Etkili Annelik Eğitim Programının Annelerin Benlik Saygısına ve Anne Çocuk İlişkisine Etkisinin İncelenmesi

Öz Bu araştırmada annelere verilen etkili annelik eğitiminin annelerin benlik saygılarına ve anne çocuk ilişkisine etkisi araştırılmıştır. Bu araştırmanın bağımsız değişkeni etkili annelik eğitim programı, bağımlı değişkeni annelerin benlik saygısı ve aile çocuk ilişkileridir. Bu çalışmada bağımsız değişkenin bağımlı değişkenler üzerinde etkisini ortaya koymak amacıyla öntest-son test kontrol gruplu deneme modeli ile çalışılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 6 yaşında çocuğu olan 25-35 yaş aralığında bulunan 32 ev hanımı anneler oluşturmuştur. Deney grubunda 16, kontrol grubunda 16 anne bulunmaktadır. Deney grubundaki annelere 13 hafta anne eğitimi verilmiştir. Kontrol grubundaki annelere araştırma süresinde ise hiçbir eğitim verilmemiştir. Deney ve kontrol grubunu oluşturan annelere deneme öncesi ve deneme sonrası "Aile Çocuk İlişkileri Ölçeği" ve "Benlik Saygısı" ölçekleri uygulanmıştır. Elde edilen veriler araştırmacılar tarafından puanlanarak SPSS'e aktarılmış ve verilerin analizinde, deney ve kontrol gruplarına ilişkin tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney U Testi, Wilcoxon İşareti Sıralar Testi kullanılmıştır.Araştırma sonuçlarına göre eğitim öncesinde deney ve kontrol gruplarının aile çocuk ilişkisi ve benlik saygıları puanlarının birbirine yakın oldukları görülmüş ve grupların birbirine denk oldukları saptanmıştır. Deney grubunun benlik saygıları ve aile çocuk ilişkileri ön test ve son test puan ortamaları karşılaştırıldığında verilen eğitimin annelere olumlu düzeyde katkılar sağladığı bulunmuştur. Eğitim programına katılmayan kontrol grubu annelerin benlik saygısı ve aile çocuk ilişkileri ölçeklerinden aldıkları ön test ve son test puanları arasında da anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

___

  • Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim Sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. İstanbul: Sakarya Yayıncılık.
  • Amoroso, V. (1995). For kids' sake, let's teach values. Vocational Education Journal, 70(6), 62.
  • Arweck, E., & Eleanor, N. (2003). Values Education: The development and classroom use of an educational programme. British Educational Research Journal, 30(2), 245-260.
  • Aydın, M. (2003). Gençliğin değer algısı: Konya örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 5(3), 121-144.
  • Bacanlı, H. (2002). Değer tercihleri: Psikolojik kavram analizleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Baş, T. (2001). Anket. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Demirutku, K. (2004). Turkish adaptation of the Portrait Values Questionnaire. Unpublished Manuscript. Ankara: Middle East Technical University.
  • Demirutku, K. (2007). Çocuk yetiştirme tarzları, değerlerin içselleştirilmesi ve benlik kavramı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Dilmaç, B., Bozgeyikli, H., & Çıkılı, Y. (2008). Öğretmen adaylarının değer algılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 5(16), 65-92.
  • Dilmaç, B., Deniz, M., & Deniz, M.E. (2009). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24.
  • Gömleksiz, M. N. (2004). Lise öğrencilerinin toplumsal değerleri benimseme düzeyleri ve bu değerlerin kazandırılmasında karşılaşılan güçlükler. Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyum, 26-28 Kasım, İstanbul.
  • Karakitapoğlu, Z., & İmamoğlu, O. (2002). Value domains of Turkish adults and university students. Journal of Social Psychology, 142(3), 333-351.
  • Kuşdil, E., & Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Schwartz Değer Kuramı [value orientations of Turkish Teachers and Schwartz's Theory of Values]. Türk Psikoloji Dergisi, 75(45), 59-76.
  • Mehmedoğlu, A.U. (2004). Kişilik ve din. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
  • Mehmedoğlu, Y., & Mehmedoğlu, A.U. (2006). Küreselleşme, ahlak ve değerler. İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 219.
  • Ruyter, D. (2002). The right to meaningful education: The role of values and beliefs. Journal of Beliefs and Values, 23 (I), 32-42.
  • Ryan, K., & Bohlin, K. (1999). Building character in schools, Jossey-Bass Inc, California.
  • Schwartz, S. (1998). Are there universal aspects in the structure and contents of human Values? Journal of Social Issues, 50(A), 19-45.
  • Şen, Ş. (1997). Demokratik değerlerin benimsenmesinde eğitimin rolü. Yeni Türkiye, 17, 599.
  • Şener, A., & Hazer, O. (2007). Değerlerin kadınların tüketim davranışı üzerindeki etkilerine ilişkin bir araştırma http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr /makaleler-cerceve.html (Erişim Tarihi: 20.05.2009).
  • Tezcan, M. (1974). Türklerle ilgili stereotipler (kalıp yargılar) ve Türk değerleri üzerine bir deneme. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Thogersen, O. (2002). Human values and the emergence of a sustainable consumption pattern: A panel study. Journal of Economic Psychology, 23 (5), 605-630.
  • Tokdemir, M. A. (2007). Tarih öğretmenlerinin değerler ve değer eğitimi hakkındaki görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Walker, K. (1993). Values, ethics and ethical decision-making. Adult Learning, 5(2), 12-14.
  • Yapıcı, A., & Zengin, S. (2003). İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(4), 173-206.
  • Yıldırım, K. (2009). Values education experiences of Turkish class teachers: Aphe-nomonological approach. Eurasian Journal of Educational Research, 35, 165-184.