Sağlıklı Türk yetişkinlerinde os sacrum’un ve hiatus sacralis’in klinik anatomisi ve morfometrik analizi

Amaç: Bu çalışma, pelvis arka duvarını oluşturan os sacrum’un anatomisini ve klinik önemini değerlendirmek ve hiatus sacralis şekillerini ortaya koymak için yapıldı. Gereç ve Yöntem: Bu retrospektif çalışmaya yaşları 18 ile 70 arasında değişen ve çeşitli nedenlerle Radyoloji bölümünde Bilgisayarlı Tomografi çektiren yüz yirmi üç (60 kadın; 63 erkek) sağlıklı Türk popülasyonu dahil edildi. Os sacrum’un maksimum uzunluğu, os sacrum’un maksimum genişliği, os sacrum genişliğinin os sacrum maksimum uzunluğuna bölünüp 100 ile çarpılmasıyla elde edilen sakral indeks değeri ölçüldü. Ayrıca, hiatus sacralis şekilleri değerlendirilerek sınıflandırma yapıldı. Bulgular: Kadınlarda sırasıyla os sacrum’un maksimum uzunluğu 106,70±12,88 mm os sacrum’un maksimum genişliği 127,67±14,72 mm, ve sakral indeks 120,11±14,64 olarak bulunurken, aynı parametreler sırasıyla erkeklerde 118,87±14,03 mm, 126,45±12,77 mm, ve 108,48±16,50 olarak ölçüldü. Ayrıca, en sık görülen hiatus sacralis şekli kadınlarda U şekilli hiatus sacralis iken erkeklerde V şekilli hiatus sacralis olarak belirlendi. Aynı zamanda, os sacrum uzunluğu ve sakral indeks değerleri ve cinsiyet arasında anlamlı farklılık bulundu. Sonuç: Os sacrum’un anatomisinin bilinmesi ve morfometrik ölçümlerinin yapılması os sacrum’u ilgilendiren patolojilerde bu bölgeye uygulanacak girişimlerde ve oluşabilecek komplikasyonların önlenmesi açısından ortopedi uzmanı, kadın doğum uzmanı, pediatrist, anestezist ve anatomistler açısından kinik öneme sahiptir.

Morphometric analysis and clinical anatomy of sacrum and sacral hiatus in Turkish healthy adults

Purpose: This study is carried out to evaluate the anatomy and clinical significance of the sacrum which forms the posterior wall of pelvis and hiatus sacralis shapes. Materials and Methods: One hundred twenty three (60 females and 63 males) of Turkish healthy subjects aged between 18 and 70 having brain CT with various reason in the Radiology Department in this retrospective study. The sacrum maximum length, sacrum maximum breadth, sacral index obtained from the ratio of the sacrum breadth to sacrum length multiplied by 100 were measured and calculated. Additionally, the hiatus sacralis shapes were evaluated and classify.Results: Sacrum maximum length, 106.70±12.88mm; sacrum maximum width, 127.67±14.72mm; and sacral index 120.11±14.64 were calculated in females, respectively. The same parameters were 118.87±14.03mm, 126.45±12.77mm, and 108.48±16.50 in males, respectively. Also, the most frequent type of sacral hiatus were inverted U in females and inverted V in males, respectively. Moreover, there were a significant difference between sacrum length and sacral index and gender. Conclusion: Knowing the anatomy of the sacrum, and sacral hiatus shapes and making of morphometric measurements of it, is of clinical importance in terms of preventing the complications and the surgical intervention which will practice to this area in the pathologies of the area by orthopaedic surgeons, obstretricians, paediatricians, anaesthecians and anatomists.

___

  • 1. Taner D. Fonksiyonel Anatomi Ekstremiteler ve Sırt Bölgesi. 4. Baskı. Ankara, Hekimler Yayın Birliği Basım Yayın, 2009.
  • 2. Gulati S, Singh N, Sharma AK, Magotra R. Morphological and morphometric study of dry human sacra in Jammu region. JK Science. 2017;19:154-6.
  • 3. Arıncı K. Elhan A. Anatomi. 3.Baskı, Ankara, Güneş Kitabevi, 2001.
  • 4. Stranding S. Gray’s Anatomy. The Anatomical Basis of Clinical Practice. 40th Ed. London, Elsevier, 2008.
  • 5. Cheng JS, Song JK. Anatomy of the sacrum. Neurosurg Focus. 2003;15:1-4.
  • 6. Duman T. Yetişkinlerde os sacrum’un çok kesitli bilgisayarlı tomografi (ÇKBT) ile morfometrik incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Konya, Selçuk Üniversitesi, 2009.
  • 7. Ozan H. Ozan Anatomi. 3. Baskı. Ankara, Klinisyen Tıp Kitabevleri, 2014.
  • 8. Nastoulis E, Karakasi MV, Pavlidis P, Thomaidis V, Fiska A. Anatomy and clinical significance of sacral variations: a systematic review. Folia Morphol. 2019;78:651-67.
  • 9. Bagheri H, Govsa F. Anatomy of the sacral hiatus and its clinical relevance in caudal epidural block. Surg Radiol Anat. 2017:39:943-51.
  • 10. Osunwoke EA, Oladipo GS, Allison TA, Orlu E. A study of sacral hiatus in dry human sacra in Southern Nigeria. Journal of Health, Medicine and Nursing. 2014;3:51-5.
  • 11. Phalgunan V, Baskaran S. Morphometric analysis of sacral hiatus and its clinical significance. The Health Agenda. 2013;1:10-5.
  • 12. Suwanlikhid N, Lakchayapakorn K, Mahakkanukrauh P. The position and size of sacral size of sacral hiatus in Thai dry human sacra. Thammasat Medical Journal. 2013;13:313-9.
  • 13. Koç TP, Ertekin T, Acer N, Çınar Ş. Sakrum kemiğinin morfometrik değerlendirilmesi ve eklem yüzey alanlarının hesaplanması. Journal of Health Sciences. 2014;23:67-73.
  • 14. Başaloğlu H, Turgut M, Taşer FA, Ceylan T, Başaloğlu HK, Ceylan AA. Morphometry of the sacrum for clinical use. Surg Radiol Anat. 2005;27:467-71.
  • 15. Kothapalli J, Velichety SD, Desai V, Zameer MR. Morphometric study of sexual dimorphism in adult sacra of South Indian population. Int J Biol Med Res. 2012;3:2076-81.
  • 16. Janipati P, Kothapalli J, Shamsunder RV. Study of sacral index: comparison between different regional populations of India and abroad. Int J Anat Res. 2014;2:640-4.
  • 17. Wagner D, Kamer L, Sawaguchi T, Richards RG, Noser H, Hofmann A et al. Morphometry of the sacrum and its implication on trans-sacral corridors using a computed tomography data-based threedimensional statistical model. Spine J. 2017;17:1141-7.
  • 18. Vasuki AKM, Nirmaladevi M, Hepzibah DJ, Jamuna M, Sundaram KK, Vimala V. Morphology of sacrum and its variations. IOSR Journal of Dental and Medical Sciences. 2016;15:129-42.
  • 19. Singh R. Anatomical variations of sacral hiatus and associated clinical relevance - A review. Int J Anat Var. 2017;4:96-8.
  • 20. Mustafa MS, Mahmoud OM, El Raouf HHA, Atef HM. Morphometric study of sacral hiatus in adult human Egyptian sacra: Their significiance in caudal epidural anesthesia. Saudi J Anaesth. 2012;6: 350-7.
  • 21. Patel S, Nigam M, Mishra P, Waghmare CS. A study of sacral index and its interpretation in sex determination in Madhya Pradesh. J Indian Acad Forensic Med. 2014;36:146:9.
  • 22. Kumar A, Wishwakarma N. An anthropometric analysis of dry human sacrum: Gender discrimination. International Journal of Science and Research. 2015;4:1305-10.
  • 23. Sachdeva K, Singla RK, Kalsey G, Sharma G. Role of sacrum in sexual dimorphisim A morphometric study. J Indian Acad Forensic Med. 2011;33:206-10.
  • 24. Sinha MB, Rathore M, Trivedi S, Siddiqui AU. Morphometry of first pedicle of sacrum and its clinical relevance. International Journal of Healthcare & Biomedical Research. 2013;1:234-40.
  • 25. Acar M, Alkan ŞB, Durmaz MS, Seçkin E, Öztemel K, Sezgin Z et al. Sakrum’un multidedektör bilgisayarlı tomografi yöntemi ile morfometrik analizi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2018;2:125-30.
  • 26. Isaac UE, Ekanem TB, Igiri AO. Gender Differentiation in the adult human sacrum and the subpubic angle among indigenes of cross river and Akwa Ibom States of Nigeria using radiographic films. Anatomy Journal of Africa. 2014;3:294-307.
  • 27. Seema, Singh M, Mahajan A. An anatomical study of variations of sacral hiatus in sacra of North Indian origin and its clinical significance. Int J Morphol. 2013;31:110-4.
  • 28. Desai Rajeev R, Jadhav Surekha D, Doshi Medha A, Ambali Manoj P, Desai Ashwini R. Variations in anatomical features of the sacral hiatus in Indian dry sacra. Int J Med Res Health Sci. 2014;3:634-8.
  • 29. McGrath MC, Stringer MD. Bony landmarks in the sacral region: the posterior superior iliac spine and the second dorsal sacral foramina: a potential guide for sonography. Surg Radiol Anat. 2011;33:279–86.
Cukurova Medical Journal-Cover
  • ISSN: 2602-3032
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1976
  • Yayıncı: Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Farklı etyolojilere bağlı maküler ödem tedavisinde deksametazon implantın etkinliği

Emrah ÖZTÜRK, Burak ESENER, Abuzer GÜNDÜZ

Sağlıklı Türk popülasyonunda sella turcica tiplerinin belirlenmesi

Sema ÖZANDAÇ POLAT, Ayşe Gül KABAKCI, Fatma Yasemin ÖKSÜZLER, Mahmut OKSÜZLER, Ahmet Hilmi YÜCEL

Simülasyonun hemşirelik öğrencilerinde hasta haklarını korumaya yönelik etkileri: Kalitatif bir çalışma

Zehra GÖÇMEN BAYKARA, Evrim EYİKARA, Nurcan ÇALIŞKAN

Corona Virüsü Hastalığı 2019 Pandemi tehdidi altında vatandaşların güvenli bir şekilde geri gönderilmesinin sağlanması

Saurabh SHRİVASTAVA, Prateek SHRİVASTAVA

Talasemi hastalarında demir yükü ile kardiyovasküler fonksiyonların ekokardiyografik indekslerle korelasyon çalışması

Gamze AKKUŞ, Oğuz AKKUŞ, Kamil NAS, Esmeray ACARTÜRK, Emel GÜRKAN

Bulaşıcı olmayan hastalıkların daha iyi önlenmesi ve kontrolü için halk sağlığı stratejilerinin gözden geçirilmesi

Saurabh SHRİVASTAVA, Prateek SHRİVASTAVA

Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesindeki akut gastroenteritli çocuklarda rotavirüs ve adenovirüs sıklığı

Adnan BARUTÇU, Saliha BARUTÇU

Cleveland Adölesan Uykululuk Anketi’nin Türkçe’ye uyarlanması: Lise öğrencileri için geçerlik-güvenirlik çalışması

Songül ÇAĞLAR, Makbule TOKUR KESGİN

Gebelikte anksiyete ve prenatal bağlanma düzeyleri ile etkileyen faktörler

Kevser ÖZDEMİR, Ayşe ÇEVİRME, Yasemin BAŞKAYA

Asemptomatik kreatin kinaz (CK) yüksekliği: Hiper-CK-emi

Oğuz Abdullah UYAROĞLU