Bartın Matbuat Tarihinin İzini Sürmek: Parthenios Bartın’da Kültür ve Sanat Bülteni Örneği

Türkiye Cumhuriyeti'nin 74. vilayeti olan Bartın, ülkenin en genç illerinden biri olmasının yanı sıra kültürel ve entelektüel manada oldukça zengin bir birikime haizdir. Yüzyıllar boyunca çevresindeki daha büyük yerleşim birimleri olan Kastamonu, Bolu ve Zonguldak gibi şehirlere idari bakımdan bağlı olarak yönetilen Bartın, 1991 yılında il statüsüne kavuşmuştur. Adıyla anılan yaklaşık 3500 yıllık bir tarihî geçmişi bulunan bu şehirde yazılı kültür de oldukça gelişmiş vaziyettedir. Özellikle süreli yayın faaliyetlerinde Türkiye'nin diğer birçok noktasına nazaran daha fazla gelişmiş bir yapıya sahip olan Bartın'ın bu özelliği tam anlamıyla bilinmemektedir. Akademik çevrelerce bugün için her bakımdan bihakkın incelenmemiş olan Bartın kültür coğrafyası üzerine bilimsel çalışmalar gerçekleştirilmelidir. Bartın ili sosyal, kültürel ve ekonomik anlamda hızla gelişen dinamik bir yapıya sahiptir. Bu gelişime paralel olarak kültür hafızasının hem yenilenmesi hem de gün yüzüne çıkarılması gerekmektedir. İncelememiz işte bu ihtiyaca farklı bir cepheden katkı sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. Araştırmamızda öncelikle Bartın'da gelişim göstermiş olan süreli yayın kültürü hakkında genel bilgiler verilmiştir. Daha sonra "Parthenios Bartın’da Kültür ve Sanat Bülteni" hakkında toplanan bilgiler, bilimsel bir yöntemle analiz edilmiş, bültenin mahiyeti ve önemi hakkında çeşitli yorumlar yapılmıştır. Nihayetinde bu süreli yayın örneğinden yola çıkarak Bartın matbuatı hakkında çeşitli değerlendirmelere ulaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Bartın (Parthenios), Kültürel Hayat, Basın Tarihi, Süreli Yayın, Bülten

Tracing The History Of Local Press In Bartin: The Example Of The Bulletin Of Culture And Arts In Parthenios Bartin

Being the 74th province of the Republic of Turkey, Bartın is one of the youngest provinces of the country and having rich cultural and intellectual accumulation as well. Having depended administratively on the larger settlements, such as Kastamonu, Bolu and Zonguldak, around it for centuries, Bartın gained the provincial status in 1991. Bartın where written culture is also very advanced has a history of 3500 years with her name. Compared to many different points of Turkey, Bartın has a more advanced structure especially in periodical publishing and this feature of her is not known widely. Cultural geography of Bartın has not been examined comprehensively by academic circles in all respects; therefore scientific studies should be produced. From the social, cultural and economic point of view, Bartın has a dynamic structure developing rapidly today. Accordingly, it is necessary both to regenerate and uncover its historical memory. This study intends to provide a different front for this necessity. In this study, first of all, general information is given about the periodical publishing culture developed in Bartın. Then the information gathered on the "Bulletin of Culture and Arts in Parthenios Bartın" is analyzed by scientific method and various comments are made on the contents and importance of this bulletin. Finally, by taking the example of this journal, it is attempted to reach various comments on the press in Bartın.

Keywords:

Bartın (Parthenios), Cultural Life, Press History, Periodical, Bulletin,

PDF

___

I. Resmî Yayınlar Resmî Gazete, 5253 Kanun Numaralı Dernekler Kanunu, Sayı 25649, 23.11.2004.
II. Ansiklopediler
Şemsettin Sami, Kamusül-Âlam, Cilt 2, Mihran Matbaası, İstanbul, (M. 1890- 1891), R. 1306. Metin Tuncel, Bartın, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Türk Diyanet Vakfı Yayınları, Cilt 5, İstanbul, 1992.
III. Gazeteler-Dergiler-Bültenler
Amasra 1953-2008-2009. Bartın 1924-1928-1932-1933-1935-1977-1985-2013-2014-2015. Bartın Adalet 2004-2010. Bartın Akşam Postası 1951. Bartın Arıt 2000-2002. Bartın Bahar 2005. Bartın Barış 2002. Bartında Belediye 2005-2008-2012-2014-2015. Bartın Değişim 2001-2003-2010. Bartın Genç Havadis 2003. Bartın Gerçek 2003. Bartın Güncel 2005. Bartın Gündem 2004. Bartın Halk 1998-2008-2014-2015. Bartın Hergün 2009-2015. Bartın Hür Kalem 2003. Bartın Hürses 2006. Bartın İletişim 2009. Bartın Manşet 2003-2004-2009-2014. Bartın Olay 2008. Bartın Onur 2004. Bartın Postası 1977. Bartın Posta 74 2011. Bartın Pusula 2002-2005-2014-2015. Bartının Sesi 2006. Bartın Siyaset Ekseni 2004. Bartın Ticaret ve Sanayi Odası 1985-2003-2011. Bartın Vilayet 1992-1996. Bartın 74 Haber 2009-2014-2015. Batı Karadeniz Star 2009. Belediyeden Haberler Kozcağız 2010. Bölge1995-1996. Çeşm-i Cihan Amasra 1988. Çınar 2006-2007. Devrim 1935-1936. Eskpres Bartın1960-1977. Hür Bartın 1963. Kaynarca 1948-1949. Kerkükün Sesi 2009. Kozcağızın Sesi 2003. Parthenios Bartında Kültür ve Sanat 1999-2000-2003. Son Baskı 2001. Tam Bağımsız Ulus 1970-1971. Ulus Postası 1968-1969. Yaşadıkça 1998. Yeşil Bartın 2005-2006. Yeşil ve Mavi Bir Cennet Bartında Tarım 2000.
IV. Kitaplar
ASMA, Çetin, Bartında Yerel Basın 1924-2012, Bartın Belediyesi Kültür Yayınları, Bartın, 2012.
ASMA, Çetin, Güngör Yavuzaslan, Kalemin Aydınlığında Bir Ömür İbrahim Cemal Aliş ve Bartın Gazetesi 1906-1977, Bartın Belediyesi Kültür Yayınları, Bartın, 2014.
AŞÇIOĞLU, Erkan, İktisadi ve Sosyal Yönleriyle Bartın, Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, İstanbul, 1970.
AŞÇIOĞLU, Erkan, Bartın, Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Bartın, 2001.
BARTIN TİCARET VE SANAYİ ODASININ YÜZÜNCÜ YILI (1906-2006), Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Bartın, 2006.
BARTIN, Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Ankara, 2007.
BARTIN DEĞİŞİYOR, Bartın Belediyesi Yayınları, Bartın, 2012.
BARTIN 2023 STRATEJİK AMAÇLAR VE İL GELİŞİM PLANI, haz. İl Planlama ve Koordinasyon Müdürlüğü, Bartın Valiliği Yayınları, Bartın, 2008.
CAN, Şefik, Klasik Yunan Mitolojisi, 11. bs. Ötüken Yayınları, İstanbul, 2012.
CANSEVER, Nurettin, Bütün Yönleriyle Bartın, Ersa Kolektif Şirketi Matbaası, İstanbul, 1965.
ÇİLSÜLEYMANOĞLU, Selâhattin, Bartın Halk Kültürü, Cilt 1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1996.
ÇÖTÜR, Mehmet, Bartın Limanı İnşaat Sonu Raporu, Bayındırlık Bakanlığı Demiryollar ve Limanlar İnşaat Reisliği Devlet Su İşleri Matbaası, Ankara, 1970.
ER, Yasemin, Klasik Arkeoloji Sözlüğü, 2. bs. Phoenix Yayınevi, Ankara, 2006. GRAVES, Roberts, Yunan Mitleri, çev. Uğur Akpur, 2. bs. Say Yayınları, İstanbul, 2010.
HEROTODOS, Herodotos Tarih, çev. Müntekim Ökmen, 8. bs. Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2012.
HOMEROS, İlyada, çev. Azra Erhat-A.Kadir, 28. bs. Can Yayınları, İstanbul, 2011.
KARATAĞ, Murat, Klasik Arkeoloji Sözlüğü, Genesis Kitap, Ankara, 2011.
KARAUĞUZ, Güngör, Ali Özcan, Eskiçağda Zonguldak Bölgesi ve Çevresi (En Eski Devirlerden İ.S. 395e Kadar), Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya, 2010.
KORKMAZ, Zeynep, Bartın ve Yöresi Ağızları, 2. bs. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1994.
KSENOPHON, Anabasis (Onbinlerin Dönüşü), çev. Hayrullah Örs, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1939.
MANSEL, Arif Müfid, Ege ve Yunan Tarihi, 9. bs. Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2011.
ÖZEN, Hatice, Tarihsel Süreç İçinde Türk Kadın Gazete ve Dergileri (1868-1990), Graphis Limited Şirketi Yayınları, İstanbul, 1994.
ÖZTÜRK, Bülent, Roma İmparatorluğu Çağı Küçükasyasında Dionysos Kültü, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2010.
ÖZTÜRK, Özhan, Pontus (Antikçağdan Günümüze Karadenizin Etnik ve Siyasi Tarihi), 2. bs. Genesis Kitap Yayınları, Ankara, 2012.
ROLLER, Lynn E., Ana Tanrıçanın İzinde Anadolu Kybele Kültü, çev. Betül Avunç, Homer Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2004.
SAMANCIOĞLU, Kemal, İktisat ve Ticaret Bakımından Bartın, Bartın Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Ankara, 1941.
SAMANCIOĞLU, Kemal, Bartın Belediyesi ve Tarihçesi, 2. bs. Bartın Valiliği- Bartın Belediyesi Yayınları, Bartın, 1999.
SARIASLAN, Ümit, Çerçevesinden Taşan Tarih-Yaşım ve Başımla Ben/Kemal Samancıoğlu, Erek Ofset, Ankara, 2011.
STRABON, Geographika-Antik Anadolu Coğrafyası, (Kitap XII, XIII, XIV), çev. Adnan Pekman, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, 2012.
YAKUPOĞLU, Cevdet, Bartın Vakıfları (1214-1514, Bartın Valiliği İl Özel İdaresi Başkanlığı Yayınları, Bartın, 2010.
UMAR, Bilge, Türkiyedeki Tarihsel Adlar, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1993.
ÜNAL, Yenal, Kuruluşunun 50. Yıldönümünde Bartın Limanı Tarihi, Yeditepe Yayınları, İstanbul, 2015.
V. Makaleler
ARSLAN, Ramazan, Abdullah Takım, Cumhuriyetin İlk Yıllarında Bartının Ekonomik Yapısı, Karadeniz Araştırmaları, Sayı 39, 2013.
ASMA, Çetin, Bartın Dergileri 1, Bartın Halk, Sayı 588, 26.05.2008.
___, Bartın Dergileri 2, Bartın Halk, Sayı 593, 02.06.2008.
___, Bir Öğretmen, Bir Dergi, Bartın Halk, Sayı 599, 09.06.2008.
___, Bartın Dergileri 4, Bartın Halk, Sayı 605, 16.06.2008.
___, Bartın Dergileri 5, Bartın Halk, Sayı 611, 24.06.2008.
___, Bartın Dergileri 6, Bartın Halk, Sayı 616, 30.06.2008.
___, Bartın Dergileri 7, Bartın Halk, Sayı 622, 07.07.2008.
___, Bartın Dergileri 8, Bartın Halk, Sayı 628, 14.07.2008.
___, Bartın Dergileri 9, Bartın Halk, Sayı 634, 21.07.2008.
___, Bartın Dergileri 10, Bartın Halk, Sayı 640, 28.07.2008.
___, Bartın Dergileri 11, Bartın Halk, Sayı 646, 04.08.2008.
___, Bartın Dergileri 12, Bartın Halk, Sayı 652, 11.08.2008.
___, Bartın Dergileri 13, Bartın Halk, Sayı 658, 18.08.2008.
___, Bartın Dergileri 14, Bartın Halk, Sayı 664, 25.08.2008.
___, Bartın Dergileri 15, Bartın Halk, Sayı 670, 01.09.2008.
___, Bartın Dergileri 16, Bartın Halk, Sayı 676, 08.09.2008.
EKİNCİ, Oktay, Partheniostan Bartın Irmağına, Cumhuriyet, 29.05.2003.
KARADENİZ, Vedat, Mansap Limanlarına Bir Örnek: Bartın Limanı, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 12, 2010.
ÖZDEMİR, Ünal, Ulaşım Coğrafyası Açısından Önemli Bir Güzergâh: Karabük- Bartın Karayolu, Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt 13, Sayı 19, 2008.
ÜNAL, Yenal, Bartın Adının Anlamı Üzerine Bir İnceleme, Tarih Okulu Dergisi, Sayı XIX, 2014, s. 647-661.
VI. Mülakatlar
KESKİNER, Cengiz, Parthenios Bartında Kültür ve Sanat Bülteni Hakkında Sayın Cengiz Keskinerle Yapılan Mülakat, Mülakat Tarihi: 26.11.2014.