5. Sınıf Matematik Öğretiminde Öğrenilmiş Çaresizlik ile Soyut Düşünme Becerisinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

 Bu araştırmanın amacı, ilköğretim 5.sınıf öğrencilerinin matematikteki soyut düşünme becerisi ile matematikteki öğrenilmiş çaresizliğinin bazı değişkenler (cinsiyet, okul, matematik not ortalaması, öğretmen tutumu, ders dışı destek) açısından incelemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Örneklemde 2011-2012 eğitim-öğretim yılı Sivas il merkezindeki 2010 yılı SBS başarı sıralamasına göre ilk iki, orta ve son ikinci sıradaki toplamda 5 ilköğretim okulundaki (Cumhuriyet Üniversitesi, Kanuni, Mehmet Akif, İstiklal ve Fevzi Paşa) 5. sınıftan 292 öğrenci seçilmiştir. Ölçme araçları olarak Koğ ve Başer (2011) tarafından geliştirilen “Matematikte Öğrenilmiş Çaresizlik Ölçeği” ile “Matematikte Soyut Düşünme Testi” kullanılmıştır. Ölçekler aracılığıyla toplanan verilere, frekans, Mann-Whitney-U, Kruskal Wallis ve ilişkisiz örneklemlerde tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Araştırma sonunda, kullanılan tüm değişkenlerde matematikte öğrenilmiş çaresizlik ve soyut düşünme becerisi açısından anlamlı farklılık gözlenmiştir. Bu sonuçlara dayalı olarak öğrencilerin matematikte öğrenilmiş çaresizliğini azaltmak ve matematikteki soyut düşünme becerilerini artırmak için; öğrencilere çeşitli etkinlikleri sistematikleşerek başarıları teşvik etmek, öğrencileri süreçte aktif kılmak, derste güncel konulara yer vererek, somut olaylardan örneklerle dikkatleri en üst seviyeye çıkarmak ve öğrencilerin özgüvenlerini artıracak sınıf ikliminin oluşturulması vb. öneriler sıralanmıştır. 

The purpose of this study is to examine 5th grade elementary school students’ learned helplessness and thinking ability in mathematics in terms of certain variables (such as gender, school, grade point average in mathematics, teacher attitude, out of school support). Scanning Model was used in this study. Sample of the study constituted students of fifth grade from four elementary schools in the city center of Sivas. The schools were determined by their SBS exam points (Two highest and two lowest average points-school selected: Cumhuriyet University, Kanuni, Mehmet Akif, İstiklal, and Fevzi Paşa) 292 fifth grade students were selected. The "Learned Helplessness in Mathematics Scale" developed by Koğ and Baser (2011) and "Reasoning Test in Mathematics" were used as instruments of measurement. Upon collecting data through the scales, frequency, MannWhitney U, Kruskal-Wallis one-way independent samples and analysis of variance (ANOVA) were conducted. As a result of the study, there were significant differences in all variables in terms of in the thinking skills and learned helplessness in mathematics. Based on these results, such suggestions as encouraging students success by offering them a variety of activities, making students active in the learning process, incorporating current issues in the course design, giving concrete examples of events to maximize attention and creating a classroom atmosphere that will enhance students' selfesteem were made to reduce the students 'learned helplessness in mathematics and to improve thinking skills.

___

Altıparmak, K. Ve Öziş, T. (2005). Matematiksel İspat ve Matematiksel Muhakemenin Gelişimi Üzerine Bir İnceleme. Ege Eğitim Dergisi (6) 1: 25–37. Aydın, B. (2006). Öğrenilmiş Çaresizliğin Yordanması ve Yaşam Başarısı İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi.

Baykul, Y. (2009). İlköğretimde Matematik Öğretimi 6-8. Sınıflar. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara, 1. Baskı.

Budak, İ.; Budak, A.; Tutak, T.; Dane, A. (2009). Matematikte Düz Anlatım ve Problem Çözme Sınıflarındaki Öğretmen Öğrenci Etkileşim Farklılıklarının Karşılaştırılması. Journal of Qafqaz University.

Büyüköztürk, Ş.; Çakmak, K. E.; Akgün, E. Ö.; Karadeniz, Ş. Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara, 6. Baskı.

Işık, A.; Çiltaş, A.; Bekdemir, B. (2008). Matematik Eğitiminin Gerekliliği ve Önemi. KKEFD Sayı:17.

Keçeci, T. (2011). Matematik Kaygısı ve Korkusu İle Mücadele Yolları. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications 27-29 April.

Koğ, U. O. Ve Başer, N. (2011). Görselleştirme Yaklaşımının Matematikte Öğrenilmiş Çaresizliğe Ve Soyut Düşünmeye Etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi (BAED), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İzmirTürkiye ISSN 1308 – 8963.

Olkun, S.; Uçar, T. Z. (2004). İlköğretimde Etkinlik Temelli Matematik Öğretimi. Anı Yayıncılık, Ankara, 3. Baskı.

Sevgen, B. (2002). Matematiksel Düşünce Yapısı ve Gelişimi. Özel Sezin Lisesi, İstanbul.