Sibel NARGİZ KOŞUCU, Sonay BALTACI GÖKTAŞ, Tülin YILDIZ

Cerrahi ve dahiliye servislerinde çalışan hemşirelerin işe bağlı gerginlik ve iş doyumu düzeylerinin değerlendirilmesi

Amaç: Çalışma cerrahi ve dahiliye servislerinde çalışan hemşirelerin işe bağlı gerginlik ve iş doyumu düzeylerinin değerlendirilmesi amacı ile yapıldı.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı olarak gerçekleştirilen çalışmanın örneklemini bir üniversite hastanesinin cerrahi ve dahiliye kliniklerinde çalışan 110 hemşire oluşturdu. Çalışmanın verileri araştırmacılar tarafından ilgili literatüre dayalı olarak geliştirilen katılımcıların demografik ve mesleki bilgilerine yönelik anket formu, işe bağlı gerginlik ölçeği ve iş doyum ölçeği kullanılarak toplandı. Bulgular: Çalışanların “işe bağlı gerginlik” ortalaması 40.97±9.02; “içsel tatmin” ortalaması 40.50±7.82; “dışsal tatmin” ortalaması 25.03±5.71; “genel tatmin” ortalaması 65.53±13.20 idi. Cerrahi servislerde çalışan hemşirelerin işe bağlı gerginlik puanları (37.10), dahiliye servislerde çalışanların işe bağlı gerginlik puanlarından (45.28) düşük bulundu. Cerrahi servis hemşirelerinin içsel tatmin, dışsal tatmin ve genel tatmin puanlarının dahiliye hemşirelerinin puanlarından yüksek olduğu saptandı. Bölüm ile çalışma koşulları arasında anlamlı bir ilişki bulundu. Çalışma koşullarını olumsuz değerlendirenlerin %45.7’sinin cerrahi, %54.3’ünün dahiliye servislerindeki hemşirelerin olduğu belirlendi.Sonuç: Hemşirelerin iş gerginliklerinin yüksek, iş doyumlarının düşük olduğu bulundu. Cerrahi servislerde çalışan hemşirelerin dahiliye servislerde çalışan hemşirelere göre iş gerginlikleri daha düşük ve iç doyumları daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışma koşullarını olumsuz değerlendiren hemşirelerin çoğunun dahiliye servislerinde çalışan hemşireler olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler:

İşe bağlı gerginlik, İş doyumu, hemşire

Evaluation of work related stress and job satisfaction levels of surgical and internal medicine nurses

Purpose: This study aims to compare the work related stress levels and job satisfaction levels of surgical nurses with internal medicine nurses. Material and Methods: This declarative research has been perofmed with a sample of 110 nurses who work in the surgical and internal medicine units of a university hospital. Data has been collected by performing a survey that has been prepared according to the demographic and occupational status of participants. Additionally, measurements of work stress levels and job satisfaction have been used to collect data. Results: Average scores for work related stress, inner satisfaction, outer satisfaction and general satisfaction of participants were 40.97±9.02, 40.50±7.82, 25.03±5.71 and 65.53±13.20 respectively. Surgical nurses had less work related stress levels than internal medicine nurses (37.10 vs 45.28). Also, surgical nurses had higher levels of inner satisfaction, outer satisfaction and general satisfaction. A significant association was found between the unit and the work conditions. 45.7% of the participants who do not like their work environment were surgical nurses, whereas the remaining 54.3% were internal medicine nurses.Conclusion: This study revealed that the participating nurses have high work related stress and low job satisfaction in general. On average, surgical nurses had less work related stress and higher inner satisfaction than internal medicine nurses. The majority of the nurses who do not like their work environment were internal medicine nurses.

Keywords:

Work related stress, job satisfaction, nurse,

PDF

___

1. Yürür S, Keser A. İşe bağlı gerginlik ile iş tatmini ilişikisinde duygusal tükenmenin aracı rolü. Ankara Üniversitesi SBF Derg. 2011;65:165-94.
2. Croon D, Einar M, Judith K, Sluiter, Ronald WB, Blonk J et al. Stressful work, psychological job strain, and turnover: a 2- year prospective cohort study of truck drivers. J Appl Psychol. 2004;89:442-54.
3. Bourbonnais RM. Job strain and sickness absence among nurses in the province of quabec. Am J Ind Med. 2001;39:194-202.
4. Hasan G, Oktay E, Gökçe H. İş tatmini, stres, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve performans arasındaki ilişkiler: sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Bakış. 2008;15:1-11.
5. Tennant C. Work-related stress and depressive disorders. J Psychosom Res. 2001;51:697–704.
6. Arı GS, Bal EÇ. Tükenmişlik kavramı: birey ve örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi. 2008;15:131-48.
7. Sünter AT, Canbaz S, Dabak Ş, Öz H, Pekşen Y. Pratisyen hekimlerde tükenmişlik, işe bağlı gerginlik ve iş doyumu düzeyleri. Genel Tıp Dergisi. 2006;16:9-14.
8. Canbaz S, Sünter T, Dabak Ş, Öz H, Peşken Y. Hemşirelerde tükenmişlik sendromu iş doyumu ve işe bağlı gerginlik. Hemşire Forum. 2001;4:31-4.
9. Aslan SH, Alparslan ZN, Aslan RO. İşe bağlı gerginlik ölçeğinin sağlık alanında çalışanlarda geçerlik ve güvenirliği. Dusunen Adam. 1998;11:4-8.
10. Clegg A. Occupational stress in nursing: a review of the literature. J Nurs Manag. 2001;9:101-6.
11. Bryant C, Fairbrother G, Fenton P. The relative ınfluence of personal and workplace descriptors on stress. Br J Nurs. 2000;9:876-80.
12. Lacovides A, Fountoulakis KN, Kaprinis S, Kaprinis G. The relationship between job stress, burnout and clinical depression. J Affect Disord. 2002:75:209-11.
13. Sever Dinç A. Hemşirelerin iş stresi ile başa çıkma yolları ve bunların sonuçlarının araştırılması. (Doktora tezi). İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 1997.
14. Stordeur S, Vadenberghe C, D’hoore W. Predictors of nurses’ professional burnout: a study in a university hospital. Rech Soins Infirm. 1999;59:57-67.
15. Altay B, Gönener D, Demirkıran C. Bir üniversite hastanesinde çalışan Hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve aile desteğinin etkisi. Fırat Tıp Dergisi. 2010;15:10-6.
16. Çam O. Tükenmişlik. İzmir, Saray Kitabevi , 1995.
17. Tel H, Karadağ M, Tel H, Aydın Ş. Sağlık çalışanlarının çalışma ortamındaki stres yaşantıları ile baş etme durumlarının belirlenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003;5:13-24.
18. Chiang YM, Changa Y. Stress, depression, and intention to leave among nurses in different medical units: implications for healthcare management / nursing practice. Health Policy. 2012;108:149–57
19. Dewe PJ. Examination the nature of work stress: individual evaluation of stressful experiences and coping. Hum Relat. 1989;42:993-1013.
20. Cole FL, Slocumb EM, Mastey JM. A measure of critical care nurses’ post-code stress. J Adv Nurs. 2001;34:281-8.
21. Aslan SH, Gürkan SB, Girginer, HU, Ünal M. İşe Bağlı Gerginlik Ölçeğinin bir hemşire örnekleminde geçerlik ve güvenirliği. 3P Dergisi. 1996;4:276-83.
22. Baycan FA. Farklı çalışan gruplarda iş doyumunun bazı yönlerinin analizi. (Bilim uzmanlığı tezi). İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi, 1985.
23. Arıkan D, Karabulut N. Hemşirelerde işe bağlı gerginlik ve bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2004;7:20-6.
24. Nurluöz Ö, Akçıl U. Hemşirelerin iş güçlüğünü oluşturan değişkenlerinin iş doyumu ile karşılaştırmalı analizi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012;2:77-86.
25. Balcı E. Hemşirelerde i ş tatmini faktörlerinin hastaneye olan bağlılıklarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). İstanbul, Beykent Üniversitesi , 2010. 26. Yavuzyılmaz A, Topbaş M, Çan E, Özgün Ş. Trabzon il merkezindeki sağlık ocakları çalışanlarında tükenmişlik sendromu ile iş doyum düzeyleri ve ilişkili faktörler. TAF Prev Med Bull. 2007;6:41-50.
27. Ksiazek I, Stefaniak TJ, Stadnyk M, Ksiazek, J. Burnout syndrome in surgical oncology and general surgery nurses: A cross-sectional study. Eur J Oncol Nurs. 2011;15:347-350
28. Aslan SH, Aslan RO, Kesepara C, Alparslan N, Ünal M. Kocaeli’nde bir grup sağlık çalışanında işe bağlı gerginlik, tükenme ve iş doyumu. Toplum ve Hekim. 1997;12:24-9.
29. Singh I, Morgan K, Bellud G, Verma A, Aithal S. Does nurses' education reduce their work-related stress in the care of older people? J Clin Gerontol & Geriatr. 2015;6:34-7.
30. Udo C, Danielson E, Henoch I, Melin-Johansson C. Surgical nurses’ work-related stress when caring for severely ill and dying patients in cancer after participating in an educational intervention on existential issues. Eur J Oncol Nurs. 2013;17:546-53.