KENTSEL YOKSULLUK VE GENÇLERİN YOKSULLUĞU DENEYİMLEME BİÇİMLERİ ÜZERİNE BİR ALAN ÇALIŞMASI: DENİZLİ ÖRNEĞİ

Öz Yoksulluk konusu farklı bilimlerin temel inceleme nesnesi olarak uzun yıllar tartışılan önemli sorunsal alanlardan biridir. Yoksulluk, ülkenin gelişmişlik düzeyine, kişi başına düşen milli gelire, bireylerin sosyal ve fiziki açıdan yaşamsal fırsatlara erişimine, işgücü piyasasının istihdam hacmi ve dağılımına, ülke içindeki siyasi ve ekonomik kararların bireylerin yaşamsal memnuniyetlerini ne şekilde etkilediğine yönelik bir dizi parametreye göre şekillendiği için tek bir tanım üzerinde uzlaşmak olanaksız gözükmektedir. O yüzden yoksulluğu tanımlarken sadece ekonomik ve siyasi süreçle bağlantılı olmanın ötesinde sosyal, kültürel süreçleri ve bireylerin beklentilerini de içeren geniş bir yelpaze içinde değerlendirmek gerekir. Kentsel yaşam içinde barınma, sosyal güvenlik, eğitimde fırsat eşitliği, meslek edinme, hukuksal hakların bireye sağladığı yasal zemin, sosyal ve siyasal alanda karar mekanizmalarına katılım gibi konular kentsel yoksulluğu belirleyen temel süreçlerdir. Kentleşmenin temel dinamikleri içinde baktığımızda bireyler, yoksulluğu farklı şekillerde deneyimlemektedir. Bu çalışma, Denizli kent merkezinde yaşayan 19-24 yaş aralığındaki gençlerin yoksulluğu hangi açılardan deneyimlediğini onların bakış açılarından yola çıkarak ortaya koymayı hedeflemiştir. Bu çerçevede gençlerin demografik özellikleri, ikamet ettikleri coğrafi konum, eğitim ve kültürel birikimleri gibi farklılıklardan yola çıkarak yoksulluğu nasıl tanımladıkları, yaşadıkları temel güçlüklerin neler olduğu sorununa onların söylemlerinden yola çıkarak ulaşılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre gençlerin yoksulluk kapsamında en derin ve temel sorunları, eğitim ve meslek edinme imkânlarının sınırlılıkları, sosyal güvenlik açısından yaşanılan bölgenin taşıdığı riskler, kültürel etkinliklere katılma konusunda yeterli gelire sahip olamama, yoksulluk sarmalından kurtulmanın yolunun özellikle kadın katılımcılar açısından evlilikle çözümleneceği düşüncesi öne çıkanlardan birkaçıdır.

Anahtar Kelimeler:

Yoksulluk, Kent, Kentsel Yoksulluk

PDF

___

ARPACIOĞLU, Özge, YILDIRIM, Metin; “Dünyada ve Türkiye’de Yoksulluğun Analizi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (2), Niğde 2011, s. 60-76.

AYTAÇ, Ömer; “Kent, Yoksulluk ve Sosyal Düzensizlik Potansiyeli, Mukaddime, 7(1), 2016, s.135-155.

AYTAÇ, Ömer; “Kentsel Yoksulluğu Yeniden Düşünmek”, (Ed. Ömer Aytaç, Süleyman İlhan), Kentsel Yoksulluğu Yeniden Düşünmek, Birleşik Yayınevi, Ankara, 2013.

BIÇKI, Doğan; “Kentsel Yoksulluğun Kültüralist Okumaları”, (Ed. Ömer Aytaç, Süleyman İlhan), Kentsel Yoksulluğu Yeniden Düşünmek, Birleşik Yayınevi, Ankara, 2013.

BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi; Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar, Yoksulluk ve Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Uluslararası Anlaşması, 2001.

BUFFONİ, Laura; “Küreselleşmiş Koşullarda Yoksulluğu Yeniden Düşünmek”, (Ed. Anthony Giddens), (Çev. Günseli Altaylar), Sosyoloji, Say Yayınları, İstanbul, 2009).

ENGİNCAN, Pınar; “Kentsel Dönüşümün Sonuçları: Kent Yoksulluğu/Yoksunluğu ve Toplumsal Dışlanma”, Kent Araştırmaları Dergisi, S. 16, Ankara, 2015, s. 107-122.

ERGUN, Cem, MUSTAFA, Koçancı; “Yoksulluk ve Kentsel Mekân Üzerine Birkaç Not…”, Toplum ve Demokrasi Dergisi, 11(24), Mersin 2017, s. 201-228.

ERSÖZ GÜNİNDİ, Aysel; “Dünya Konferansları Belgelerinde Aile ve Yoksulluk: Saptamalar ve Öneriler, Aile ve Toplum Dergisi, 2 (6), Ankara 2003, s.71-89.

İLHAN, Süleyman; “Kentsel Yoksulluğun Anlam Dünyası”, (Ed. Ömer Aytaç, Süleyman İlhan), Kentsel Yoksulluğu Yeniden Düşünmek, Birleşik Yayınevi, Ankara, 2013.

KALAYCIOĞLU, Sibel, RİTTERSBERGER –TILIÇ, Helga; “Yapısal Uyum Programlarıyla Ortaya Çıkan Yoksullukla Başetme Stratejileri”, Kentleşme, Göç ve Yoksulluk 7. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, Ankara 2002, s.197-246.

KARAKAŞ, Mehmet; “Küresel Yoksulluğun Öteki Yüzü: Yeni Yoksulluk ve Sosyal Dışlanma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. XII. S. 2, Afyon 2010, s. 1-18.

NEWMAN, David M.; Sosyoloji Günlük Yaşamın Mimarisini Keşfetmek, (Çev. Ali Arslan), Nobel Akademik Yayıncılık, 3. Baskı, Ankara, 2013.

OKTİK, Nurgün; “Yoksulluk Olgusuna Kavramsal ve Kuramsal Yaklaşımlar”, (Ed. Nurgün OKTİK), Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları, Yakın Kitabevi Yayınları, İzmir, 2008.

SARI GERŞİL, Gülşen, YEŞİLYURT, Hülya; “Küreselleşme Sürecinde Yoksulluk: Türkiye’deki ve Dünyadaki Perspektifi”, International Conference on Eurasıan Economies, 2014, s.1-9.

ŞAHİN, Tijen; Sosyal Dışlanma ve Yoksulluk İlişkisi, Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışma Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi, 2009.

T.C. BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI, Kentleşme Şurası: Kentsel Yoksulluk, Göç ve Sosyal Politikalar Komisyon Raporu, Ankara, 2009.

YILMAZ, Cevdet; “Kentsel Yoksulluk, Dayanışma, Güven ve Risk İlişkisinin Dönüşümü”, (Ed. Nurgün OKTİK), Türkiye’de Yoksulluk Çalışmaları, Yakın Kitabevi Yayınları, İzmir, 2008.