Güncel Eğitim Teknolojilerinin Fen Eğitiminde Kullanılması: Tarama Çalışması

Çalışmanın amacı ortaokul fen ve teknoloji derslerinde kullanılan eğitim teknolojilerinin neler olduğunu belirlemek, avantajlarını ve sınırlılıklarını tespit etmektir. Bu bağlamda 2012-2016 yılları arasında Yükseköğretim Kurulu Yayın ve Dokümantasyon Daire Başkanlığı kapsamında hizmet veren Ulusal Tez Merkezinde yayımlanmış eğitim teknolojilerinin fen ve teknoloji derslerinde kullanılması ile ilgili 393 tez çalışması incelenmiştir. Bu inceleme, Kapsamlı Belirlenmiş Tarama Çalışması yöntemi kullanılarak yapılmış ve 12 doktora ve 34 yüksek lisans tezi analiz edilmiştir. Bu yöntemin kullanımı için izlenilecek yol Arksey ve O’ Malley (2005)’in ortaya koyduğu çerçeve dâhilin de yürütülmüştür. Bu çerçevenin aşamaları şu şekildedir; (1) Araştırma sorularının belirlenmesi, (2) İlgili çalışmaların belirlenmesi, (3) Çalışmaların seçimi, (4) Verilerin grafik haline getirilmesi, (5) Sonuçların harmanlanması, özetlenmesi ve raporlanmasıdır. Tez seçim sürecinde PRISMA (2009) modeli kullanılmıştır. Çalışmanın bulguları incelendiğinde akademik başarı için listelenen tezlerin %91,1’inde, fen ve teknoloji dersi tutumuna olan etkisi listelenen tezlerin %78,2’sinde, eğitim teknolojilerinin bilgi kalıcılığına etkisi listelenen tezlerin %77,7’sinde istatistiki açıdan anlamlı bir farklılık olduğu görülmektedir. Çalışmada listelenen tezlerin genelinde( %89) yarı deneysel yöntem kullanıldığı, az da olsa karma yönteminde tercih edildiği görülmektedir. Bu yöntemlerin kullanıldığı tezlerde ise veri toplama aracı olarak başarı ve kalıcılık testleri, tutum, motivasyon vb. ölçekleri ve açık uçlu sorulara rastlanmaktadır.

Use of Current Educational Technology in Science Education: A Scoping Review

The study aims to identify the educational technology used in elementary science and technology courses, and to determine their advantages and limitations. Based on this aim, 393 theses and dissertations related with the usage of educational technology in science and technology courses published between 2012 and 2016 in national theses center, which is a service of Publication and documentation department of Higher Education Council, were examined. This investigation was conducted through Scoping Review and 12 doctoral dissertations and 34 master’s theses were analyzed. The procedure followed to use this method is the framework proposed by Arksey and O’Malley (2005). PRISMA (2009) model was used during the thesis selection process. According to the results, significant differences were observed in 91,1% of the thesis listed for academic achievement; in 78,2% of the thesis listed for the effect on the attitude toward science and technology course;  and in 77,7% of the thesis listed for the effect on knowledge persistence. In the thesis and dissertations listed in the current study, quasi-experimental method was mainly used (89%) and mixed-methods were leastwise used. In these theses and dissertations, achievements and persistence tests, attitude and motivation scales, and open-ended questions were used as the data collection instrument.

___

  • Yıldırım, N. (2013).Ortaokul 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde kullanılan meb vitamin eğitim yazılımının öğrencilerin yansıtıcı düşünme becerilerine ve erişilerine etkisinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Kurt, Y. (2012).5E Modelinin İlköğretim 6. Sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine ilişkin akademik başarı ve tutumlarına etkisi. Unpublished master’s thesis, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
  • Yenice, E. (2014).Yapılandırmacı yaklaşımın 7e öğrenme modelinin 8.sınıf fen ve teknoloji dersi "mitoz ve mayoz bölünme" konusunda öğrencilerin akademik başarılarına etkisinin incelenmesi. Unpublished master’s thesis, Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
  • Yazman, İ. (2013).İşbirlikli Jigsaw tekniği ve 5e modeliyle öğretimin 7.sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde yayları tanıyalım ile iş ve enerji konularındaki başarılarına ve kalıcılık düzeylerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
  • Uyanık, G. (2014).İlkokul dördüncü sınıf fen ve teknoloji dersinde kavramsal değişim yaklaşımının etkililiğinin incelenmesi. Unpublished doctorate dissertation, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Türksoy, E. (2012).İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde aktif öğrenme teknikleri ile zenginleştirilmiş öğretimin öğrencinin akademik başarıları ve tutumları üzerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
  • Türkhan, S. (2013).İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersi periyodik cetvel konusunda kavram haritası kullanımının öğrencilerin başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
  • Türkan, A. (2012).İlköğretim 7.sınıf fen ve teknoloji dersi kuvvet ve hareket ünitesinde bilgisayar destekli ve laboratuvar temelli öğretimin öğrencilerin akademik başarı ve tutumlarına etkisinin karşılaştırılması. Unpublished master’s thesis, Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
  • Tercan, İ. (2012).Akıllı tahta kullanımının öğrencilerin fen ve teknoloji dersi başarı, tutum ve motivasyonuna etkisi. Unpublished master’s thesis, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Temiz, B. K. (2001). Lise 1. Sınıf Fizik Dersi Programının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerini Geliştirmeye Uygunluğunun İncelenmesi. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sever, D. (2012).İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinde Araştırma Temelli Öğrenme Yaklaşımının Öğrenci Dirençlerine Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Anadolu Üniversites/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Sünkür, M. Ö. (2013).Fen ve Teknoloji Dersinde Tahmin Et- Gözle- Açıkla Yöntemi ile Desteklenmiş Yansıtıcı Düşünmeye Dayalı Etkinlik Uygulamalarının Değerlendirilmesi. Unpublished doctorate dissertation, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Shulman, L. S. (1986). ThoseWhoUnderstand: Knowledge Growth in Teaching. Educational Researcher, 15 (2), 4–14.
  • Sayın, Ş. (2015).İlköğretim fen ve teknoloji dersi 7. sınıf ‘ışık’ ünitesinin öğretiminde kavram karikatürleri kullanımının öğrencilerin akademik başarıları, sorgulayıcı öğrenme becerileri algıları ve motivasyonları üzerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
  • Parsa, M. K. (2016).İşbirlikli Sorgulamaya Dayalı Öğrenme Ortamının Yaratıcı, Düşünmeye, Sorgulayıcı Öğrenme Becerilerine, Fen ve Teknoloji Dersine Yönelik Tutuma Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
  • Öztürk, N. (2013).6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Işık ve Ses Ünitesinde 5E Öğrenme Modeline Dayalı Etkinliklerin Öğrenme Ürünlerine Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özer, M. (2012).Fen ve Teknoloji dersinde geleneksel öğretim yöntemi ile bilgisayar destekli öğretim yöntemlerinin öğrenci başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Fırat ÜniversitesiEğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Özdoğru, Eda. (2013).Fiziksel olaylar öğrenme alanı için lego program tabanlı fen ve teknoloji eğitiminin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Unpublished master’s thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Özdemir, M. (2012).İlköğretim 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Ünitelerinde Kavramsal Değişim Yaklaşımının Öğrenci Başarısına Etkisinin İncelenmesi. Unpublished doctorate dissertation, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özahioğlu, B. (2012).İlköğretim fen ve teknoloji dersinde proje tabanlı öğrenmenin bilimsel süreç becerilerine, başarı ve tutum üzerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
  • Orhan, A. (2012).Alternatif ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin 6. sınıf fen ve teknoloji dersi yaşamımızdaki elektrik ünitesindeki öğrenci başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Ahi Evran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
  • Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G., & PrismaGroup. (2009). Preferred reporting items for systematicr eviews and meta-analyses: the PRISMA statement. Plos Medicine, 6(7), e1000097.
  • Koehler, M.J. & Mishra, P.(2009). What is technological pedagogical content knowledge? Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 9(1), 60-70.
  • Kocabaş Yılmaz, Ş. S. (2013).Elektronik günlüklerle desteklenmiş araştırmaya dayalı fen ve teknoloji dersinin öğrencilerin öğrenme ürünlerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya.
  • Kistak, Ö. (2014).İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersi ses ünitesinin yaşam temelli yaklaşımla öğretimi. Unpublished master’s thesis, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
  • Kilit, Ü. (2013).Fen ve Teknoloji dersi “Maddenin Değişimi ve Tanınması” ünitesinde bilgisayar destekli laboratuar yönteminin ortaokul 1. Sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve fene yönelik tutumlarına etkisi. Unpublished master’s thesis, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
  • Kılıç, M. A. (2013).Jigsaw tekniğinin 6.sınıf fen ve teknoloji dersi maddenin tanecikli yapısı ünitesinin öğretiminde öğrenci başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Keleş, M. (2015).Fen ve teknoloji dersinin işlenişinde probleme dayalı öğrenme yönteminin öğrenci başarılarına ve öğrendiklerini hatırlama düzeylerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Karamustafaoğlu, O. (2009). Fen ve Teknoloji Eğitiminde Temel Yönelimler, Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 87-102.
  • Kaman, A. (2013).Öğrenciler tarafından hazırlanan video filmlerin fen ve teknoloji dersi öğretiminde başarıya etkisi. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kahyaoğlu, M. (2011). İlköğretim Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Yeni Teknolojileri Kullanmaya Yönelik Görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(1), 79-96.
  • Jimoyiannis, A. & Komis, V. (2001). ComputerSimulations in PhysicsTeachingand Learning: A Case Study on Students’ Understanding of Trajectory Motion. Computerand Education, 36(2), 183-204.
  • Gürbüz, F. (2012).7E Öğrenme Modelinin 6. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi “Yaşamımızdaki Elektrik” Ünitesinde Öğrencilerin Akademik Başarılarına ve Kalıcılığa Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Güneş, M. N. (2013).İlköğretim fen ve teknoloji dersinde 3 boyutlu görsel materyal kullanımının başarıya, kavram öğrenmeye ve tutuma etkisi. Unpublished master’s thesis, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Güçlüer, E. (2012).Fen ve Teknoloji Dersinde “Vücudumuzda Sistemler” Ünitesinde Fen Okuryazarlığını Geliştirici Etkinliklerin Kullanılmasının Başarıya, Tutuma ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Geban, Ö. (1990).İki Farklı Öğretim Yönteminin Lise Seviyesindeki Öğrencilerin Kimya Başarılarına, Bilimsel İşlem Becerilerine ve Kimyaya Karşı Olan Tutumlarına Etkisi. Unpublished master’s thesis Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Fidan, K. E. (2012).Fen ve teknoloji dersinde bilgisayar destekli zihin haritası oluşturmanın öğrencilerin akademik başarısına, tutumlarına ve kalıcılığa etkisi. Unpublished master’s thesis, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Esmer Orunlu, E. (2012).İlköğretim 7. Sınıf fen ve teknoloji dersi karışımlar konusunun öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin başarılarına etkisi. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ermiş, F. U. (2012).Fen ve teknoloji dersinde etkileşimli tahta kullanımının akademik başarı ve öğrenci motivasyonuna etkisi. Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Ercan, E. B. (1996).4. ve 5. Sınıfta Bilimsel İşlem Becerilerinin Geliştirilmesine Dair Öğretmen Algıları. Unpublished master’s thesis, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Erdoğan, M. (2007). Yeni geliştirilen dördüncü ve beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi öğretmen programının analizi: Nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Bahar, 5(2), 221-254.
  • Erdemir, N. (2012).İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersi “canlılar ve enerji ilişkileri” ünitesinin öğretiminde kullanılan animasyon yönteminin öğrenci başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
  • Erdağı, S. (2014).İstasyon tekniğinin fen ve teknoloji dersinin akademik başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
  • Doğruöz, P. (1998).Bilimsel İşlem Becerilerini Kullanmaya Yönelik Yöntemin Öğrencilerin Akışkanların Kaldırma Kuvveti Konusunu Anlamalarına Etkisi. Unpublished master’s thesis, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Dirim Özyurt, A. (2013).Fen ve teknoloji dersinin uygulamalarında işbirlikli öğrenme modelinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Demirçalı, S. (2012).7. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi “İnsan ve Çevre” Ünitesinde Fen-Teknoloji-Toplum Yaklaşımıyla Öğretim Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Unpublished doctorate dissertation, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Demirci, G. (2013).Eğitimde mizah ve karikatür kullanımının öğrenci başarısı ve motivasyonuna etkisi (ortaokul 7. sınıf fen ve teknoloji dersi örneği). Unpublished master’s thesis, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Demirci, E. (2015).İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersi yaşamımızdaki elektrik ünitesinde öğrenci günlüklerinin kullanımının öğrencilerin üst bilişsel beceri gelişimine ve başarılarına etkisi. Unpublished master’s thesis, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Daşdemir, İ. (2012).İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersinde Animasyon Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarılarına, Öğrenilen Bilgilerin Kalıcılığına ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Çetin, Y. S. (2013).Ortaokul 2. sınıf fen ve teknoloji dersi solunum sistemi konusunun öğretiminde animasyonlarla desteklenmiş “Tahmin-Gözlem-Açıklama” stratejisinin öğrenci başarısına etkisi. Unpublished master’s thesis, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Çetin, E. (2012).Karikatürler ile zenginleştirilmiş fen ve teknoloji dersinin öğrenci başarısı ve tutumları üzerine etkisi. Unpublished master’s thesis, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Çelik, K. (2012).Canlılarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinin araştırmaya dayalı öğrenme yöntemi ile işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Unpublished master’s thesis, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Çakar, E. (2013).Fen ve Teknoloji Dersinde Araştırmaya Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Erişilerine, Kavram Öğrenmelerine, Üst biliş Farkındalıklarına ve Fen ve Teknoloji Dersine Yönelik Yönelik Tutumlarına Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
  • Bastem, E. (2012).6. Sınıf fen ve teknoloji dersinde dolaşım sistemi konusunun zihin haritalama tekniği ile öğretilmesinin başarıya etkisi. Unpublished master’s thesis, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
  • Bal, M.S. & Karademir, N. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) konusunda öz-değerlendirme seviyelerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 15-32.
  • Bacanak, A., Değirmenci, S., Karamustafaoğlu, S. & Karamustafaoğlu, O. (2011). E-dergilerde Yayınlanan Fen Eğitimi Makaleleri: Yöntem Analizi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8(1), 119-132.
  • Ayverdi, L. (2012).İlköğretim 8. sınıf fen ve teknoloji dersinde bilimsel yaratıcı etkinlik uygulamaları: “Hücre Bölünmesi ve Kalıtım” ünitesi örneği. Unpublished master’s thesis, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
  • Aşiroğlu, S. (2014).Aktif Öğrenme Temelli Fen ve Teknoloji Dersi Etkinliklerinin 5. Sınıf Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ve Başarıları Üzerinde Etkisi. Unpublished doctorate dissertation, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Arksey, H. & O'Malley, L. (2005). Scopingstudies: Towards a Methodological Framework. International Journal of Social Research Methodology, 8(1), 19-32.
  • Arslan, A. (1995).İlkokul Öğrencilerinde Gözlemlenen Bilimsel Beceriler. Unpublished doctorate dissertation, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Aktaş, S. (2015).Fen ve teknoloji dersinde akıllı tahta kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve bilgilerin kalıcılığına etkisi. Unpublished master’s thesis, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
  • Aktaş, M. (2013).Fen ve teknoloji dersinde web tabanlı uzaktan eğitimin öğrencilerin akademik başarı ve tutumları üzerindeki etkisi. Unpublished master’s thesis, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak. (345326)
Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-9967
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2000
  • Yayıncı: Çukurova Üniversitesi Matbaası