Türkiye'de Basın Özgürlüğü ve Cumhuriyet Dönemi Anayasalarının Basın Özgürlüğüne Yaklaşımları
Giiniirniizde haber ve haberle;ure ol-eusuuu da igeren ilctiqim kavrarnr.uiusanlar ve topluntlar arastudaki her ti.iriii bilginin kargrlkl aktarrurr oiaraktanrmiayabiliriz. Buradan da iletigirn vc bilginin insanhk tarihi kadar cski oldulusonucuna varrnak yauhq olnasa gerek.Ilk insanlardan gii.iirnilze kadar bilgi.in iletilmesi geEitli yontenrlcrleolmugtur (Duman, Davul. Ulak gibi). Bu yonternlerlc i'sanlar bilgirrinsirkiilasyonunu sallanrrqlardu. Ancak bu yonteurler o ddnenrde bilgi ihtiyacrnrnsturh oltrtasr nedeniyle yeterli gSavaq) sonucu yeterli olmanraya baqlarnrg o giiniin giigl0 devletleri kcndi haberlcqmeallarurr kurrnuElar hatta karqr devletlerden haber alabilmek igin bugiintin ilk karqristihbarat orgiitlerinin temellerini atmrqlardr (Ispanya, In_qiltere, Roma irnp.)(l). Buarada yaztntu keqli, bilginin iiretirn ve sirktilasyonuuda rnihenk taqanr oluqturdulunusoylenrek yanL; oLnasa gerek. Yazr ile birlikte bil-einin somut. varhlr orttrya grkrnrgclle tutulur hale gelrnesi nedeniyle de delcri daha da artnu$tlr. Ancak yine dc bilgidaha tarr anlarnryla toplurnlarrn gtindeurleriude cinemli bir yerc sahip ohnamr:itr(2).Ne zaurtrnki Basm olayr insanhk tarihinde yerini aldr. Iqre oztrman bilgidekitleselleqmeye toplumsal delerini arttumaya baqladr.
Türkiye'de Basın Özgürlüğü ve Cumhuriyet Dönemi Anayasalarının Basın Özgürlüğüne Yaklaşımları
___
- - ALEMDAR, Korkrnaz, Tiirkivede CaEdari Haberle$rnenin Kcikenleri. A.l.T.l'A'
yayrnlarr No: 165, Ankara, 1981
- - ANA BRITANICA. Ana Yayurcrhk. Cilt 3, Istanbul, 1987
- - AVCIOdLU, Dolan, Devrim ve Dernokrasi Uzerine. Tekin yay., Istanbul, 1980
- - AVCIOGLU, Dolan, Milli Kurtulus Tarihi. Cilt 3, Istanbul Matbaasr, Istanbul, 1974
- - AVCIOGLU, Dolan Tiirkiyenin Di.izeni. l. Cilt, tekin yay. lstanbul. 1975
- - AYDEMIR. $evket Si.ireyya, lkinci Adam. Cilt 3, Remzi Kitabevi, 1968. lstanbul
- - AYDEMIR, $evket Stireyya Tek Adarn. Cilt 2, Remzi Kitabevi, Istanbul, 1986
- - BALKANLI. Remzi. Basrn Hiiniyeti. I.U. Yay. no:481,lstanbul, 1961
- - BILA, Hikrnet, C.H.P. ve Sonrasr. Milliyet yay., lstanbul, 1987
- - BOROTAV, Korkut, Tiirkive'de Devletgilik. Savaq yay. Ankara, 1982
- - DANI$MAN. Ahrnet. Basrn cizgiirliiEtjniin SaElanmasrnrn Onlemleri. A.U.
Bas.Yay. Y.O. yay. no: I, Ankara, 1982
- -DONMEZER. Sulhi, Basrn ve Hukuku. lstanbul, 1976
- - ERO6UL, Cem, Demokratik Parti (Tarihi ve ideolgisi) ,
(Yayrnlanmrq Doktora
290
Tezi). Seving mtb., Ankara, 1970
- - KINROSS Lord. Qev: Necdet Sander, Atatiirk. Altrn Kitaplar, lstanbul, 1988
- - KONGAR, Ernre, Tijrkiyeirin Toplurnsal Yar;rsr. Cern Yayurevi, Istanbul' 1976
- - KUDRET. Cevdet, AMtilharnid Devrinde Sanstjr. Milliyet yay.. Istanbul. 1977
- -KUZU. Burhan, Tiirk Ana),asa Metinleri ve llgili Mevzuat. Filiz Kitabevi,
istanbul.1988
- - Mfi-Li GUVENLIK KLIRULU Gen. Sek. Yay. no: I. Devletin Kavrant ve Kapsanu.
Ankara. 1990
- - OKTAY. Altntet, Toplurrrsal De[if rne ve Basrn. B/F/S Yay.. istanbul, 1987
- - OZEK, Qetiu, Basrn Suglannda Cez.a Sorurnlulu[u. l.Bas.ii.bYay. r.ro: 1795' Ist.'
1972
- -Ofprc.Qetin. "lki Dcnrokratik Ulke: Tiirki),e ve Ahnrn.va 'da Basrn Ozeiirliigii'niirr
Sorunltrrr. 12-13 Kasrm 1990, 7. Ti.jrk-Alrnan Gazeteciler seniineri, Konrad
Adeneaur VaKr, Istanbul, 1990
- -PARLA, Tatra, Atatiirk'tjn Nutku. Cilt I. Iletiqim yay.. Istanbul. 1981
- - PARLA, Taha, Atattirk'tin Soylev ve DemeEleri. Iletiqim yay.. Cilt 2 ist., 1990
- -PARLA, Taha. Ttirki)zeirin Siyasal Rqiimi. Onur yay.' Istanbul, 198(r
- -PERIN, Cevdet, Tarih Boyunca Dtiliince ve Basrn OzsiirliiEii. Rernzi Kitabevi.
Istanbul. 1974.
- - ERMAN Sahir. OZEK Qetirt. Agrklarnah Basn Kanunu ile ileili Mevzuat, 3. Baskr,
Giilen Ofset, ,istanbul, 1990
- - GEMALMAZ Semih, Dolr Ostnau, T0rkive'de Basrn OzgtirltiEii Mevzuatr. Basrrr
Konseyi yayrnlan. lstanbul. 1990
- - GEREKQELI ANAYASA, Deliqirn yay. lstanbul, 1984
- - GEVGIL[.], Ali, "Basur". Cumhuriyet Donenri Ttjrkiye Ansiklopedisi. Cilt I,
lletiqirn yay., Istanbul, 1984
- - GEVGILILI, Ali, Ttirkiye'de Kapitaliz.min Geli[mesi ve Sosyal Srnrl]ar Ballarn
yay, Istanbul, 1984
- - GEVGILILI. Ali, Tiirkiye'de Yenilerime Dii$ijncesi Sivil Toplum. Basrn veAtattirk.
Ballam yay.. lstanbul. 1990
- - GEVGILILI, Ali, Ytiksel4 ve Dti$ijri. Ballam yay. Istanbul, 1973
- - F{EREDETOS. HEREDOT TARlHl. Qev: Miintekirn Ok'nen. Rernzi Kitabevi.
Istanbul. 1982
- - lgEL, Kayrhan, Kitle Haberle[me Hukuku. Beta yay. Istanbul, 1990
- - ISKIT, Server, Ttjrki],e'de Matbuat ldareleri ve Politikalarr. Basrn Yaytn Umum
Miidttliigti, Ankara, I943
- - KABASAKAL, Mehmet, T0rkiye'de Siyasal Parti Oretitlenmesi. Tekin yay.,
Istanbul, l99l
- - SEVENSON. Robert, Communication Devloprnent and the third world/The Globa
Politics of Inforrnation. NewYork, Longrnan, 1988
- - $OPOLYO, Enver Behnan, Tiirk GazeteciliEi Tarihi.Her yonii),le Basrn Gi.iven rnat.
291
Ankara, 1969
- - TANILLI, Server, Anayasalar ve Siyasal Beleeler. sulhi Garan Mat., Ist, 1976
- - TANqr I, Server, Devlet ve Demokrasi. Savag yay., Ist., I9g5
- - TANOR, Btlent, Sil,asi Diis0nce Htiniyeti ve li6l Anayasasr . oncii Kit. lst., 1969
- - TTKVE$ ozkan, 'Basrn ue Basrn Drr@ vayrnlarda
sanstir ve 196l Anayasasr" , I.H.F.M., C.XXX, 1964
- - TIMUR, Taner, Qok Partili Hayata Gegi$. lletiEim yay., Ist., I99l
- - TOKER, Metin, Demokasiden Darbeye (1957-1960), Bilgi yayurevi, lst., l99l
- - TOKER' Metin, Tek Partiden gok partiye (1944-r950),Bilgi,yayurevi, Istanbur,
1990
- - TOPUZ, Hrfzr, Tiirk Basrn Tarihi. Gergek yayrnevi, lstanbul, 1973
- - TUNCAY' Mete, "siyasi rarih : 1908-1980"- QaEda! Ttirkiye Tarihi. Koordinatiir:
Sina Aksin, 4. Cilt, Ist., 1980
- - TUNQAY' M.t", Tiitki'rr" co'nhurirn"tin'd" T"k pu.ti y6rr"ti,ninin Kurul*u'
(1923-1931\ Yurt yay, Ankara, l98l
- - TURHAN, M0rntaz, Garphla$manrn Neresindeviz?. yafrnur yay., Ist., I9g0
- - YETKIN , Qetin. Tiirkiye'de Tek parti ytinetimi 0930-1945i Altm Kiraplar,
Istanbul, 1983