Türkiye’nin Uluslararası Yatırım Pozisyonu ve Yatırım Gelir-Gider Dengesi: 2000-2016

Ödemeler bilançosu, bir ekonomide yerleşik kişilerin diğer ekonomilerde yerleşik kişiler ile belli bir dönem içinde yapmış oldukları ekonomik işlemlerin sistematik kayıtlarını özetleyen istatistiki bir rapordur. Ödemeler bilançosu, cari işlemler hesabı, sermaye hesabı, finans hesabı, resmi rezervler hesabı ve net hata ve noksan hesaplarından oluşur. Uluslararası Yatırım Pozisyonu ise bir ekonomideki yerleşik kişilerin yurt dışı yerleşik kişilerden olan finansal alacakları ile rezerv varlık olarak tutulan altın şeklindeki finansal varlıklarının ve yerleşiklerin yurt dışı yerleşik kişilere olan finansal yükümlülüklerinin belli bir tarihteki stok değerini gösteren istatistiki bir tablodur. Uluslararası Yatırım Pozisyonu, bir stok değişkendir. Bu tablonun içerdiği kalemler ile ilgili gelir ve giderler ise akım değişkendir ve ödemeler bilançosunun cari işlemler bilançosu kaleminde yer alan birincil gelir hesabında kayıt altına alınır. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler 2000’li yıllardan beri cari açığını finanse etmek amacıyla dış kaynağa ihtiyaç duyduğu için birincil gelir hesabında kayda değer açık vermeye başlamışlardır. Bu çalışmada 2000-2016 dönemi için Türkiye ekonomisinin Uluslararası Yatırım Pozisyonu ve onunla ilgili birincil gelir hesabının gelişimi analiz edilecektir. Çalışma geleceğe yönelik politika önerileri ile sonuçlanacaktır. 

Turkey’s International Investment Position and Investment Claims-Liabilities Balance: 2000-2016

The balance of payments is a statistical statement that summarizes economic transactions between residents and nonresidents during a period. It consists of the current account, the capital account, the financial account, the official reserves and net errors and omissions. The International Investment Position (IIP) is a statistical statement that shows at a point in time the value and composition of financial assets of residents in an economy, which are claims on non-residents and gold bullions held as reserve assets, as well as the value and composition of their financial liabilities to non-residents. IIP is a stock variable. Claims and liabilities related to IIP are flow variables and recorded in the primary income account which is one of the sub accounts of the current account. As such developing countries as Turkey have needed external sources to finance their current deficit since 2000s, they have begun to give remarkable deficit in the primary income account. In this study, the development of the IIP and the primary income account related to IIP of Turkish economy is analyzed for the period 2000-2016. The study presents some policy recommendations for the future.

___

  • Eğilmez, M., (2016), Uluslararası Yatırım Pozisyonu
  • http://www.mahfiegilmez.com/2016/12/uluslararas-yatrm-pozisyonu.html (son erişim 18.11.2017).
  • IMF, (2009), Balance of Payments and International Investment Position Manual (Sixth Edition-BPM6), Washington.
  • IMF, https://www.imf.org (son erişim 10.08.2017).
  • IMF, http://data.imf.org (son erişim 19.08.2017).
  • Pugel, T., (2004), International Economics, McGraw-Hill, USA.
  • Salvatore, D., (2004), International Economics, Wiley International Edition, USA.
  • TCMB, (2014), Türkiye'nin Ödemeler Dengesi ve Uluslararası Yatırım Pozisyonu Altıncı El Kitabı'na Geçiş Süreci Hakkında Açıklama, İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü, Ankara.
  • TCMB, (2015), Ödemeler Dengesi İstatistiklerine İlişkin Yöntemsel Açıklama, İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü, Ankara.
  • TCMB, (2016), “Uluslararası Yatırım Pozisyonu İstatistikleri”ne İlişkin Yöntemsel Açıklama, İstatistik Genel Müdürlüğü Ödemeler Dengesi Müdürlüğü, Ankara.
  • TCMB, http://www.tcmb.gov.tr (son erişim 14.08.2017).
Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi  Dergisi-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Anılarda 12 Mart Muhtırası: “Bizden Başka Herkesin İktidarda Olduğu O Dönem

Önder BOZKURT

Sağlık Hizmetlerinde Etkin Kaynak Yönetimi: Vitreoretinal Cerrahi ve Total Parenteral Nutrisyon (TPN) Cihaz ve Malzemelerinin Merkezi Alım Örnekleri Üzerinden Bir Değerlendirme

Tekin AVANER, Elif AVANER

Türkiye’nin Uluslararası Yatırım Pozisyonu ve Yatırım Gelir-Gider Dengesi: 2000-2016

Erol BULUT, Fatih Hakan DİKMEN, Affan Hakan ÇERMİKLİ

Katılımcı Yönetim ve Avustralya Seçim Sistemi

Ceray ALDEMİR, Özge HAMEŞ

Bankaların Alacaklarından Dolayı Edindikleri Gayrimenkul Sınırlamasının Kaldırılmasının Muhtemel Etkileri: Mevduat Bankaları Üzerine Bir İnceleme

Mustafa Tevfik KARTAL

Kadın Yöneticilerin Cam Tavan Algıları ve Kadın Yöneticilere Karşı Tutum: Finansal Hizmetler Sektöründe Bir Uygulama

İrge ŞENER, Melisa ERDİLEK KARABAY, Seher ARIKAN TEZERGİL

Ekolojik Düşünce Bağlamında Uygarlık Eleştirisini Yeniden Tahayyül Etmek

Seçil Mine TÜRK

AB-Akdeniz Ülkeleri Arasındaki Tarımsal Ticaretin Serbestleştirilmesinin Türk Tarım Sektörü Dış Ticaretine Etkileri: Bir Armington Modeli

Volkan BEKTAŞ, H. Ozan ERUYGUR

Türkiye’deki Çokuluslu Şirketlerin Yerseçim Tercihleri: Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminden 2000’li Yıllara

Serap KAYASÜ, N. Aydan SAT

Kırılgan Beşli Ülkelerinin Menkul Kıymet Borsalarının Kaotik Yapısının İncelenmesi

Ayşe İŞİ, Sedat YENİCE, Fatih ÇEMREK