Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi

Öz Bozcaada’nın yüzyıllardır süregelen tarihi geçmişi, ada genelinde birçok tarihi yapının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Adanın kendine özgü değerlerini anlamak, bir bakıma onun tarihi yapılarının özeliklerini anlamaktan geçmektedir. Bu çalışmanın amacı, Bozcaada tarihi yapılarından birisi olan Bozcaada Kimisis Teodoku Rum Ortodoks Kilisesi’nin özeliklerini tarihsel süreç içerisinde ve mimarlık bağlamında araştırmak, elde edilen bulguları aynı dönemde yapılmış diğer kiliselerin özelikleriyle karşılaştırmalı olarak değerlendirmektir. Bu bağlamda, kilise yapısı mekânsal, mimari, liturjik öğeleri ve ek yapıları incelenmiş ve İstanbul’da ve Ege Bölgesinde bulunan, dönemin Rum Ortodoks Kiliseleriyle karşılaştırılmıştır.

___

  • Virgil, The Aeneid 2: The Story of the Sack of Troy, http://www.online-literature.com/virgil/aeneid/2/, (28.11.2017).
  • Türker, Nurdan, İstanbul Rum Ortodoks Dini Ritüellerde Aidiyet Algısı – Temsili, (Yayımlanmamış doktora tezi), Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2013.
  • Turan, Şerafettin, “Osmanlı Teşkilatında Hassa Mimarları”, Tarih Araştırmaları Dergisi, S.I, 1963, s.157- 202.
  • Tuncel, Metin, “Observation on the Islands of Turkey in the Aegean Sea”, II National Symposium On The Aegean Islands, 2-3 July 2004, Gökçeada 2004, s.20-25.
  • Theofilos, 15 Ağustos: Tanrı-Doğuran Bakire Meryem’in Uyuması, http://www.ortodokslartoplulugu.org/ bayramlar-yortular kutlamalar/15-agustos-tanri-doguran-bakire-meryemin-uyumasi/, (30.10.2017).
  • Takaoğlu, Turan, Bozcaada/Tenedos Etnoarkeoloji Araştırması, http://cdn.comu.edu.tr/cms/fef.arkeoloji/ files/8-bozcaada-tenedos-etnoarkeoloji-arastirmasi.pdf, (23.10.2017).
  • Taft, F. Robert, Carr, Annemarie Weyl, Dormition, The Oxford Dictionary of Byzantium, I, Oxford University Press, New York 1991.
  • Şarlak, Evangelia Aleksandru, Post-Bizans Dönemi İstanbul Kiliselerinde Duvardan Bağımsız İkonalar, (Yayımlanmamış doktora tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 2001.
  • Şahin, Haluk, Haluk Şahin’in Bozcaada Kitabı, Troya Yayınları, Muğla 2005.
  • Serbest, Eyüp, Mahkemeyi Beklemeden Rum Kilisesini Geri Verdik, http://www.hurriyet.com.tr/ mahkemeyi-beklemeden-rum-kilisesini-geri-verdik-18221385, (30.10.2017).
  • Pococke, Richard, Description of the East, and Some Other Countries, C.II, London 1745.
  • Piri Reis, Kitâb-ı Bahriye, Tercüman 1001 Temel Eser, İstanbul, (tarihsiz).
  • Pekak, M. Sacit, “Kappadokia Bölgesi Osmanlı Dönemi Kiliseleri: Örnekler, Sorunlar, Öneriler”, Metu Journal Of The Faculty Of Archıtecture, S. 26:2, 2009, s. 249-277.
  • Pekak, M. Sacit, “18-19. Yüzyıllarda Anadolu’da Yaşayan Gayrimüslimlerin İmar Faaliyetleri ve Foça’daki Post-Bizans Kiliseleri”, Geçmişten Günümüze Foça Uluslararası Sempozyumu, Foça Belediyesi & Ege Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ankara 1997, s.75-90.
  • Özcan, Altay Tayfun, “Papaz Daniil’in XII. Yüzyılda İstanbul ile Kudüs Arasında Yaptığı Yolculuk”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı XXIV (2), 2009, s.69-84.
  • Orhonlu, Cengiz, “Bozcaada’da Türk Eserleri ve Kitabeleri”, Türk Kültürü Dergisi, S.86, 1969, s.139-149.
  • Mimdaporg, Rum Teodoku Kilisesi İstisnayı Bozacak Mı, http://www.mimdap.org/?p=49964, (26.10.2017).
  • Küçük, Mehmet Alparslan, “İkonografiden İnanca ‘İsa Mesih’in Dirilişi/Paskalya’ Süreci”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Özel Sayı, Aralık 2016, s.230-274.
  • Karaca, Zafer, İstanbul’da 1453 Sonrası İnşa Edilen Kiliseler, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1992.
  • Gürüney, M. Hakan, Bozcaada Fotoğrafları, Bozcaada Yerel Tarih Araştırma Merkezi Yayınları, İstanbul 2009b.
  • Gürüney, M. Hakan, Tenedos’dan Bozcaada’ya Unutulmuş bir Ada Hikayesi, Bozcaada Yerel Tarih Araştırma Merkezi Yayınları, İstanbul 2009a.
  • Gürüney, M. Hakan, Bozcaada Harita ve Gravürleri, Bozcaada Yerel Tarih Araştırma Merkezi Yayınları, İstanbul 2006.
  • Gülmek, Adem, Türk Tarihinde Bozcaada, Seyhan Grafik Sanatlar Matbaası, İstanbul 2002.
  • Erol, Arman Özgür, Ege Bölgesi Rum Ortodoks Kiliseleri, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir 2003.
  • Erim, Nihat, Devletlerarası Hukuku ve Siyasi Tarih Metinleri Cilt:I (Osmanlı İmparatorluğu Andlaşmaları), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1953.
  • Erdinç, Lerzan Yetim, Gökçeada ve Bozcaada’nın Doğal ve Kültürel Peyzaj Özelliklerinin Belirlenmesi, Koruma ve Geliştirme Olanakları, (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara 2008.
  • Durmuş, Hüseyin, Bozcaada’nın Sosyo-Ekonomik Yapısı ve Kültürü, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir 2006.
  • Çanakkaletravel, Rum Ortodoks Kilisesinin Çan Kulesi Valinin Talimatı ile Onarıldı, http://www. canakkaletravel.com/haber/rum-ortodoks-kilisesinin-can-kulesi-valinin-talimati-ile-onarildi.html, (26.10.2017).
  • Cengizkan, Ali, Mübadele Konut ve Yerleşimleri, Arkadaş Yayıncılık, Ankara 2004.
  • Bozkurt, Gülnihal, Alman-İngiliz Belgelerinin ve Siyasi Gelişmelerin Işığı Altında Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Hukuki Durumu (1839-1914), Türk Tarih Kurumu, Ankara 1989.
  • Başbakanlık Arşivi, Tapu-Tahrir Defteri, Rapor No.702, s.98-101
  • Barut, Ferda, Bizans Dönemi Kapadokya Kiliseleri Duvar Resimlerinde Koimesis (Meryem’in Uykusu) Tasvirleri, (Yayımlanmamış doktora tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2012.
  • Bamyacı, A. Onur, Antik Dönem Denizciliğinde Tenedos/Bozcaada: Kıyısal Kullanım ve Ticaret, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale 2006.
  • Balcıgil, Osman, “Bozcaada”, Cumhuriyet Gazetesi, 1986.
  • Ayhan, Çiğdem Kaptan, Özgün Peyzaj Karakteristiklerine Sahip Mekanlara Yönelik Bir Peyzaj Planlama Yönteminin Ortaya Konulması; Bozcaada Örneği, (Yayımlanmamış doktora tezi), Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir 2007.
  • Augustinos, Gerasimos, Küçük Asya Rumları, 19. Yüzyılda İnanç, Cemaat ve Etnisite, (çev. Devrim Evci), Dipnot Yayınları, Ankara 1997.
  • Ateş, Enver, İkonaların İnanç Üzerindeki Tesiri, https://www.academia.edu/30815961/%C4%B0konalar%- C4%B1n_%C4%B0nan%C3%A7_%C3%9Czerindeki_Tesiri, (22.03.2018).
  • Aleksandru, Evangelia, 19. Yüzyılda İstanbul Rum Ortodoks Kiliseleri, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1996.
  • Aksoy, Gürdal, Dersim Alevilik, Ermenilik, Kürtlük, İletişim Yayınları, İstanbul 2016.
  • Akpınar, Figen, Saygın, Nicel, Karakaya, Emel, “Evaluation of the Conservation Activities in the Historical Settlement Tenedos-Bozcaada Island”, Sustainable Development and Planning, S.V, 2011, s.329- 343.