MAĞARA TURİZMİNİN MOTİVASYON FAKTÖRLERİNİN BELİRLENMESİ: KARACA MAĞARASI ÖRNEĞİ
Öz
Bu araştırmada,
mağara turizmine katılım motivasyonunun altında yatan boyutların belirlenerek,
mağaraların bağlı bulundukları merkezi (Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve
İşletmeler Genel Müdürlüğü) ve yerel yönetimlerin (Belediyeler, İl Özel
İdareleri vb.) mağaraların geleceğiyle ilgili stratejiler belirlemesine fayda
sağlayacak bulgular elde edilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, mevcut literatürde
mağara ziyaretçilerinin seyahat motivasyonları üzerine sınırlı sayıda çalışma
bulunduğu durumundan hareketle, literatüre de katkı sağlanması amaçlanmıştır.
İlgili amaçlar doğrultusunda oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu,
Karaca Mağarası (Gümüşhane) ziyaretçileri üzerinde uygulanmıştır. Görüşmeler,
14.10.2017 tarihinde 21 mağara ziyaretçisiyle yüz yüze gerçekleştirilmiştir.
Görüşmeler sırasında ses kaydı alınmış ve elde edilen veriler bilgisayar
ortamına aktarılarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Verilerin kodlanma
sürecinde, itme ve çekme faktörleri çerçevesinde hareket edilmiş ve sonuç
olarak 5 iten faktör ile 5 çeken faktör tespit edilmiştir.
___
- Albayrak, A. (2013). Alternatif Turizm. Detay Yayıncılık, Ankara.
- Almuhrzi, M. H. ve Alsawafi, M. A. (2017). Muslim perspectives on spiritual and
religious travel beyond Hajj: Toward understanding motivations for Umrah travel
in Oman. Tourism Management Perspectives, article in press,
http://dx.doi.org/10.1016/j.tmp.2017.07.016
- Arpacı, Ö., Zengin, B. ve Batman, O. (2012). Karamanın Mağara Turizmi Potansiyeli ve
Turizm Açısından Kullanılabilirliği. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar
Dergı̇si, 14(23): 59-64.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K. E., Akgün, E. Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014).
Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 17. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
- Caber, M. ve Albayrak, T. (2016). Push or pull? Identifying rock climbing tourists’
motivations. Tourism Management, 55, 74-84.
- Ceylan, S. (2007). Zeytintaşı Mağarası (Serik-Antalya). Doğu Coğrafya Dergisi, 12(17):
223-242.
- Chen, L. ve Chen, W. (2015). Pushepull factors in international birders’ travel. Tourism
Management, 48, 416-425.
- Crompton, J. L. (1979). Motivations for pleasure vacation. Annals of Tourism Research,
6(4), 408-424.
- Çelikoğlu, Ş. ve Atış, E. (2015). Gürcüoluk Mağarası ve Turizm Potansiyeli. Uluslararası
Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41): 682-691.
- Dann, G. (1977). Anomie, ego-enhancement and tourism. Annals of Tourism Research,
4(4), 184-194. http://dx.doi.org/10.1016/0160-7383(77)90037-8
- Dann, G. (1981). Tourism motivation: An appraisal. Annals of Tourism Research, 2(8),
187-219.
- Gümüşhane İl Özel İdaresi, 2007-2018 yıllık verileri. (www.gumushaneozelidare.gov.tr,
05.04.2018).
- Harman, S. (2012). Sırtçantalı Turistlerin Seyahat Motivasyonları ve İlgilenimleri:
İstanbul’a Gelen Sırtçantalı Turistler Üzerinde Bir Araştırma. Doktora Tezi,
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Jaapar, M., Musa, G., Moghavvemi, S. ve Saub, R. (2017). Dental tourism: Examining
tourist profiles, motivation and satisfaction. Tourism Management, 61, 538-552.
- Jang, S. C. S. ve Wu, C. M. E. (2006). Seniors’ travel motivation and the influential
factors: An examination of Taiwanese seniors. Tourism Management, 27(2), 306-
316.
- Karadeniz, V., Çelikoğlu, Ş. ve Akpınar, E. (2009). Gökgöl Mağarası ve Turizm
Potansiyeli. Turkish Studies International Periodical For the Languages,
Literature and History of Turkish or Turkic, 4/8, 1621-1641.
- Karakaş Tandoğan, G. (2013). Turizm İşletmelerinde Markalaşma. (İçinde: Turizmde
Güncel Konu ve Eğilimler, Editörler: Şule Aydın Tükeltürk, Mustafa Boz, s. 149-
163)
- Kızılcık, O. ve Dönmez, B. (2018). Türkiye’de Mağara Turizmi Üzerine Kavramsal Bir
Değerlendirme. VII. Ulusal, III. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu,
Hatay.
- Kim, S. S., Kim, M., Park, J. ve Gou, Y. (2008). Cave Tourism: Tourists’ Characteristics,
Motivations to Visit, and the Segmentation of Their Behavior. Asia Pacific
Journal of Tourism Research, 13(3): 299-318.
- Kim, S. S., Lee, C. ve Klenosky, B. D. (2003). The influence of push and pull factors at
Korean national parks. Tourism Management, 24, 169-180.
- Koçan, N. (2012). Karaca Mağarası’nın (Gümüşhane) Alternatif Turizm Kapsamında
Değerlendirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Dergisi, 3(1): 37-44.
- Lobo, H. A. S. (2015). Tourist carrying capacity of Santana cave (PETAR-SP, Brazil): A
new method based on a critical atmospheric parameter. Tourism Management
Perspectives, 16, 67-75.
- Merriam, B. S. (2009). Qualitative Research A Guide to Design and Implementation.
Third Edition, John Wiley & Sons. (Kitaptan Çeviri: Çev. Ed. Selahattin Turan,
Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, Nobel Akademik Yayıncılık,
Ankara, 2015).
- Mutanga, N. C., Vengesayi, S., Chikuta, O., Muboko, N. ve Gandiwa, E. (2017). Travel
motivation and tourist satisfaction with wildlife tourism experiences in
Gonarezhou and Matusadona National Parks, Zimbabwe. Journal of Outdoor
Recreation and Tourism, Vol. 20, http://dx.doi.org/10.1016/j.jort.2017.08.001
- Nazik, L. (2011). Mağara Turizmi. (Editör. Hacıoğlu, N. ve Avcıkurt, C. Turistik Ürün
Çeşitlendirmesi. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
- Novas, N., Gazquez, J. A., MacLennan, J., García, R. M., Fernandez-Ros, M. ve
Manzano-Agugliaro, F. (2017). A real-time underground environment monitoring
system for sustainable tourism of caves. Journal of Cleaner Production, 142,
2707-2721.
- Özdemir, G. (2014). Destinasyon Yönetimi ve Pazarlaması. Detay Yayıncılık, 1. Baskı,
Ankara.
- Özşahin, E. (2013). Çan Mağarası’nın Jeomorfolojik Özellikler ve Doğal Risk Açısından
Değerlendirilmesi (Harbiye-Antakya/Hatay). Doğu Coğrafya Dergisi, 18(29):
135-154.
- Özşahin, E. ve Kaymaz, Ç. K. (2014). Gilindire (Aynalıgöl) Mağarası’nın Turizm
Potansiyeli (Aydıncık, Mersin). Doğu Coğrafya Dergisi, 19(31): 145-166.
- Page, J. S. (2014). Tourism Management. Routledge, Taylor & Francis Group, London
and New York. (Kitaptan Çeviri: Çev. Ed. Zafer Öter, Turizm İşletmeciliği, Nobel
Akademik Yayıncılık, Ankara, 2016).
- Seebaluck, N. V., Munhurrun, P. R., Naidoo, P. ve Rughoonauth, P. (2015). An analysis
of the push and pull motives for choosing Mauritius as “the” wedding destination.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 175, 201-209.
- Sever, R. (2008). Polat Mağarası ve Turizm Potansiyeli (Doğanşehir-Malatya). Doğu
Coğrafya Dergisi, 13(19): 251-266.
- Valls, A., Gibert, K., Orellana, A. ve Antón-Clavé, S. (2018). Using ontology-based
clustering to understand the push and pull factors for British tourists visiting a
Mediterranean coastal destination. Information & Management, 55(2): 145-159.
- Wong, M. K. B., Musa, G. ve Taha, Z. A. (2017). Malaysia my second home: The
influence of push and pull motivations on satisfaction. Tourism Management, 61,
394-410.
- Xu, B. J. ve Chan, S. (2016). A new nature-based tourism motivation model: Testing the
moderating effects of the push motivation. Tourism Management Perspectives, 18,
107-110.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin
Yayıncılık, Ankara.
- Yoon, Y. ve Uysal, M. (2005). An examination of the effects of motivation and
satisfaction on destination loyalty: a structural model. Tourism Management, 26,
45-56.
- Zhang, Y. ve Peng, Y. (2014). Understanding travel motivations of Chinese tourists
visiting Cairns, Australia. Journal of Hospitality and Tourism Management, 21,
44-53.
- http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR,10351/karaca-magarasi---gumushane.html (Erişim
Tarihi: 25.10.2017)
- http://turizm.gumushane.edu.tr/tr/sayfa/g%C3%BCm%C3%BC%C5%9Fhanedeturizm/karaca-ma%C4%9Faras%C4%B1/ (Erişim Tarihi: 25.10.2017)
- http://www.karacamagarasi.com/gumushane.asp?konu=kultur (Erişim Tarihi:
25.10.2017)
- http://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/gumushane/gezilecekyer/karaca-magarasi
(Erişim Tarihi: 26.10.2017)
- http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.59e600
af6c6400.09939608 (Erişim Tarihi: 17.10.2017)