Malatya/Arguvan ilçesi, türküleri ve uzun havalarıyla kendine has geliştirdiği çeşitli özellikler (ağız, üslup, hançere vb.) ile ulusal ölçekte Geleneksel Türk Halk Müziği repertuvarı/nazariyatı için önemli bir yere sahiptir. Ayrıca yörede hâkim olan Alevi- Bektaşi inancının etkisiyle yörenin halk müziği kültürü şekillenmekte ve kendine has özellikleri ile öne çıkmaktadır. Bu bağlamda yörede kullanılan çalgıların da çeşitli karakteristikler geliştirerek yöreye özgü organolojik ve icra/üslup özellikleri ile ortaya çıktıklarını söylemek mümkündür. Araştırmada; Arguvan yöresinde özellikle Alevi topluluklarının gerçekleştirdikleri Cem ibadetlerinde önemli bir yere/değere sahip olan ve yörede genellikle “Dede Sazı” olarak adlandırılan çalgının organolojisi ve icra özelliklerinin belirlenmesine yönelik kapsamlı çalışmalar yapılmıştır. Araştırma doğrultusunda; Arguvan yöresinde “Dede Sazı” olarak adlandırılan çalgının genellikle 12 perdeli ve 3 telli olarak ayrıca tezene kullanılmadan çeşitli parmak vuruşlarıyla icra edildiği, bu çalgının perdeleri ve tellerine çeşitli simgesel anlamlar yüklendiği, Si bemol 2 perdelerinin bağlama ailesindeki sazlara oranla daha tiz konumlandırıldığı, teknesinin (ses haznesi) keskin hatlarından dolayı (konik) balta saz olarak da adlandırıldığı, adı geçen çalgının genellikle Arguvan/Sinemil köyünde yaşayan saz yapımcıları tarafından yapılmasından dolayı yörede “Balta Ağızlı Sinemil Sazı” olarak da adlandırıldığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Malatya/Arguvan has an important place in Turkish folk music repertory/doctrine in national scale with specific features (dialect, tone, larynx etc.) they developed and its folk song and unmetered folk song. Moreover, with the