RELATIONSHIP BETWEEN THE LEADERSHIP BEHAVIORS AND ORGANIZATIONAL TRUST AND ORGANIZATIONAL JUSTICE

Öz This paper examined the relationships between the school administrators’ leadership behavior and teachers’ perceptions of organizational trust, and organizational justice. The sample of the survey model study consists of 271 high school teachers in the province of Kutahya in Turkey. Data is collected by “Organizational Trust Scale”, “Organizational Justice Scale” and “Leadership Behavior Scale”. Data is analyzed through descriptive statistics and Regression Analysis. The research findings show that teachers have positive perceptions about organizational trust, organizational justice and school administrators’ leadership behaviors. There is a high correlation between school administrators’ supportive leadership behaviors and teachers’ perceptions of organizational justice and perceptions of trust to administrator. There is a moderate positive correlation between school administrators’ supportive leadership behaviors and teachers’ perceptions of organizational justice and trust in colleagues and trust in stakeholders. Supportive leadership and organizational justice are significant predictors of teachers’ perceptions of organizational trust. Supportive leadership and organizational justice explain nearly two thirds of perception of trust to administrator, nearly one third of perception of trust in colleagues and nearly one fifth of perception of trust in stakeholders.

___

Alexander, S., & Ruderman, M, (1987). The role of procedural and distributive justice in organizational behavior. Social Justice Research, 1, 177-198.

Altınkurt, Y. (2010). Örgütsel adalet (Edt: H. B. Memduhoğlu & K. Yılmaz), Yönetimde yeni yaklaşımlar (pp. 275-290), Ankara: Pegem A.

Arslan, M. M. (2009). Technical and industry vocational high school teachers’ organizational trust perceptions. Journal of Theory and Practice in Education, 5(2), 274-288

Arslantaş, C. C., & Pekdemir, I. (2007). Dönüşümcü liderlik, örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet arasındaki ilişkileri belirlemeye yönelik görgül bir araştırma [An empirical study on the associations among transformational leadership, organizational citizenship behavior and organizational justice]. Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 261–286.

Asunakutlu, T. (2007). Güven, kültür ve örgütsel yansımaları, (Edt: R. Erdem & C. Ş. Çukur). Kültürel bağlamda yönetsel-örgütsel davranış (pp. 231–265), Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.

Atalay, İ. (2005). Örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.

Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık, Ankara: Nobel.

Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Kadıoğlu.

Bennis, W. (1999). Bir lider olabilmek. (Çev.: Umut Tektöz), İstanbul: Sistem.

Beugré, C. D. (2002). Understanding organizational justice and its impact on managing employees: An African perspective. The International Journal of Human Resource Management, 13(7), 1091–1104.

Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama, Ankara: Pegem A.

Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: Pegem A.

Çankaya, İ. H., & Aküzüm, C. (2010). İlköğretim okullarında öğretmenlerin iletişim kurma düzeyleri ile yöneticilerinin destekleyici liderlik rolleri arasındaki ilişki [The relationship between teachers’ communication competence and managers’ supportive leadership roles in primary school]. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 49–57.

Çelik, V. (2003). Eğitimsel liderlik. Ankara: Pegem A.

Cohen-Charash, Y., & Spector, P. E. (2001). Th e role of justice in organizations: A meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278–321.

Çokluk-Bökeoğlu, Ö., & Yılmaz, K. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel güven hakkında öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14(54), 211-233.

Colquitt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C. O. L. H., & Ng, K. Y. (2001). Justice at the millennium: A meta-analytic review of 25 years of organizational justice research. Journal of Applied Psychology, 86(3), 425–445.

Colquitt, J. A., Greenberg, J., & Zapata-Phelan, C. P. (2005). What is organizational justice? A historical overview. Handbook of Organizational Justice. (Edt: J. Greenberg ve J. A. Colquitt). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates. pp. 3–56. http://books.google.com.tr/books. Erişim Tarihi: 10.02.2010.

Cooper, R., & Sawaf, A. (1997). Liderlikte duygusal zeka. (Çev: A. Ayman ve B. Sancar). İstanbul: Sistem.

Deluga, R. J. (1994). Supervisor trust building, leader-member exchange and organizational citizenship behaviour. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67, 315–326.

Eskew, D. E. (1993). The role of organizational justice in organizational citizenship behavior. Employee Responsibilities and Rights Journal, 6(3), 185–194.

Folger, R., & Konovsky, M. A. (1989). Effects of procedural and distributive justice on reactions to pay raise decisions. Academy of Management Journal, 32(1), 115–130.

Francisco, M. J. J. (2000). Transformational leader behaviors: Its impact on follower satisfaction, trust, commitment, and organizational citizenship behaviors. Unpublished master thesis, Ateneo de Manila University. Philippines. http://media.wiley.com/assets/461/93/lc_jb_francisco_070703.pdf

Galford, R., & Drapeau, R.S. (2003). The enemies of trust. Harvard Business Review, 81(2), 88–95.

Gök, F. (2005). Üniversiteye girişte umut pazarı. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi sunulan bildiri. 28–30 Eylül 2005. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi. Denizli.

Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today, tomorrow. Journal of Management, 16(2), 399-432.

Greenberg, J. (1996). The quest for justice on the job. Thousand Oaks, CA: SAGE.

Günaydın, S. C. (2001). İşletmelerde örgütsel adalet ve örgütsel güven değişkenlerinin politik davranış algısı ve işbirliği yapma eğilimine etkisini inceleyen bir çalışma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi. (Çev. Edt: S. Turan), Ankara: Nobel.

Hoy, W. K., & Sabo, D. (1998). Quality middle schools: open and healthy. CA, Thousand Oaks.

Hoy, W. K., & Tarter, C. J. (2004). Organizational justice in schools: no justice without trust. International Journal of Educational Management, 18, 250-259.

Hoy, W. K., & Tschannen-Moran, M. (2003). The conceptualization and measurement of faculty trust in schools: the omnibus t-scale. (Edt: W. K. Hoy ve C. G. Miskel). Studies in leading and organizing schools. (pp. 181–208). Greenwich: Information Age Publishing.

Hoy, W. K., Tarter, C. J. & Witkoskie, L. (1992). Faculty trust in colleagues: linking the principal with school effectiveness. Journal of Research and Development in Education, 26, 38–45.

İşbaşı, J. (2001). Çalışanların yöneticilerine duydukları güvenin ve örgütsel adalete ilişkin algılamalarının vatandaşlık davranışı oluşumundaki rolü. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 51–73.

Kamer, M. (2001). Örgütsel güven, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Karademir, T., & Çoban B. (2010). Sporun yönetsel yapısında örgütsel adalet kuramına bakış. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 48–62.

Kolamaz, C. (2007). Destekleyici ve geliştirici liderlik yaklaşımlarının örgütsel bağlılığa etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.

Konovsky, M. A., & Pugh, S. D. (1994). Citizenship behavior and social exchange. Academy of Management Journal, 37(3), 656-669.

Lewicki, R. J., McAllister, D. J., & Bies, R. J. (1998). Trust and distrust: new relationships and realities. Academy of Management View, 23(3), 438–458.

Lewicki, R. J., & Bunker, B.B., (1996). Developing and maintaining trust in work relationships, In R. M. Kramer (Ed.), Trust in organizations: Frontiers of theory and research (pp. 114-140, Thousand Oaks, CA: Sage.

Memduhoğlu, H. B., & Zengin, M. (2010). Örgütsel güven. Yönetimde yeni yaklaşımlar (Edt: H. B. Memduhoğlu & K. Yılmaz), Ankara: Pegem A.

Meyerson, D., Weick, K. E., & Kramer, R. M. (1996). Swift trust and temporary groups. In R. M. Kramer (Ed.), Trust in organizations: Frontiers of theory and research (pp. 166-196). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Mishra, A. (1996). Organizational response to crisis. In R. M. Kramer & T. R. Tyler (Eds.). Trust in organizations: Frontiers of theory and research (pp. 261-287). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications.

Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship? Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-855.

Niehoff, B.P., & Moorman, R.H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556.

Özdil, K. (2005). İlköğretim okullarında güven ve örgütsel iklim arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M., & Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7(1), 103–124.

Özmen, Ö. N. T., Arbak, Y., & Özer, P. S. (2007). Adalete verilen değerin adalet algıları üzerindeki etkisinin sorgulanmasına ilişkin bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 7(1), 17–33.

Pillai, R., Scandura, T. A., & Williams, E. A. (1999). Leadership and organizational justice: similarities and differences across cultures. Journal of International Business Studies, 30(4), 763-779.

Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B., & Bommer, W.H. (1996). Transformational leader behaviors and substitutes for leadership as determinants of employee satisfaction, commitment, trust, and organizational citizenship behaviors. Journal of Management, 22(2), 259-298.

Podsakoff, P.M., MacKenzie, S.B., Moorman, R.H., & Fetter, R. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on followers' trust in leader, satisfaction, and organizational citizenship behaviors. Leadership Quarterly, 1(2), 107-142.

Polat, S. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet algıları, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Yayınlanmamış doktora tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.

Polat, S. (2009). Örgütsel güven. Ankara: Pegem A.

Polat, S. ve Celep, C. (2008). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel güven, örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 54, 307–331.

Samancı-Kalaycı, G. (2007). Örgütsel güven ve örgütsel vatandaşlık davranışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.

Tan, H. H., & Tan, C. S. (2000). Toward the differentiation of trust in supervisor and trust in organization. Genetic, Social, and Psychology Monographs, 126(2), 241-260.

Tansky, J. W. (1993). Justice and organizational citizenship behavior: What is the relationship? Employee Responsibilities and Rights Journal, 6(3), 195–207.

Taşdan, M. & Yılmaz, K. (2008). Organizational citizenship and organizational justice scales’ adaptation to Turkish. TED Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(150), 87–96.

Titrek, O. (2009). Employees’ organizational justice perceptions in Turkish schools. Social Behavior and Personality, 37(5), 605-620.

Tschannen-Moran, M. (2001). Collaboration and the need for trust, Journal of Educational Administration, 39(4), 308-331.

Tschannen-Moran, M., & Hoy, W. K. (1988). Trust in schools: A conceptual and empirical analysis. Journal of Educational Administration, 36(4), 334-352.

Turan, S. (1998). A study of organizational commitment in human organizations. Unpublished Doctoral Dissertation. Ohio: The Ohio University.

Yılmaz, E. (2006). Okullardaki örgütsel güven düzeyinin okul yöneticilerinin etik liderlik özellikleri ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.

Yılmaz, K. (2002). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışlarıyla öğretmenlerin öğrenci kontrol yaklaşımları ve öğrencilerin okul yaşamının niteliğine ilişkin algıları arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Yılmaz, K. (2004). Okul yöneticilerinin destekleyici liderlik davranışları ile okullardaki güven arasındaki ilişki konusunda ilköğretim okulu öğretmenlerinin görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(8), 117–131.

Yılmaz, K. (2006). Güven ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 69–80.

Yılmaz, K. (2009). Özel dershane öğretmenlerinin örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59), 471–490.

Yılmaz, K. (2010). Devlet ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel adalet algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 579–616.

Yılmaz, K., & Taşdan, M. (2009). Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools. Journal of Educational Administration, 47(1), 108-126.

Yılmaz, K., Karaköse, T. ve Altınkurt, Y. (2009). İlköğretim okullarında örgütsel güven ile örgütsel adalet arasındaki ilişki. Uluslararası 5. Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi. 1–3 Ekim 2009. Edirne. ss. 319–322.