • Ateş, F. (2013). İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin değerler eğitimi ve uygulamalarına yönelik görüşleri üzerine nitel bir araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Ateş, B. ve Haspolat, N. K. (2017). Eğitimin amaçları ve işlevleri. Kağan, M. ve Yalçın, S. (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş, 173-18. Ankara: Pegem indeksi. Avcı, N. (2007). Toplumsal değerler ve gençlik. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Bal, U. G. (2004). Çocuklar ve değerler eğitimi. Çoluk Çocuk Dergisi. 45, 18-20.
  • Baydar, P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanılan sorunların değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Beill, B. (2003). İyi çocuk, zor çocuk Doğru davranışlar çocuklara nasıl kazandırılır? (C. Yorulmaz, Çev.). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • Beldağ, A., Özdemir, Ü. ve Nalçacı, A. (2017). Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlerin kazandırılmasına ilişkin veli görüşleri, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 318-326.
  • Çelikkaya, T., Başarmak, U., Filoğlu, S. ve Şahin, B. (2013). Teacher –parents’ relations in the efficiency of the value education, Science Direct 5th World Conference on Educational Sciences, Procedia (WCES 2013) Social and Behavioral Sciences 116, 1106 – 1113 1877-0428.
  • Davey, L. (1991). The application of case study evaluations. Practical Assessment, Research & Evaluation, 2(9) (2018, 20 Şubat). Erişim adresi: http://PAREonline.net/getvn.asp?v=2&n=9
  • Doğanay, A. (2009). Değerler eğitimi: Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi yapılandırmacı bir yaklaşım. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Fidan, N. ve Erden, M. (2001). Eğitime giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
  • Gözel, Ü. ve Dinçer, B. (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programının değerler eğitimi açısından öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Halstead, J. M., ve Taylor J. M. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202.
  • Köylü, M. (2007). Küresel bağlamda değerler eğitimine duyulan ihtiyaç. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı (1.baskı), İstanbul: Dem Yayınları.
  • Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2. ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Sağlam, A. (2016). Değerler eğitiminin öğrenci davranışlarına etkisinin veli görüşlerine göre incelenmesi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(3), 723-742.
  • Sezer, Ş. (2016). Velilerin üstün yetenekli öğrencilerin değerler eğitimine ilişkin görüşleri, Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, Journal of Gifted Education Research, 4(2), 29-47, ISSN: 2147-7248.
  • Subaşı, M. ve Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Journal of Graduate School of Social Sciences, 21(2). Tay, B. ve Yıldırım, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kazandırılması amaçlanan değerlere ilişkin veli görüşleri, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/ Educational Sciences: Theory & Practice, 9(3), Summer, 1499-1542.
  • TTKB (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız Üzerine. Ankara (2018, 25 Mart). Erişim adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/201707/18160003_basin_aciklamasi-program.pdf. Yaman, E. (2014). Değerler eğitimi, eğitimde yeni ufuklar. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yel, S. ve Aladağ, S. (2009). Sosyal bilgilerde değerlerin öğretimi. Mustafa Safran (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi, 118-145. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yiğittir, S. (2010). İlköğretim öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler, Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 207-223.
Değerler Eğitimi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-880X
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2003
  • Yayıncı: Ensar Neşriyat Ticaret A.Ş.
Sayıdaki Diğer Makaleler

Montessori Eğitim Yaklaşımının Din Eğitimine Uygulanması: Godly Play Örneği

Cemil ORUÇ

Müziğin Bir Öğretim Aracı Olarak Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarı, Tutum ve Bilgiyi Hatırlama Düzeyleri Üzerindeki Etkisi

Muhammed BABACAN

Bir Medya Aracı Olarak Sinemanın Din Eğitiminde Kullanımı: Baudrillard’ın Simülasyon Teorisi Bağlamında Bir Değerlendirme

SÜLEYMAN GÜMÜŞ

Öğretmenlerin Mesleki Değerlere İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi

İshak KOZİKOĞLU, Ömer BEKLER

İlkokul Programlarında (1-4) Yer Alan ve Kazandırılması Hedeflenen Değerlere İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin ve Öğrenci Velilerinin Görüşlerinin İncelenmesi

Beste DİNÇER, Ümit GOZEL

Okul Öncesi Dönemdeki Korunmaya Muhtaç Çocukların Ahlaki Değer Yapılarının Çocuklara İlişkin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi: Ankara Örneklemi

Elif YORGUN YASAR, Saide ÖZBEY

Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Değerler Eğitimine Yönelik Görüşleri

Hatice Kübra Akıtürk, Pınar BAĞÇELİ KAHRAMAN

Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi ve Diğer Duyuşsal Süreçlerde Ölçme ve Değerlendirme: Sorunlar ve Çözüme Yönelik Etkinlik Örnekleri

Mustafa TAHİROĞLU, Turhan ÇETİN

İngiltere’de Müslüman Ailelerin Ev Okulu Tecrübeleri ve Türkiye’de Ev Okulunun İmkânı

Abdurrahman Hendek

Ortaokul Öğretim Programlarındaki Kazanımların Karakter Eğitimi Analizi

Özlem GÖKÇE TEKİN, Gülay BEDİR