ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUĞU BELİRTİ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) belirti düzeyleri cinsiyet, yaş ve fakülte açısından incelenmiştir.  Çalışma, 18-30 yaşları arasında 409 kadın, 385 erkek toplam 794 üniversite öğrencisiyle gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan, Turgay (1995) tarafından geliştirilen, Günay ve arkadaşları (2006) tarafından Türkçeye uyarlanan “Erişkin Dikkat Eksikliği Bozukluğu/Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Ölçeği” doldurmaları istenmiştir. Çalışmada fakülte ve cinsiyet etkileşim etkisi bulunmuştur. Buna göre kadınların DEHB belirti düzeyleri açısından fakülteler arası fark bulunmazken erkeklerde Tıp Fakültesi öğrencilerinin DEHB-Dikkat Eksikliği puanının, Edebiyat Fakültesi öğrencilerinden yüksek olduğu bulunmuştur. Ayrıca tüm grupta ve erkeklerde DEHB-Aşırı Hareketlilik puanı ile yaş arasında ve tüm grupta DEHB toplam puanı ve yaş arasında anlamlı negatif ilişki bulunmuştur. Bulgular alan yazınla ilişkilendirilerek tartışılmıştır.

___

KaynakçaAlaçam, H. (2012). Denizli bölgesi üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının görülme sıklığı ve yetişkin dik-kat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ile ilişkisi. (Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi), Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Denizli.

American Psychiatrie Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed., text rev.). Washington, DC.

American Psychiatric Association. (2003). Practice guideline for the assessment and treatment of patients with suicidal behaviors. American Journal of Psychiatry, 160( Suppl. 11), 1– 60.

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Washington, DC: Author.

Biederman, J., Mick, E., & Faraone, S. V. (2000). Age-dependent decline of symptoms of attention deficit hyperactivity disorder: impact of remission definition and symptom type. American journal of psychiatry, 157(5), 816-818.

Biederman J, Faraone SV, Spencer TJ, Mick E, Monuteaux MC, Aleardi M. (2006). Functional impairments in adults with self-reports of diagnosed ADHD: A controlled study of 1001 adults in the community. J Clin Psychiatry 67(4):524-40.

Carlson, C. L., Tamm, L., & Gaub, M. (1997). Gender differences in children with ADHD, ODD, and co-occurring ADHD/ODD identified in a school population. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 36(12), 1706-1714.

Derks, E. M., Hudziak, J. J., & Boomsma, D. I. (2007). Why more boys than girls with ADHD receive treatment: a study of Dutch twins. Twin Research and Human Genetics, 10(5), 765-770.

Dinn WM, Robbins NC, Harris CL (2001) Attention Deficit/Hyperactivity Disorder, Neuropsychological Correlates and Clinical Presentation. Brain Cogn 11:114-21.

Ercan, E. S. (2010). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda epidemiyolojik veriler. Turkiye Klinikleri Journal of Pediatric Sciences, 6(2), 1-5.

Faraone, S. V., & Biederman, J. (2005). What is the prevalence of adult ADHD? Results of a population screen of 966 adults. Journal of attention disorders, 9(2), 384-391.

Fayyad J, De Graaf R, Kessler R ve ark. (2007) Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. Br J Psychiatry 190: 402-9.

Fayyad J, DeGraaf R, Kessler R, Alonso J, Angermeyer M, Demyttenaere K. (2007). Cross-National Prevalence And Correlates Of Adult Attention-Deficit Hyperactivity Disorder. British Journal of Psychiatry 190:402-9.

Fuermaier, A. B., Tucha, L., Koerts, J., Aschenbrenner, S., Westermann, C., Weisbrod, M., & Tucha, O. (2013). Complex prospective memory in adults with attention deficit hyperactivity disorder. PloS one, 8(3), e58338.

Günay, S., Savran, C., Aksoy U.M. (2006). Linguistic equivalence, validity, reliability and norm study of Adult ADD/ADHD DSM IV-Based Diagnostic Screening and Rating Scale. Psychiatry in Turkey, 8: 98-107.

Kaplan, R. F., & Stevens, M. C. (2002). A review of adult ADHD: a neuropsychological and neuroimaging perspective. CNS spectrums, 7(5), 355-362.

Kessler RC, Adler L, Barkley R, Biederman J, Conners K, Demler O. (2006). The Prevalence and Correlates of Adult ADHD in the United States: Results From the National Comorbidity Survey Replication. Am J Psychiatry 163:716–23.

Kiliçoglu, A., Çalik, E., Kurt, I., Karadag, F., Çelik, N., Yeter, K., ... & Ülkgün, N. (2009). Üniversite ögrencilerinde kendilerinin bildirdikleri dikkat eksikligi hiperaktivite bozuklugu belirtilerinin degerlendirilmesi/The assessment of attention deficit hyperactivity disorder symptoms in university students. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(2), 88.

Kooij, S. J., Bejerot, S., Blackwell, A., Caci, H., Casas-Brugué, M., Carpentier, P. J., & Gaillac, V. (2010). European consensus statement on diagnosis and treatment of adult ADHD: The European Network Adult ADHD. BMC psychiatry, 10(1), 67.

Makris, N., Seidman, L. J., Valera, E. M., Biederman, J., Monuteaux, M. C., Kennedy, D. N., ... & Faraone, S. V. (2010). Anterior cingulate volumetric alterations in treatment-naive adults with ADHD: a pilot study. Journal of attention disorders, 13(4), 407-413.

McGough, J. J.; Barkley, R. A., 2004, “ Diagnostic Controversies in Adult Attention DeficitHyperactivity Disorder”, Am J Psychiatry161:11, 1948-1956.

McGough JJ, Smalley SL, McCracken JT (2005). Psychiatric Comorbidity in Adult Attention Deficit Hyperactivity Disorder: Findings From Multiplex Families. Am J Psychiatry 162:1621–7.

Nigg, J. T., & Casey, B. J. (2005). An integrative theory of attention deficit / hyperactivity disorder based on the cognitive and affective neurosciences. Development and psychopathology, 17(3), 785-806.

Öncü, B., & Ölmez, Ş. (2004). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan erişkinlerde nöropsikolojik bulgular. Türk Psikiyatri Dergisi, 15(1), 41-46.

Öztürk Şahin, Ö. (2009). Üniversite öğrencilerinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu yaygınlığı, eştanı ve riskli sağlık davranışlarının değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi), Trakya üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Edirne

Rohlf, H., Jucksch, V., Gawrilow, C., Huss, M., Hein, J., Lehmkuhl, U., & Salbach-Andrae, H. (2012). Set shifting and working memory in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder. Journal of neural transmission, 119(1), 95-106.

Schoechlin, C., & Engel, R. R. (2005). Neuropsychological performance in adult attention-deficit hyperactivity disorder: Meta-analysis of empirical data. Archives of Clinical Neuropsychology, 20(6), 727-744.

Tucha, L., Tucha, O., Laufkötter, R., Walitza, S., Klein, H. E., & Lange, K. W. (2008). Ne1uropsychological assessment of attention in adults with different subtypes of attention-deficit/hyperactivity disorder. Journal of neural transmission, 115(2), 269-278.

Tucha, L., Tucha, O., Walitza, S., Sontag, T. A., Laufkötter, R., Linder, M., & Lange, K. W. (2009). Vigilance and sustained attention in children and adults with ADHD. Journal of attention disorders, 12(5), 410-421.

Turgay, A. (1995). Adult Hyperactivity Assessment Scale based on DSM IV (unpublished scale). Integrative Therapy Institute Toronto, Canada.

Yaşar, G.(2013). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin, Akademik Başarı ve Bazı Parametrelerle İlişkisinin İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.

Yılmaz, M., Özdemir, G., Turgay, A., & Çağlı, S. (2012). Üniversite öğrencilerinin Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeği’nin alt boyutları düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9, 1.

Yeşil Örnek, B., & Durmuş, E. (2016). Üniversite Öğrencilerinde Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Belirtileriyle İlişkili Klinik Ve Sosyodemografik Değişkenlerin İncelenmesi. Duzce Medical Journal, 18(3).

Wang, S., Yang, Y., Xing, W., Chen, J., Liu, C., & Luo, X. (2013). Altered neural circuits related to sustained attention and executive control in children with ADHD: an event-related fMRI study. Clinical Neurophysiology, 124(11), 2181-2190.

Woods, S. P., Lovejoy, D. W., & Ball, J. D. (2002). Neuropsychological characteristics of adults with ADHD: a comprehensive review of initial studies. The Clinical Neuropsychologist, 16(1), 12-34.