Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Ankara Romanında Beden

Bu çalışmanınamacı, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Ankararomanında beden unsurunu incelemektir. Roman, Millî Mücadele döneminde başlayıp1940’ların sonrasına uzanan bir süreci anlatır. Romanda bu süreç üç dönemeayrılır. Kişilerin psikolojisi ve bu dönemlerde yaşanan gelişmelerle romankişilerinin bedenleri arasında dikkat çekici bir ilişki kurulur. Bu ilişki;bedenlerin tasvirinde, kişilerin algılarında ve bedenlerdeki başkalaşımdaortaya çıkar. Ankara romanda beden; değişimi, olgunlaşmayı ve yozlaşmayıanlatmada önemli bir unsur olarak kullanılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yakup Kadri Karaosmanoğlu,Ankara, beden

The aim of this study is to analyze the concept of body in Yakup Kadri Karaosmanoğlu‟s novel: Ankara. The novel tells the process from the period of Millî Mücadele (the Turkish national struggle) to the 1940s. In the novel, the process is divided into three periods. There is a remarkable relation between the psychologies of the characters and the developments of the period with the bodies of the characters. This relation surfaced in the description of the bodies, the perception of characters and the alterations of the bodies. The concept of body in the novel is used as an important element to tell the change, the maturation and the corruption.

___

Ahmet Mithat (2001). Avrupa Âdâb-ı Muaşereti Yahut Alafranga. Yayına haz.: İsmail Doğan, Ali Gurbetoğlu. Ankara: Akçağ Yayınları.

AKI, N. (2001). Yakup Kadri Karaosmanoğlu, İnsan - Eser - Fikir - Üslup. İstanbul: İletişim Yayınları.

AKIN, Y. (2004). “Gürbüz ve Yavuz Evlatlar” Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor. İstanbul: İletişim Yayınları.

AKSOY, N. (2007). “Kadın Otobiyografileri ve Beden”. Akşit Göktürk’ü Anma Toplantısı (15-17 Mart 2006) Yazında ve Çeviride Beden, s. 21-32. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Rektörlük Yayınları.

AKTAġ, ġ. (1987). Yakup Kadri Karaosmanoğlu. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

AKTAY, Y. (2000). “İktidarın Nesnesi ve Kaynağı Olarak Beden ve Kimlik Politikaları”, 3. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 2-4 Kasım 2000, Eskişehir.

ARAT, Z. F. (1998). “Kemalizm ve Türk Kadını”. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, s. 51– 70. Ed.: Ayşe Berktay Hacımirzaoğlu. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.

ARIĞ, A. S. (2007). Atatürk Türkiye’sinde Kılık Kıyafette Çağdaşlaşma. Ankara: Siyasal Kitabevi.

ATALAY, A. (2007). “Osmanlı ve Genç Türkiye Cumhuriyeti Döneminde Sporda Batılılaşma Hareketleri”, Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi (Elektronik Dergi), Cilt: 2, Sayı: 2, s. 30-35. http://www.sporyonetimi.com/dergi.asp?cilt=41&sayi=59&id=50&ref=05&con=dlb (02013)

CANATAN, K. (2011). “Medeniyet Değişimi: „Nefis Terbiyesi‟nden „Beden Terbiyesi‟ne”, Beden Sosyolojisi (Ed.: Kadir Canatan), s. 345-367. İstanbul: Açılımkitap.

ÇONOĞLU, S. (2011). “Cumhuriyet Devri Türk Romanında Beden Yapısı, Bedensel Davranışlar ve Kişilik İlişkileri Üzerine Bir Çözümleme”, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Cilt: 6/4 Kış 2011, s.475-496.

DOSTER, B. (2009). “Cumhuriyetin İlk Yıllarında Beden Eğitimi ve Spor”, Beden Kitabı (Ed.: Emine Gürsoy Naskali, Aylin Koç), s. 237-249. İstanbul: Kitabevi. ENGİNÜN, İ. (1983). Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: Dergâh Yayınları.

FOUCAULT, M. (2003). İktidarın Gözü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

______________ (2004). Toplumu Savunmak Gerekir. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ______________ (2005). Büyük Kapatılma. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

GÖREN, E. (2007). “Luigi Pirandello‟nun Metinlerinde Bedenin Med-Ceziri”. Akşit Göktürk’ü Anma Toplantısı (15-17 Mart 2006) Yazında ve Çeviride Beden, s. 91-10 İstanbul: İstanbul Üniversitesi Rektörlük Yayınları.

GÜN, K. (2002). Peyami Safa’nın Yalnızız Romanında Ruh ve Beden Sorunsalı. Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara.

GÜNYOL, V. (1984). Dile Gelseler (Eleştiriler). İstanbul: Cem Yayınevi.

KANDİYOTİ, D. (1987). “Emancipated but Unliberated? Reflections on the Turkish Case”. Feminist Studies Vol. 13 No 2 Summer 1987, p. 317-338. http://www.jstor.org/stable/3177804 (06.06.2013)

KANSU, C. A. (1964). “Genç Kuşaklarca Okunması Gerekli Bir Kitap: Ankara”. Yön, 4 Aralık 1964, s. 12-13.

KARAOSMANOĞLU, Y. K. (1934). “Moskova Edebiyat Kongrasında”, Kadro Dergisi, C. 3, S. 33, Eylül 1934. s. 27-32

_________________________ (1983). Atatürk. İstanbul: İletişim Yayınları.

_________________________ (1999). Politikada 45 Yıl. İstanbul: İletişim Yayınları.

_________________________ (2005). Vatan Yolunda. İstanbul: İletişim Yayınları.

_________________________ (2009). Ankara. İstanbul: İletişim Yayınları.

_________________________ (2010). Zoraki Diplomat. İstanbul: İletişim Yayınları.

KARATAġ, E. ve YILDIZ, İ. (2010). “Yakup Kadri Karaosmanoğlu‟nun Kadro Dergisindeki Yazıları ve Kadro Düşüncesinin Ankara Romanına Yansımaları”, Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 3 S. 14, 2010.

MARSHALL, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü (çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.

NARLI, M. ve AYDIN, E. (2011). “Türk Romanında Beden ve Kişilik İlişkileri”, Beden Sosyolojisi (Ed.: Kadir Canatan), s. 561-581. İstanbul: Açılımkitap.

OĞUZKAN, A. F. (1968). Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Hayatı Sanatı Eserleri. İstanbul: Varlık Yayınevi.

OKUMUġ, E. (2011). “Bedene Müdahalenin Sosyolojisi”, Beden Sosyolojisi (Ed.: Kadir Canatan), s. 45-65. İstanbul: Açılımkitap.

ÖZTÜRK, E. E. (2000). Hikâye ve Romanlarına Yansıyan Yönleriyle Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Siyasî ve Edebî Hatıraları. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Denizli.

RESMİ GAZETE (1938). “Beden Terbiyesi Kanunu”, 16.07.1938, Sayı: 3961, s.11601164 http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc 018/kanuntbmmc018/kanuntbmmc01803530.pdf (29.04.2012)

SAN, H. (1999). Türk Spor Tarihinde Atatürk. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayınları. SARIKAYA, M. (2009). “Gürbüz Türk Çocuğu”, Beden Kitabı (Ed.: Emine Gürsoy Naskali, Aylin Koç), s. 217-235. İstanbul: Kitabevi.

TEKİN, M. (1934). “Ankara”, Kadro Dergisi, C. 3, S. 28, Nisan 1934, s. 48-50.

ULUDAĞ, M. N. (2005). Üç Devrin Yol Ayrımında Yakup Kadri Karaosmanoğlu. Ankara: Anı Yayıncılık.

YAĞCI, Z. G. (2011). “Toplumsal Bir Gösterge Olarak Osmanlı Devleti‟nde Kıyafet ve Kıyafet Politikaları”, Beden Sosyolojisi (Ed.: Kadir Canatan), s. 149-168. İstanbul: Açılımkitap.

YALÇIN, A. (2002). Siyasal ve Sosyal Değişmeler Açısından Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı (1920-1946). Ankara: Akçağ Yayınları.