Sebahat ALTUNDAĞ, Türkan TURAN, Meryem ŞAFAK

Validity and reliability study of the Turkish version of First Aid in Home Accidents Self-Efficacy Scale

Amaç: Ev Kazalarında İlk Yardım Öz-Yeterlik Ölçeğini Türkçeye uyarlamak, geçerlilik ve güvenilirliğini incelemektir.Gereç ve Yöntem: Bu metodolojik ve tanımlayıcı araştırma, Denizli'deki Aile Sağlığı Merkezleri'nde (ASM) yapıldı. Araştırmaya 0-4 yaş grubu çocuğu olan anneler dahil edildi.Ölçekteki toplam madde sayısının on katı olacak şekilde 120 anneye ulaşıldı.Bulgular: Çalışmaya katılan annelerin yaş ortalaması 30.74±5.4 bulunmuştur. Ev kazalarında ilk yardım öz etkililik ölçeğinin toplam Cronbach alfa değeri. 86, test-retest güvenilirliği korelasyon değeri 0.92 bulunmuştur. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucuna göre ölçeğin maddelerinin faktör yüklerinin 0.30’un üzerinde olduğu ve tek faktörlü olarak toplam varyansın %39’unu açıkladığı saptanmıştır. Annelerin, ilk yardım özetkililik puan ortalamaları ise 26.23±8.02 bulunmuştur. Sonuç: Ev kazalarında ilk yardım öz yeterlilik ölçeği Türkçe versiyonunun annelerin ilk yardım öz yeterlilik düzeylerinin belirlenmesi amacıyla kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Children ages, mothers, Self-Efficacy of First Aid for Home Accidents Scale

Validity and reliability study of the Turkish version of First Aid in Home Accidents Self-Efficacy Scale

Purpose: The purpose of this research is to determine the psychometric properties of the Turkish version of Self-Efficacy of First Aid for Home Accidents Scale.Materials and Methods: This methodological and descriptive research is conducted in Family Health Centers (FHC) in Denizli. The mothers who have children between 0-4 age group are included into the research. 120 mothers are reached so as to be ten times of the total item number on the scale. Results: The age average of the attendee mothers is found as 30.74±5.4. Total Cronbach alfa value of the first aid in home accidents self-efficacy scale is found as .86, test-retest reliability correlation value is obtained as 0.92. According to the explanatory factor analysis applied, the factor loads of the items of scale are above 0.30, and the scale explains 39% of the total variance as single factor. The point average of the self-efficacy of mothers is 26.23±8.02.Conclusion: Turkish version of Self-Efficacy of First Aid for Home Accidents Scale is a valid and reliable assessment instrument to use for identifying the first aid self-efficacy levels of mothers.

Keywords:

Children ages, mothers, self-efficacy of first aid for home accidents scale,

PDF

___

1. Altundağ S, Öztürk MC. Ev kazalarına yönelik eğitimin, güvenlik önlemleri alınması ve kaza görülme sıklığına etkisi. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2007;13:180-5.
2. İnanç ÇD, Baysal US, Coşgun L, Taviloğlu K, Ünüvar E. Çocukluk çağı yaralanmalarında hazırlayıcı nedenler. Turk Pediatri Ars. 2008;43:84-8.
3. Towner E, Scott I. Child Injuries in context. In: Peden M, Oyegbite K, Ozanne-Smith J, Hyder AA, Branche C, Rahman F, et al. editors. World report on child injury prevention. World Health Organization & United Nations Children’s Fund. Geneva: Switzerland. 2008.
4. Espitia-Hardeman V, Borse NN, Dellinger AM, Betancourt CE, Villareal AN, Caicedo LD et al. The burden of childhood injuries and evidence based strategies developed using the injury surveillance system in Pasto, Colombia. Inj Prev. 2011;17:38-44.
5. Hyder AA, Sugerman DE, Puvanachandra P, Razzak J, El-Sayed H, Isaza A et al. Global childhood unintentional injury surveillance in four cities in developing countries: a pilot study. Bull World Health Org. 2009;87:345–52.
6. Altundağ S, Öztürk MC. Ev kazaları nedeniyle hastaneye gelen 3-6 yaş grubu çocuklardaki kaza türleri ve bunu etkileyen etmenler. Çocuk Forumu. 2004;5:60–4.
7. Özmen D, Ergin D, Şen N, Çetinkaya AÇ. 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin tanımlanması. Aile ve Toplum Dergisi. 2007;3:13–20.
8. Törüner EK, Büyükgönenç L. Çocuk sağlığı-Temel hemşirelik yaklaşımları. Ankara: Gökçe Ofset. 2011;243.
9. Çalışkan K, Avcı Ö, Acar V, Candan D.Y. 0-6 yaş grubu çocuğu olan annelerin düşmelere ilişkin ilkyardım uygulamalarının incelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010;3:1–9.
10. Shen CC, Tsai LY, Yeh SH, Chen TH. Accuracy and related factors of emergency management in hospitalized scald burn patients and their helpers. New Taipei Jour of Nurs. 2007;9:35-48.
11. Burford AE, Stone BJ, Klein BL. Drowning and neardrowning in children and adolescents pediatric emergency care. Pediatr Emerg Care. 2005:21:617–9.
12. Scolnik D, Keogh K, Tuffman A, Palombo A, Sam J, Stephens D et al. Parents may know best! A pilot study suggests that children of parents who do not have contact with health care professionals before attending the emergency department are triaged as more urgent. Paediatr Child Health. 2011;16:25-8.
13. Serinken M, Türkçüer İ, Karcıoğlu Ö, Akkaya S, Uyanık E. Kadınların başına gelen ev kazaları ve ilk yardım bilgi düzeyleri. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2011;17:445–9.
14. Wei YL, Chen LL, Li TC, Ma WF, Peng NH, Huang LC. Self-efficacy of first aid for home accidents among parents with 0- to 4-year-old children at a metropolitan community health center in Taiwan. Accid Anal Prev. 2013;52:182–7.
15. Senemoğlu N. Gelişim Öğrenme ve Öğretim. Kuramdan Uygulamaya. 12. Baskı. Ankara, Yorum Matbaası, 2005.
16. Cheng HY, Lee, RP. The associated factors of smoking and smoking cessation of the adult in Taiwan. J Formos Med Assoc. 2009;13:223–30.
17. Turan T, Dündar SA, Yorgancı M, Yıldırım Z. 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazalarının önlenmesi. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2010;16:552-7.
18. Sönmez Y, Uskun E, Pehlivan A. Knowledge levels of pre-school teachers related with basic first-aid practices, Isparta sample. Turk Pediatri Ars. 2014;49:238–46.
19. Özyürek P, Bayram F, Beştepe G, Ceylantekin Y, Ciğerci Y, Çelik Y et al.. Lise öğretmenlerine verilen temel ilkyardım eğitiminin etkililiğinin değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Derg. 2013;15:183- 98.
20. Duman NB, Koçak C, Sözen C. Üniversite öğrencilerinin ilk yardım bilgi düzeyleri ve bunu etkileyen faktörler. Hitit Üni Sos Bil Ens Derg. 2013;6:57-70.
21. Aslan S, Yıldırım M, Tunçdemir A, Geçkil E. Araştırma makalesi 0-6 yaş çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik ilk yardım hakkındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Adıyaman Üniv Sağlık Bilim Derg. 2015;1:54-8.
22. Erkal S. Identification of the number of home accidents per year involving children in the 0-6 age group and the measures taken by mothers to prevent home accidents. Turk J Pediatr. 2010;52:150-7.
23. Singer AJ, Gulla J, Thode HC Jr, Cronin KA. 2004. Pediatric first aid knowledge among parents. Pediatr Emerg Care. 2004;20:808-11.
24. Dereli F, Turasay N, Özçelik H. Muğla iki no'lu sağlık ocağı bölgesinde yaşayan 0-6 yaş çocuğu olan annelerin ilkyardım konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. TAF Prev Med Bull. 2010;9:217-24.
25. Örsal Ö, Tözün M, Ünsal A. Kadınların ev kazalarında ilk yardım bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi. Merhaba. 2011;5:202-8.
26. Megahed MA, Khalil NA, Ibrahem RA, El Disoki RS. Knowledge, attitude and practice of rural mothers towardshome injuries among children under 5 years of age in Menouf District- Menoufia Governorate, Egypt. Menoufia Med J. 2016,29:1033-39.
27. Uskun E, Alptekin F, Öztürk M, Kişioğlu AN. Ev hanımlarının ev kazalarını önlemeye yönelik tutum ve davranışları ile ev kazalarına yönelik ilkyardım bilgi düzeyleri. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2008;14:46-52.
28. Davis LL. Instrument review: Getting the most from your panel of experts. Appl Nurs Res. 1992;5:194-7.
29. Veneziano L, Hooper J. A method for quantifying content validity of health-related questionnaires. Am J Health Behav. 1997;21:67-70.
30. Akgül A. Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri SPSS uygulamaları (SPSS Applications, Statistical Data Analysis for Medical Researches). Ankara, Turkey: Yüksek Öğretim Kurulu Matbaası.1997.602.
31. Slocum SL. Assessing unidimensionality of psychological scales: using criteria from factor analysis. Semel Institute for Neuroscience and Human Behavior Center for Community Health. LA: University of California. 2005.
32. Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için veri analizi veri el kitabı (data analysis handbook for social sciences). Ankara: Pegema Yayıncılık. 2002;117-29.
33. Stevens J. Exploratory and Confirmatory Factor Analysis, Applied Multivariate Statistics for the Social Sciences. 3rd ed. USA: Lawrence Erlbaum Associates. 1996.
34. Özdamar K. SPSS ile Biyoistatistik. Eskişehir, Turkey: Kaan Kitabevi. 2004.
35. Tavakol M, Dennick R. Making sense of cronbach’s alpha. Int J Med Educ. 2011;2:53–5.
36. Erdoğan S, Nahcivan N, Esin MN. Hemşirelikte Araştırma: Süreç, Uygulama ve Kritik. İstanbul, Nobel Tıp Kitabevleri, 2014.
37. Burns N, Grove SK. Understanding Nursing Research. 3th ed. Philadelphia, WB Saunders. 2003.
38. Coşkun C, Özkan S, Maral I. Çankırı-Eldivan ilçe merkezinde 0-14 yaşlar arasında çocuğu olan annelerin ilk yardım bilgi düzeyleri ve ilk yardım gerektiren durumların sıklığı. Türkiye Çocuk Hast Derg. 2008;2:11-8.
39. Kendrick D, Pritchard A, Cloke J, Barley M. Randomised controlled trial assessing the impact of increasing information to health visitors about children’s injuries. Arch Dis Child. 2001;85:366-70.
40. Kendrick D, Marsh P. Parents and first aid: I know what to do – but I’m not very confident. Health Educ J. 1999;58:39-47.