ÇANAKKALE KARA MUHAREBELERİNİN İNGİLİZ “THE TIMES” GAZETESİ’NE YANSIMALARI

Çanakkale Savaşı, Türk ve dünya tarihinde eşi benzeri az görülebilecek savaşların başında gelir. Asya, Avrupa, Afrika, Avustralya kıtasından ve Anadolu’nun hemen hemen her yerinden insanlar gelip Çanakkale’de savaşmış ve burası adeta bir milletler mezarlığına dönüşmüştür. Öncelikle denizden Boğazları geçmeyi deneyen müttefik kuvvetleri bunda başarılı olamayınca bu sefer de Boğazları karadan geçmeyi denemişler; fakat burada da başarılı olamamışlardır. Kuşkusuz ki resmi bakış açısının kamuoyunu yönlendirmek için kullandığı en önemli araç basındır. Bu çalışmanın amacı ise cephenin kara harekâtının gündeme geldiği süreçten itibaren yaşanan gelişmeleri, kamuoyunu haberdar ve adapte etme görevini üstlenen basın vasıtasıyla takip etmektir. Cephenin açılışında ve savaş boyunca başrolde olan İngiltere’nin önemi dikkate alınarak İngiliz The Times gazetesi ön planda tutulmuştur. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti’nin savaştığı İtilaf Devletleri arasından başrolde olan İngiltere ve onun basını aracılığıyla tarihin en kanlı savaşlarından biri olan Çanakkale Kara Muharebeleri’nin İngiliz gazetesine ne derece ve nasıl yansıdığı sorularına cevap aranmış ve sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır.

THE BATTLE OF ÇANAKKALE IN THE ENGLISH PRESS “THE TIMES”

The Battle of Çanakkale, one of the greatest wars in the history of Turkey and the world. People from Asia, Europe, Africa, Australia and from every part of Anatolia came and fought there and it became the graveyard of nations. This front, which gave a direction to the history, caused a very bloody and legendary battle. First of all when the Allied Forces trying to go ahead through the pass in the sea couldn’t manage, they tried to pass on land; but they also couldn’t be successful. Without doubt the press is the most important thing of offical outlook to manipulate public opinion. The aim of this work is to inform and adopt public opinion from the coming up of the front land operation by the press. The Times was taken the most important place because of taking into consideration of the importance of England leading the front and the battle. In this work, it was tried to find answers to queastions; England, that had a leading role among the Allied Forces that the Ottoman Empire fought against, and how the Battle of Çanakkale, one of the bloodiest war in the history, projected in English press and tried to draw a conclusion.

___

  • The Times
  • AKSAKAL, Mustafa, Harb-i Umumi Eşiğinde Osmanlı Devleti Son Savaşına Nasıl Girdi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay., İstanbul, 2010.
  • AKŞİN, Sina, Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi, 1789-1980, C.1, İstanbul, 1997.
  • ARMAOĞLU, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarih, 1914-1995, 19. Baskı, İstanbul, 2014.
  • ARTUÇ, İbrahim, 1915 Çanakkale Savaşı, Kastaş Yay., 1. Baskı, Ocak, 1992.
  • ATABEY, Figen, Çanakkale Muharebelerinin Deniz Cephesi, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara, 2014.
  • AYAN, Ergin, “Alman Subayların Hatıralarına Göre Çanakkale’de Mustafa Kemal”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 3/11, Spring 2010, ss.92-102.
  • AYDIN, Nurhan; GEÇENNER, Tuba, “Çanakkale Cephesi’nde 57. Alay”, Cappadocia Journal Of History and Social Sciences, C.4, ss.167-180.
  • AYTEPE, Oğuz, Çanakkale Savaşı Bibliyografyası, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.25-26, Mayıs-Kasım, 2000, ss.1-72.
  • Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Cephesi (Haziran 1914-25 Nisan 1915), C.V, 1. Kitap, Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Daire Başkanlığı Yay., Ankara, 2012.
  • CİHAN, Erol, “18 Mart 1915 Çanakkale Zaferinin Anlamı, Önemi ve Sonuçları”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 52, S.1-4, İstanbul 1986, ss.501-508.
  • ERASLAN, Cezmi, “1. Dünya Savaşı Öncesi ve Sırasında Osmanlı Devleti”, Birinci Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti, Ed. Ali Arslan, Mustafa Selçuk, Kitabevi Yay., 1. Baskı, İstanbul, 2005, ss.13-22.
  • ERİCKSON, Edward J., I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Ordusu, Çev. Kerim Bağrıaçık, Türkiye İş Bankası Kültür Yay., 1. Baskı, Nisan, 2009.
  • GÖK, Bilal, “Çanakkale Deniz ve Kara Savaşları: Sebepleri, Gelişimi ve Sonuçları (Çanakkale Zaferinin 99. Yıldönümü Anısına)”, Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.2, Kars, 2014, ss.117-145.
  • GÜNESEN, Fikret, Çanakkale Savaşları, Kastaş Yay., 1. Baskı, Mart, 1986.
  • KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, İkinci Meşrutiyet ve Birinci Dünya Savaşı (1908-1918), TTK Yay., 2. Baskı, C.9, Ankara, 1999.
  • KAŞIYUĞUN, Ali “Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşına Girmeden Önceki İttifak Arayışları”, History Studies, 2009, S.1, ss.318-341.
  • KİNROSS, Lord, Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu, (Çev. Necdet Sander), Altın Kitaplar Yayınevi, 28. Basım, İstanbul, 2016.
  • KÖRPE, Reyhan, “Aynı Coğrafyada İki Savaş: Troia ve Çanakkale Savaşlarının Karşılaştırılması”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Yıl:13, Bahar, 2015, S.18.
  • KURAN, Ercüment, “Birinci Dünya Savaşı”, TDV İslam Ansiklopedisi, C.6, İstanbul, 1992, ss.196-200.
  • Osmanlı Belgelerinde Çanakkale Muharebeleri I, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Ankara, 2005.
  • ÖZER, İlbeyi, “Çanakkale Cephesi’nde Mustafa Kemal”, Turkish Studies, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/1, Winter 2015, ss.553-578.
  • SEÇER, Turhan, Anılarla Çanakkale Cephesi ve Neticesi, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yay., Ankara, 2008.
  • TAŞKIRAN, Cemalettin, “Çanakkale Savaşları’ndaki Tanınmış Yabancı Komutanlar”, Çanakkale Muharebeleri’nin İdaresi, Komutanlar ve Stratejiler, Ed. Lokman Erdemir, Kürşat Solak, Çanakkale Valiliği Yay., Çanakkale, 2015, ss.21-34.
  • TETİK, Ahmet, vd., Çanakkale Muharebelerinin Esirleri, İfadeler ve Mektuplar, C.1, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yay., Ankara, 2009.
  • TOK, Abdullah; KARABULUT, Irmak, “18 Mart Deniz Zaferine Kadar Çanakkale Cephesinde Yaşanan Gelişmelerin Osmanlı ve İngiliz Basınına Yansımaları”, Gazi Üniversitesi Edebiyat Fakültesi III. Genç Akademisyenler Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara, 2016, ss.47-69.
  • TUNCOKU, Mete, Çanakkale 1915 Buzdağının Altı, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara, 2002.
  • TUNÇAY, Mete, “Çağdaş Türkiye, 1908-1980”, Türkiye Tarihi 4, İstanbul, 1997.
  • YALÇIN, Durmuş, vd., Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Ankara, 2008.
  • ERDEMİR, Lokman, Sebep ve Sonuçlarıyla Çanakkale Savaşları (Sosyal Tarih Açısından), Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2008.