Yatılı İlköğretim Bölge Okullarının Okul Yaşam Kalitesine İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri

Bu araştırma, Yatılı İlköğretim Bölge Okullarının okul yaşam kalitesine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerini derinlemesine inceleyen nitel bir çalışmadır. Araştırma 10 öğretmen ve 20 öğrenciyle görüşme yapılarak gerçekleştirilmiş, veriler üzerinde betimsel analiz yapılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin okul yaşam kalitesiyle ilgili görüşlerinin öğretmenlerden daha olumlu olduğu saptanmıştır. Öğrenciler okulun fiziksel özellikleri, öğretmenlerin ilgisi, arkadaşlık ortamı ve eğitim görme imkânı bulmaktan dolayı mutlu olduklarını ifade ederken, okul yönetimi, öğretmenler ve okuldaki öğrencilerin bazı davranışlarından rahatsız olduklarını belirtmişlerdir. Fiziki olanakları daha iyi olan okuldaki öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algıları daha olumlu olmuş, bununla birlikte öğretmenlerin genel olarak öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeylerinin düşüklüğü, akademik başarısızlık, okul-aile işbirliğinin olmayışı ve yatılı okulun getirdiği ek sorumluluklardan (etüt ve gece nöbetleri) memnun olmadıkları saptanmıştır.

The Views of Teachers and Students Relating to Elementary Boarding District Schools’ Quality of School Life

This research is a qualitative study designed to deeply examine teachers and students’ views relating to life quality of the school at elementary boarding district schools. 10 teachers and 20 students participated in the study. In analyzing the data collected through interview descriptive analysis were used as well as content analysis. The results of the study revealed that the participant students’ feelings about the school is positive; they are satisfied with the friendship atmosphere and educational opportunities; whereas they are unsatisfied with some behaviors of school administration, teachers and students enrolled. While the participant teachers who found the quality of school life was low highlighted the infrastructure of the school, students’ in adequate background, academic failures and some additional responsibilities due to the characteristics of boarding school; the other teachers with positive perception were found more satisfied with physical facilities of the school, friendship atmosphere and positive attitude of school administration.

___

  • Acar, H. (2008). Samsun YİBO öğrencilerinin spor yapma alışkanlıkları ve şiddete uğrama durumlarının değerlendirilmesi. Unpublished master’s thesis, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
  • Arastaman, G. (2006). Ankara ili lise birinci sınıf öğrencilerinin okula bağlılık durumlarına ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Arı, A. (2002). Normal, taşımalı ve yatılı ilköğretim okullarının karşılaştırılması. Milli Eğitim Dergisi, (153–154). Retrieved October 05, 2008 from www.yayım.meb.gov.tr/dergiler/153-154/ari.html
  • Baker, J. A. (1998). The social context of school satisfaction among urban, lowincome, African-American students. Social Pschology Quarterely, 13(1), 25-44.
  • Bayram, D. (1999). Bir grup gençte ruhsal belirti ile sosyal destek ilişkisi. Unpublished doctoral dissertation, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
  • Bourke, S.,& Smith, M. (1989). Quality of school life and intentions for further education: The case of rural high school. A paper presented at the annual conference of the Australian Association for Research in Education at Adelaide, November-December 1989, South Australia.
  • Bostan, F. (2005). Yatılı ilköğretim bölge okullarında toplam kalite yönetimi uygulamasının değerlendirilmesi. Unpublished master’s thesis, Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Boys, K. S. (2000). Lessons learned from low-achieving students, how to improve the quality of life in school. Unpublished doctoral dissertation, Miami University, Miami.
  • Charles, C. M. (1999). Building Classroom Management (Sixth ed.). New York: Longman Publishes.
  • Çelenk, S. (2003). Okul başarısının ön koşulu, okul aile dayanışması. İlköğretim Online, 2 (2), 28–34.
  • Çılğın, Ö. (2007). Yatılı ilköğretim bölge okullarında öğrenim gören öğrenciler ile velilerinin beden eğitimi ve ders dışı etkinliklere yaklaşımları. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Dağlı, A., & Gündüz, H. (2008). Yatılı ilköğretim bölge okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri (Diyarbakır ili örneği). D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 12-35.
  • Doğanay, A., & Sarı, M. (2006). Öğrencilerin üniversitedeki yaşam kalitesine ilişkin algılarının demokratik yaşam kültürü çerçevesinde değerlendirilmesi (Adana ili örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4 (2), 107–126.
  • Durmaz, A. (2008). Liselerde okul yaşam kalitesi (Kırklareli ili örneği). Unpublished master’s thesis, Trakya Üniversitesi, Edirne.
  • Duru, E. (2008). The predictive analysis of adjustment difficulties from loneliness, social support, and social connectedness. Educational Sciences: Theory ve Practice, 8(3), 849-856.
  • Elitok Kesici, A., & Türkoğlu, A. (2012). Ortaöğretim kurumlarının okul yaşam kalitesi düzeyi ve ortaöğretim öğretmenlerinin sınıf içi iletişimde kullandıkları örtük davranışlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 149-162.
  • Epstein, J. L., & McPartland, J. M. (1976). The concept and measurement of the quality of school life. American Educational Research Journal, 13(1), 15-30.
  • Eraslan, L. (2006). Yalnızlığın okulları YİBO’ lar. Retrieved April 19, 2013 from http://www.memurlar.net/haber/38102/
  • Eroğlu, V. (2009). Yatılı ilköğretim bölge okullarının yönetimsel sorunları. 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri, 1-3 October 2009 (pp. 534). İzmir: Ege Üniversitesi.
  • Filiz, K., & Özçalıkuşu, O. (2001). Hatay ili yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin boş zaman alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1 (3), 82-87.
  • Gökyer, N. (2011). Yatılı ilköğretim bölge okullarının sorunlarına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 288-310.
  • Gülbahçe, Ö. (1996). Boş zamanları değerlendirme alışkanlıkları (Türkiye örneği). Unpublished master’s thesis, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Gülbeyaz, O. (2006). Yatılı ilköğretim bölge okullarında ve pansiyonlu ilköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin örgütsel stres kaynakları. Unpublished master’s thesis, İnönü Üniversitesi, Malatya.
  • Gündüz, H. (2006). Yatılı ilköğretim bölge okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri. Unpublished master’s thesis, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır.
  • Halıcı, P. (2005). Yatılı ilköğretim bölge okullarına devam eden ve ailesi ile birlikte yaşayan 12–14 yaş grubu çocukların saldırganlık eğilimleri ile benlik kavramlarının incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Holloway, J. H. (2002). Extracurricular activities and student motivation. Educational Leadership, 60 (1), 80-81.
  • Huebner, E. S., Ash, C., & Laughlin, J. E. (2001). Life experiences, locus of control, and school satisfaction in adolescence. Social Indicators Research, 55, 167– 183.
  • Işıkoğlu, Y. E. (2007). Hakkâri ilinde bulunan YİBO’ların olanakları ve sorunları. Unpublished master’s thesis, Ankara, Ankara.
  • Jin, S. U., & Moon, S. M. (2006). A study of well-being and school satisfaction among academically talented students attending a science high school in Korea. Gifted Child Quarterly, 50(2), 169–184.
  • Kahraman, H., (2009). Yatılı ilköğretim bölge okulu (YİBO) ve normal okullara devam eden ergenlerde mizah duygusu ile benlik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Karatzias, A., Power, K.G., & Swanson, V. (2001). Quality of school life, development and preliminary standardisation of an instrument based on performance indicators in Scottish secondary schools. School Effectiveness and School Improvement, 12 (3), 265 – 284.
  • Kazu, İ. Y., & Aşkın, Z. (2011). Yatılı ilköğretim bölge okullarının etüt saatlerinde ve boş zaman etkinliklerinde karşılaşılan sorunlar (Elazığ ili örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1 (3), 39-46.
  • Kırımoğlu, H., Filazoğlu Çokluk, G., & Yıldırım, Y. (2010). Yatılı ilköğretim bölge okulu 6. 7. ve 8. Sınıf öğrencilerinin spor yapma durumlarına göre yalnızlık ve umutsuzluk
  • düzeylerinin incelenmesi. (Hatay ili örneği). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor
  • Bilimleri Dergisi, (3), 101-108
  • Leonard, C. A. R. (2002). Quality of school life and attendance in primary schools. Unpublished doctoral dissertation, Newcastle University, Newcastle.
  • Mahoney, L.J., & Stattın, H. (2000). Leisure activities and adolescent antisocial behavior:The role of structure and social context. Journal of Adolescence, 23, 113-127
  • Malin, A., & Linnakyla, P. (2001). Multilevel modelling in repeated measures of the quality of Finnish school life. Scandinavian Journal of Educational Research, 45 (2), 145-166.
  • Marks, G. N. (1998). Attitudes to school life: Their influences and their effects on achievement and leaving school. Australian Council For Educational Research. LSAY Research Report, No:5
  • MEB (2011). Yatılı ilköğretim bölge okulları süreci iç denetim raporu. Retrieved April 15, 2013 from http://www. meb.gov.tr
  • MEB (2010). Milli eğitim istatistikleri (Örgün eğitim 2009-2010). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Mok, M., & Flynn, M. (1997). Does school size affect quality of school life? Issues in Educational Research. 7(1), 69-86.
  • Mok, M. M. C., & Flyyn, M. (2002). Determinants of students, quality of school life, a path model. Learning Environments Research, 5, 275-300.
  • Özdemir, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin okul yaşamının niteliğine ilişkin algılarının cinsiyet ve fakülte değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18 (2), 225-242.
  • Özdemir Kardeş, P. (2007). Yatılı ilköğretim bölge okulu yöneticilerinin yönetim süreçlerinde karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunların olası çözümlerine ilişkin görüşleri. Unpublished master’s thesis, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
  • Özgündüz, G. (2006). Yatılı ilköğretim bölge okullarındaki öğrenci velilerinin ders dışı etkinliklere yaklaşımları. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Özkaya, H. (2006). Yatılı ilköğretim bölge okulları ve ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin öğretmen görüşleri açısından karşılaştırılması. Unpublished master’s thesis, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
  • Özmen, F., & Tonbul, T. (2010) . Yatılı ilköğretim bölge okulları (YİBO) sınıflarında disiplin sorunları ve baş etme yolları (Elazığ ili örneği). 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 20-22 May 2010 (pp. 775-779). , Elazığ, Fırat Üniversitesi.
  • Ryan, K. (1993). Mining the values in the curriculum. Educational Leadership, 51 (3), 16-18.
  • Samdal, O., Wold, B., Klepp, K.I., & Kannas, L. (2000). Students perception of school and their smoking and alcohol use: A cross national study. Addiction Research, 8 (2), 141–167.
  • Sarı, M. (2007). Demokratik değerlerin kazanımı sürecinde örtük program, düşük ve yüksek okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim nitel bir çalışma. Unpublished doctoral dissertation, Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Sarı, M., Ötünç, E., & Erceylan, H. (2007). Liselerde okul yaşam kalitesi, Adana ili örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 13 (50). 297 – 320.
  • Sartori, M. A. H. (2001). The relationships among student membership in group quality of school life, sense of belongingness and selected performance factors. Unpublished doctoral dissertation, Sam Houston University, Huntsville.
  • Smith, C., & Sandhu, D. S. (2004). Toward a positive perspective on violence prevention in schools, building connections. Journal of Counselıng & Development, 82 (3), 287 – 293.
  • Seçer, İ., İlbay, A. B., Ay, İ., & Çiftçi, M. (2012). Yatılı ilköğretim bölge okullarındaki öğrencilerin benlik saygılarının incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 1 (3), 61-73.
  • Şenol, D., & Yıldız, S. (2009). Yatılı ilköğretim bölge okullarında öğrenci-öğretmen ve aile etkileşimi (Diyarbakır ve Erzurum örneği). ÇÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (1), 359-376.
  • Weston, R. (1998). Quality of school life in government, catholic and other private secondary schools. Family Matters, 50, 56 – 62.
  • Wolf, F.M., Chandler, T.A., & Spies, C.J. (1981). A cross-lagged panel analysis of quality of school life and achievement responsibility. Journal of Educational Research, 74 (5), 363-368.
  • Ulusoy, Y. (2006). Yatılı okullar. Unpublished master’s thesis, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Yavaş Karataş, N. (2006). Yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin boş zamanlarını değerlendirme alışkanlıkları. Unpublished master’s thesis, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Yetim, R. (2001). Yatılı ilköğretim bölge okullarının mevcut durumu ve öğrenci hizmetleri. Unpublished master’s thesis, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Ed). Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
  • Yılmaz, A. (2012). Yatılı ilköğretim bölge okulları sorunlarının öğrenci algılarına göre değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (3), 659 -679.