20. Yüzyıl Modernizmi Tipografi'de İçerik ve Biçim İlişkisi

Öz Bu çalışmada somut şiir ve fütürizm (on dokuzuncu yüzyıl sonu ve yirminci yüzyıl başı) akımıyla başlayan tipografideki değişimler incelenmektedir. Tüm bu gelişmelerin ışığında bu makalede 20. Yüzyıl modern dönem akımları üzerinden Tipografi’de içerik ve biçim ilişkisi araştırılmıştır. Tasarımın temel amacı mesajı doğru ve etkili bir şekilde iletmektir. Modernist sanatçılar, mesajı iletme konusunda son derece yenilikçi olmuşlardır. Dönemin sanatçıları, klasik tasarım anlayışının estetik olgularını yıkan tasarımlarıyla tipografiye yeni bir soluk getirmişlerdir. Avrupa’da başlayan, Rusya’da karşılık bulan bu tasarım anlayışı 20. Yüzyıl dünyasını etkilemiş, edebiyatı, tiyatroyu, siyaseti, yayıncılığı vb. birçok alanı kapsamıştır. Bu tasarım anlayışı her ne kadar birçok (Fütürizm, Konstrüktivizm, Dadaizm, De Stijl ve Süprematizm), izm’le anlatılsa’da bütün bu akımları birçok yazar “Yeni Tipografi” başlığı altında toplamaktadır. Yeni Tipografi akımının öncüleri içeriği biçim ile güçlendirerek anlatmaya çalışmışlardır. Modernist sanatçıların, çalışmalarda içerik, sadece okunması gereken bir yazıdan daha farklı görselleştirilmiştir. Tipografi görsel bir görünümle sadece bilginin görselleştirilerek okunması ve okutulmasının dışında biçimsel bir gösterge olmuştur. Kullanılan karakterler düşünce ve fikirleri ifade etmenin bir yolu olarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tipografi, İçerik ve Biçim, Modernizm, Somut Şiir, Fütürizm, Dadaizm, Yeni Tipografi

PDF

___

Alpaslan, G. G. (2005). Türk Edebiyatında Somut (Görsel) Şiir. Türkbilig: Türkoloji Araştırmaları Dergisi (10), 3-16.Ambrose, G. ve Harris P. (2014) Çev. Bayrak, B. Grafik Tasarımda Tipografi. İstanbul: Literatür Yayınları.Apollinaire, G. (1917). Calligrammes. Paris: Mercvre De France.Becer, E. (2009) İletişim ve grafik tasarım. Ankara: Dost Becer, E. (2010) Modern ve yeni tipografi. Ankara: Dost Bektaş, D., (1992). Çağdaş Grafik Tasarımının Gelişimi, YKY, İstanbul. Özpınar, C., (2009). “Yazı Olarak Sanat Yapıtı”. Sanat Dünyamız, Sayı: 110 YKY, Bahar/ İstanbul. Foste, H. (2009). Gerçeğin Gere Dönüşü, Yüzyılın Sonunda Avangard. Çev. E. Hoşsucu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.Hillner, M. (2009). Basics Typography 01: Virtual Typography(Vol. 1). Ava Publishing.Schmalenbach, W (1970). Kurt Schwitters. Michigan Üniversitesi. Michigan: H. N. AbramsTaşcıoğlu, M. (2014). Tipografi, Sayfa Tasarımı ve Somut Şiir. folklor/edebiyat, 20(78), 215-224.Torun, İ (2014). Hareketli Ortamlarda Tipografik Rezonans, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Animasyon (Çizgi Film) Anasanat Dalı, Sanatta Yeterlik Tezi, Eskişehir.Sarıkavak, N.K. (2013). “İletişimde Tasarım - Tasarımda İletişim” için Modernitenin Çözümü: Kavramsal Tipografi. İletişimde Tasarım – Tasarımda İletişim Uluslararası Sempozyumu: 24 - 26 Ekim 2013 - (s. 23-37). Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi. SPENCER, Herbert; (1990). Pioneers of Modem Typography, London, LundHumpries Publishers Ltd.