Ergenlerin Başarı Amaç Yönelimlerini Yordayan Değişkenlerden Biri Olarak: İnsani Değerler

Öz Bu çalışmanın amacı ergenlerde insani değerlerin başarı amaç yönelimlerini yordamadaki rolünü incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu, 2012- 2013 eğitim-öğretim yılında Denizli il merkezinde liselere devam eden 421 öğrenciden (162 kız, 259 erkek) oluşmaktadır. Araştırma kapsamında ergenlerin insani değerlerini ölçmek için Dilmaç (2007) tarafından geliştirilen İnsani Değerler Ölçeği, başarı amaç yönelimlerini ölçmek için Akın (2006) tarafından geliştirilen Başarı Yönelimleri Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, insani değerler ile başarı amaç yönelimleri arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon katsayıları; insani değerlerin başarı amaç yönelimleri üzerindeki yordama gücünü öğrenmek için çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Analizler SPSS 16.0 paket programı aracılığıyla .01 anlamlılık düzeyinde test edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar, ergenlerde insani değerlerin öğrenme amaç yönelimini anlamlı olarak yordadığını; performans yaklaşma ve performans kaçınma amaç yönelimlerini ise anlamlı şekilde yordamadığını göstermektedir.

One of the Predictors of Achievement Goal Orientation in Adolescents: Human Values

___

  • Akın, A. (2006). Başarı Amaç Oryantasyonları ile Biliş Ötesi Farkındalık, Ebeveyn Tutumları ve Algılanan Akademik Başarı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84(3), 261-271.
  • Ames, C. ve Archer, J. (1988). Achievement in the classroom: student learning stra- tegies and motivational processes. Journal Of Educational Psychology, 80, 260–267.
  • Başaran, T. E. (1992). Yönetimde İnsan İlişkileri. Ankara: Gül Yayınevi. Coarling, T. (1999). Value priorities, social value orientations and cooperation in social dilemans. British Journal of Social Psychology, 38(4), 397-408.
  • Çağlar, A. (2005). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi. Erken Çocuklukta Geli- şim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar 2. (Ed. M. Sevinç). İstanbul: Morpa Kül- tür Yayınları.
  • Dilmaç B. ve Ekşi H. (2007). Temel Tartışmalar ve Temel Yaklaşımlar. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 14(11), 21-29.
  • Dilmaç, B. (2007). Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisinetiminin İnsani Değerler Ölçeği ile Sınanması.sitesi, Konya. Verilen İnsani Değerler Eği- Doktora tezi, Selçuk Üniver-
  • Durkheim E. (2004). Ahlak Eğitimi. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları. Dweck, C. S. (1986). Motivational processes affecting learning. American Psycho- logist, 41(10), 1040-1048.
  • Dweck, C. S. ve Leggett, E. L. (1988). A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95, 256–273.
  • Elliot, A. J. (1999). Approach and avoidance motivation and achievement goals. Educational Psychologist, 34(3), 169–189.
  • Elliot, A. J. ve Moller, A. C. (2003). Performance-approach goals: Good or bad forms of regulation? International Journal of Educational Research, 39, 339–356.
  • Erdem, A. R. (2003). Üniversite Kültüründe Önemli Bir Unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 55-72.
  • Erinç, S. (1995). Resmin Eleştirisi Üzerine. İstanbul: Hilal Yayıncılık.
  • Güngör, E. (1998). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Hacıkadiroğlu, V. (2002). Bilgi ve Değer. Bilgi ve Değer Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Harackiewicz, J. M., Barron, K. E. ve Elliot, A. J. (1998). Rethinking achievement goals: When are they adaptive for college students and why? Educational Psychologist, 33, 1-21.
  • Hofstede, G. (1980). Culture’s consequence. Beverly Hills CA: Sage.
  • Kaplan, A. ve Maehr, M. L. (2007). The conribution and prospects of goal orienta- tion theory. Educational Psychology Review, 19, 141-184.
  • Kilby, R. W. (1993). The study of human values. University Press of America, Inc., Lanham.
  • Lemyre, P., Roberts, G. C. ve Ommundsen, Y. (2002). Achievement goal orien- tations, perceived ability and sportspersonship in youth soccer. Journal of Applied Sport Psychology, 14, 120-136.
  • Loomans D. ve Loomans J. (2005). Çocuklara Öz Saygıyı ve Değerleri Öğretmenin 100 Yolu. İzmir: Ege-Meta Yayınları.
  • Meece, J. L., Blumenfield, P. C. ve Hoyle, R. K. (1988). Students’ goal orientations and cognitive engagement in classroom activities. Journal of Educational Psychology, 80(4), 514-523.
  • Mehmetoğlu, U. (2006). Gençlik, Değerler ve Din. İstanbul: Litera Yayıncılık.
  • Midgley, C., Kaplan, A. ve Middleton, M. J. (2001). Performance-approach goals: Good for what, for whom, under what circumstances and at what cost? Jour- nal of Educational Psychology, 93, 77-86.
  • Nicholls, W. D., Jones, J. P. ve Hancock, D. R. (2003). Teachers influence on goal orientaion: Exploring the relationship between eighth graders goal orienta- tion, their emotional development, their perceptions of learning and their teachers instructional strategies. Reading Psychology, 24, 57–85.
  • Pang, N. S. K. (1996). School values and teachers’ feelings: A lisrel model. Journal of Educational Administration, 34(2), 64-83.
  • Perese (2005). Saygı, Yapılandırıcı Yaklaşımla Hazırlanmış 69 Etkinlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Pighin G. (2005). Çocuklara Değer Aktarımı. İzmir: İlya Yayınevi.
  • Pintrich, P. R. (2000). An achievement goal theory perspective on issues in motiva- tion terminology, theory, and research. Contemporary Educational Psycho- logy, 25, 92–104.
  • Pintrich, P. R., Conley, A. M., ve Kempler, T. M. (2003). Current issues in achie- vement goal theory and research. International Journal of Educationa Rese- arch, 39, 319–337.
  • Poortvliet, P. M., Janssen, O., Van Yperen, N. W. ve Van De Vliert, E. (2007). Ac- hievement goals and interpersonal behavior: How mastery and performance goals shape information exchange. Personality and Social Psychology Bul- letin, 33, 1435-1447.
  • Radosevich, D. J., Vaidyanathan, V. T., Yeo, S. ve Radosevich, D. M. (2004). Re- lating goal orientation to self-regulatory processes: A longitudinal field test. Contemporary Educational Psychology, 29, 207-229.
  • Russell, R. F. (2001). The role of values in servant leadership. Leadership and Or- ganization Development Journal, 22(2),76-83.
  • Snyder, R. (1997). An assessment of the reliability and validity of scores obtained by six popular learning styles instruments. Unpublished Doctoral Dissertati- on, Utah State University.
  • Şirin, A. (1983). Gençlerin Değerler Sıralamasına Yönelik Bir Araştırma. Basılma- mış Yüksek Lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Tan, J. A. ve Hall, R. J. (2005). The effects of social desirability bias on applied measures of goal orientation. Personality and Individual Differences, 38, 1891–1902.
  • Tunalı, İ. (2009). Felsefeye Giriş. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi. Uluğ, M. (2009). Temel Değerler ve Değerlerin Çocuklara Aktarımı. Yaşadıkça Eği- tim, 102, 18-22.
  • Van, J. W. ve Scarborough, E. (1995). The impact of values. New York: Oxford University Press.
  • Wolters, C. A., Yu, S. L. ve Pintrich, P. R. (1996). The relation between goal orienta- tion and students’ motivational beliefs and self-regulated learning. Learning and Individual Differences, 8(3), 211-238.
  • Young, A. L. (1997). I think, therefore i’m motivated: The relations among cogni- tive strategy use, motivational orientation and classroom perceptions over time. Learning and Individual Differences, 9(3), 249-283.