Alim ÇÖKÜK, Nalan KOZACI, Mehmet Oğuzhan AY, Ayça AÇIKALIN, Meltem SEVİNER, Salim SATAR

Acil Servise Başvuran Kafa Travması Olgularının Değerlendirilmesi

Amaç: Bu çalışmada acil servisimize kafa travması nedeniyle başvuran hastaların epidemiyolojik özelliklerini, mortalite ve morbidite oranlarını belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, 01.12.2009 - 31.12.2010 tarihleri arasında acil tıp kliniği"ne kafa travması nedeni ile getirilen, ayaktan ve yatırılarak tedavi edilen 18 yaş üzerindeki hastalar geriye dönük olarak incelendi. Hasta verileri standart veri giriş formuna kaydedildi. Verilerin istatistiksel analizinde SPSS 17.0 paket programı kullanıldı. Tüm testlerde istatistiksel önem düzeyi p < 0.05 olarak alındı. Bulgular: Çalışmaya toplam 5200 hasta alındı. Hastaların yaş ortalaması 39.97±16.66 yıl idi. Hastaların 4682"si (% 90) acil servisten taburcu edilmişti. Acil servisten taburcu edilen hastaların en sık başvuru nedeni düşme (% 41.81) idi. Çalışmaya alınan hastalardan 518"i (% 10) hastaneye yatırılmıştı. Bu hastaların 110"u kadın (% 21.24), 408"i erkek (% 78.76) idi. Bu hastaların 256"sı (% 48.35) trafik kazası sonucu yaralanmıştı. Yatan hastaların BBT bulguları incelendiğinde 201 (% 38.8) hastanın BBT"sinin normal olduğu, 89 hastanın (% 17.2) travmatik subaraknoid kanama"sı (SAK) olduğu tespit edildi. Hastalarda ek patoloji olarak en fazla lomber vertebra fraktürü (% 12) saptandı. Kafa travması nedeni ile yatırılan hastaların 75"i (% 14.5) eksitus olmuş idi (Tüm hastaların %1,44"ü). Eksitus olan hastalarda en sık rastlanan ek patoloji servikal vertebra fraktürü idi (14 hasta, % 18.68). İkinci sıklıkta ise toraks travması (13 hasta, % 17.33) saptandı. Sonuç: Acil servise başvuran kafa travmalı olguların çoğu basit travmadır. Dikkatli ve tam bir fizik muayene sonrasında basit tıbbi müdahale ile bu hastalar acil servisten taburcu edilebilir. Hastaneye kafa travmasıyla yatırılan hastaların çoğu erkek, en sık başvuru sebebi trafik kazası, BBT"de rastlanan en sık bulgu SAK"tır. Trafik kazaları ölüm sebeplerinde ilk sırada gelmekle birlikte ateşli silah yaralanmalarında ölüm oranı daha yüksektir. Acil hekimlerinin kafa travmalı hastalara yaklaşımı ve klinik deneyimlerine katkıda bulunması açısından bu çalışmanın faydası olacaktır. Yapılacak daha detaylı çalışmalarla ülkemize özgü acil travma protokolleri oluşturulabilir.

Anahtar Kelimeler:

Acil, kafa travması, epidemiyoloji.

Evaluation of Head Trauma Cases in the Emergency Department

Aim: In this study, we aimed to determine the epidemiological characteristics, morbidity and mortality rates of patients admitted to the emergency department with head trauma. Material and Methods: In this study, ambulatory and hospitalized patients over the age of 18 brought to the Emergency Department because of head trauma between 01.12.2009 - 31.12.2010 were analyzed retrospectively. Patient data were recorded to standard data entry form. SPSS 17.0 package program was used for statistical analysis of data. The statistical significance level of all tests was p

Keywords:

Emergency, head trauma, epidemiology.,

PDF

___

Silav G, Ugur HÇ, Tun K, Attar A, Egemen N. Kafa travmalarının sistemik etkileri. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi mecmuası. 2000; 4: 293-7.
Söğüt Ö, Al B. Kafa travmalı hastalarda hastane öncesi yaklaşım ve acil serviste yönetim. Genel Tıp Derg. 2009; 2: 85-90.
Berker M. Kafa travmalarında hastane öncesi yaklaşım. Türk Nöroşirurji Derneği Nörotavma ve Yoğun Bakım Öğretim ve Eğitim Grubu Bülteni. 2008; 3: 3-5. http://www.trafik.gov.tr/istatistikler/istatistikler_s.asp (accessed Sept 2012).
Biros MH, Heegaard GH, Marks JA. Rosen’s Emergency Medicine Textbook, 7th ed. Philedelphia, Elsevier. 2010; 295–323.
Çırak B, Berker M, Özcan OE, Özgen T. Kafa travmalarının etken ve sonuçlarına bir bakış, Ulusal Travma Dergisi. 1999; 2: 90-2.
Kraus JF, Black MA, Hessol N, Ley P, Rokaw W, Sullivan C et al. The incidence of acute brain injury and serious impairment indefined population. Am J. Epidemiol. 1984; 119: 186-201.
Jennet B: Epidemiology of head injury. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 1996; 4: 362-9.
Vernberg D, Nedd KJ. Epidemiology of Brai n İnjury. Handbook of head and spine trauma. Marcel Dekker, Inc, New York. 1993; 3-16.
Champion HR, Copes WS, Sacco WJ, Lawnick MM, Keast SL, Bain LW et al. The major trauma outcome study: Estabishing national norms for trauma care. J Trauma. 1990; 30: 1356-65.
Langlois JA, Rutland-Brown W, Wald MM. The epidemiology and impact of traumatic brain injury: a brief overview. J Head Trauma Rehabil. 2006; 5: 375
Işık HS, Bostancı U, Yıldız Ö, Özdemir C, Gökyar A. Kafa travması nedeniyle tedavi edilen 954 erişkin olgunun retrospek tif değerlendirilmesi: Epidemiyolojik çalışma. Ulus Travma Acil Cerrahi Dergisi. 2011;1:46-7.
Mirzai H, Yağlı N, Tekin İ. Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi acil birimine başvuran kafa travmalı olguların epidemiyolojik ve klinik özellikleri. Ulusal Travma Dergisi. 2005; 2: 146-52.
Ökten Aİ, Ergün R, Akdemir G, Ökay O, Duyar M, Anasız H et al. Kafa travmalarının etiyolojisi: 1450 olgunun verileri. Ulusal Travma Dergisi. 1997; 4: 291
Kırış T, İş M, İmer M, Güleç İ, Hepgül K, Ünal F et al. Nöroşirurjide travma pratiği prospektif epidemiyolojik çalışma. Ulusal Travma Dergisi. 1998; 4: 281-84.
Karasu A, Sabancı PA, Cansever T, Hepgül KT, İmer M, Dolaş İ et al. Kafa travmalı hastalarda epidemiyolojik çalışma. Ulusal Travma Acil Cerrahi Dergisi. 2009; 2: 159-63. Rocket IR, Smith GS.
İnjuries in relation to chronic disease; international review of premature mortality. American J. Public Health. 1987; 10: 1345-7.
Kahramansoy N, Erkol H, Kurt F, Gürbüz N, Bozgeyik M, Kıyan A. Analysis of trauma patients in a rural hospital in Turkey. Rev Med Chir Soc Med Nat Iasi. 2011; 1: 138-42.
Boran BO, Barut N, Akgün C, Çelikoğlu E, Bozbuğa M. Hafif kafa travmalı olgularda bilgisayarlı tomografi endikasyonları. Ulusal travma dergisi. 2005; 3: 218
Sabuncuoğlu H. Trafik kazaları ve istatistiklerle Türkiye gerçeği. Nörotravma ve Yoğun Bakım. 2009; 4: 11Masson F, Thicoipe M, Mokni T, Aye P, Erny P, Dabadie P. Epidemiology of traumatic comas: a prospective population-based study. Brain Injury. 2003; 4: 279-93.
Çete Y, Pekdemir M, Oktay C, Eray O, Bozan H, Ersoy F. Minör kafa travması olan olgularda bilgisa yarlı beyin tomografisinin rolü. Ulusal Travma Dergisi. 2001; 7: 189–94.
Luerssen TG, Klauber MR, Marshall LF. Outcome from head injury related to patient’s age. A longitudinal prospective study of adult and pediatric head injury. J. Neurosurgery. 1988; 3: 409-16.
Yazışma Adresi / Address for Correspondence: Dr. Mehmet Oğuzhan Ay Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği 01170, ADANA Tel: 0505 389 3239 e-mail: droguzhan2006@mynet.com geliş tarihi/received :01.10.2012 kabul tarihi/accepted:31.10.2012