İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Değer Sistemleri

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin sahip olduğu değerlere ilişkin algılarını belirlemektir. Araştırmanın evrenini 2006?2007 öğretim yılında, Malatya ili şehir merkezindeki, ilköğretim okullarında görev yapan 4627 öğretmen, örneklemini ise, araştırma evreninden seçkisiz örneklemeyle belirlenen 575 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplamada, Lussier tarafından geliştirilen, 16 madde ve 8 alt boyuttan oluşan bir ölçekten yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında, öğretmen değerlerinin cinsiyet, kıdem, medeni durum, branş ve eşin eğitim düzeyi değişkenlerine göre fark gösterip göstermediğine bakılmış, ayrıca öğretmenlerin aynı değere ilişkin kuramsal ve uygulamaya dönük durumlara ilişkin algıları arasındaki korelasyonlar incelenmiştir. Sonuçta, araştırmaya katılan öğretmenlerin, mutlu bir evliliklerinin olmasını, aileleri ile birlikte vakit geçirmeyi, yakın arkadaşlarının olmasını, diğer değerlere oranla daha fazla önemsedikleri, algılar arasında branş, medeni durum ve eşin eğitim düzeyi değişkenlerine göre bazı değerlerde farklılıkların olduğu saptanmıştır.

Value Systems of Primary School Teachers

The aim of this research is to determine perceptions of the primary school teachers’ regarding their values. The population of the study comprised a total number of 4.627 primary school teachers working in Malatya city centre, during 2006-2007 semester. The sample of the study was consisting 575 teachers selected from the population by random sampling method. Research instrument of the study, developed by Lussier (Yıl), was consisting of 16 items and 8 sub-scales. Within the context of the research, if teachers’ values differ according to gender, seniority, marital status, branch and partner’s educational level was investigated. In addition, correlations between teachers’ theoretical and practical value perceptions for same value type were investigated. Results showed that, compared to other values, participating teachers attach more importance to have a happy marriage, have a great time with their families, and have close friends. And also it was found that there were statistically meaningful differences between teacher perceptions in terms of branch, marital status and partner’s educational level variables.

___

Akarsu, B. (1998) Felsefe terimleri sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Kitabevi.

Arslan, H. (1994). Felsefeye giriş. Ankara: Vadi Yayınları.

Aydın, İ. P. (2002). Yönetsel mesleki ve örgütsel etik. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Aytaç, T. (2000). Eğitim yönetiminde yeni paradigmalar. Okul merkezli yönetim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Balcı, A. (2005). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü. Ankara: Tekağaç Basım.

Baloğlu, M., & Balgalmış E. (2005). İlköğretim ve ortaöğretim yöneticilerinin özdeğerlerinin betimlenmesi: Tokat ili örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 3(10), 19–31.

Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel davranış. Ankara: Feryal Matbaası. Blanchard, K., & O’Connor, M. (1998). Değerlerle yönetim. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.

Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Çelik, V. (2000). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Demirtaş H., & Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.

Densford, J. P. (1961). Value theory as basic to philosophy of education. Peabody Journal of Education, 39(2), 91-93.

Elizur, D., Borg I., Hunt R., & Beck I. M. (1991). The structure of work values: A cross cultural comparison. Journal of Organizational Behavior, 12(1), 21–38.

England, G.W. (1967). Personal value systems of American managers. The Academy of Management Journal, 10 (1) 53–68.

Erdem, A.R. (2007). Eğitim fakültesi kültürünün önemli bir öğesi: Değerler (Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Eğitim Araştırmaları, 7(26), 95–108.

Ersoy, B. (2006). Toplumsal değerler ve çalışanların iş doyumları arasındaki ilişki: Ampirik bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi: Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Feather, N. T (1975). Values in education and society. New York: The Free Press.

Greenbank, P. (2003). The role of values in educational research: The Case For Reflexivity, 29(6), 791-801.

Gutek, G. (2001). Eğitime felsefi ve ideolojik yaklaşımlar. Ankara: Ütopya Yayınevi.

Kasuya, E. (2001). Mann Whitney –U test when variances are unequal. Animal Behavior, 61, 1247-1249.

Köklü, N., Büyüköztürk Ş. & Bökeoğlu, Ö.Ç. (2006). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Lebow, R., & William L. S. (1999). Common values and continuous change. Executive Exellence, 3(29), 21-22.

Meek, C.R. (1965). Personal value system and education. Peabody Journal of Education, 42(4), 224-228.

Öncül, R. (2000). Eğitim ve eğitim bilimleri sözlüğü. İstanbul: M.E.B. Basımevi.

Özden, Y. (2005). Eğitimde yeni değerler eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Pachella, R. G. (1986). Personal values and value of expert. Testimony Law and Human Behavior, 10(1/2), 145-150.

Robbins, S. P. (1994). Örgütsel davranışın temelleri (çev. S. A. Öztürk). Eskişehir: Etam A.Ş.

Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.

Sabuncuoğlu, Z., & Tüz, M. (2003). Örgütsel psikoloji. Bursa: Furkan Ofset.

Sagie, A., Elizur D., & Koslowsky M. (1996). Work values: A theoretical overview and their effects. Journal of Organizational Behavior, 17 Special Issue: Work Values Worldwide, 503-514.

Sağnak, M. (2004). Örgütlerde değerler yönünden birey-örgüt uyumu ve sonuçları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 37, 72–95.

Sağnak, M. (2005). İlköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin örgütsel değerlere ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 30(136), 31–38.

Schermerhorn, R. J., Hunt, G. Jr. J., Osborn, R. N. (2002). Organizational Behaviour United States of America: University of Phoenix Wiley.

Sezgin, F. (2006). İlköğretim okulu öğretmenlerinin birey-örgüt değer uyumuna ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(48), 557–583.

Şişman, M. (2002). Örgütler ve kültürler. Ankara: Pegem-A Yayıncılık.

Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe sözlük. Ankara: 4. Akşam Sanat Okulu Matbaası.

Toy, B. Y., & Tosunoğlu, N. G. (2007). Sosyal bilimler alanındaki araştırmalarda bilimsel araştırma süreci, istatistiksel teknikler ve yapılan hatalar. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1-20.

Vinson, D. E., Jerome, E. S., & Lawrence, M. L. (1977). The role of personel values in maketing and consumer behavior. Journal of Marketing, 41(2), 44–50.

Ward, D. S. (1958). Conflicts between personal and social values: Significance for public education. Educational Research Bulletin, 37(5), 125–131.

Willower, D. J. (1961). Values and educational administration. Peabody Journal of Education, 39(3), 157–161.

Wiener, D. N., & Ehrlich D. (1960). Goals and values. The American Journal of Psychology, 73(4), 615–617.

Woodruff, A. D. (1942). Personel values and the direction of behavior. The School Review, 50(1), 32–42.