Gülay KAÇAR, Hüseyin BAŞPINAR, Ünal ZEYBEKOĞLU, M. Rifat ULUSOY

Zeytinlerde potansiyel tehlike: Philaenus spumarius (Linnaeus) (Cercopidae) ve Auchenorrhyncha türleri (Hemiptera)

Philaenus spumarius (Linnaeus) (Hemiptera: Auchenorrhyncha: Cercopidae), zeytinlerde hastalık oluşturan Xylella fastidiosa bakterisini taşıyan önemli bir vektördür. Bu türün yanı sıra Cicadellidae, Cercopidae, Cicadidae ve Dictyopharidae (Auchenorrhyncha) familyasına bağlı bazı böcek türlerinin de X. fastidiosa bakterisine vektörlük yaptığı bilinmektedir. X. fastidiosa, zeytinlerde hastalanmış ağaçların yapraklarında yanıklık, sürgünlerde ve dallarda geriye doğru ölüm meydana getirerek ani ölümlerine neden olur. Cicadoidea ve Fulgoroidea (Auchenorrhyncha) üst familyaları ağaçlar, çalımsı ve otsu bitkilerin özsuyunu emerek beslenirler. Ayrıca bazı türleri virüs, fitoplazma ve bakteri gibi hastalık etmenlerinin vektörlüğünü yaparak da ekonomik açıdan önemli zarara neden olurlar. Bu çalışma Adana, Hatay, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş, Gaziantep ve Kilis ili zeytin bahçelerinde 2008-2011 yılları arasında Auchenorrhyncha türlerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Örnekler her ilin zeytin ağaç varlığının en az %0.01’den toplanmıştır. Her bahçede bulunan ağaç sayısının %5’inden örnekleme gerçekleştirilmiştir. Tesadüfen seçilen her bir ağacın dört yönünden rastgele bir dalına üç defa vurularak Steiner hunisi, ağız aspiratörü ve gözle kontrol yöntemiyle sürgünlerde ve meyvelerde belirlenen örnekler toplanmıştır. Daha sonra laboratuvara getirilen örnekler usulüne uygun olarak teşhise hazır hale getirilmiştir. Çalışma sonucunda, Cicadellidae (22), Cercopidae (4), Dictyopharidae (2) ve Cixiidae (2)’de olmak üzere dört familyadan toplam 30 tür belirlenmiştir. Bu türler içerisinde P. spumarius (Cercopidae), Docotettix cornutus Ribaut, Empoasca sp. ve Asymmetrasca decedens (Paoli) (Cicadellidae) zeytin bahçelerinde en yaygın görülen türlerdir. Ancak söz konusu türlerin ekonomik anlamda zararı tespit edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler:

Philaenus spumarius, Xylella fastidiosa, Auchenorrhyncha, zeytin

Potential treat for olives: Philaenus spumarius (Linnaeus) (Cercopidae) and Auchenorrhyncha species (Hemiptera)

Philaenus spumarius (Linnaeus) (Hemiptera: Auchenorrhyncha: Cercopidae) is an important vector pest to transmit Xylella fastidiosa bacterium. In addition to that species, some species of Cicadellidae, Cercopidae, Cicadidae and Dictyopharidae (Auchenorrhyncha) are vector of X. fastidiosa bacterium. X. fastidiosa effects the plants show drying, scorching, and wilting of the foliage, dieback eventually followed by sudden plant death. The members of Cicadoidea and Fulgoroidea (Auchenorrhyncha) superfamilies feed the suck saps of grass, shrubs and trees. Besides, some of species encompass economically important pests as some of them virus, phytoplasmas and bacterium vectors. This study was conducted to determine the species of Auchenorrhyncha species in olive groves in Adana, Hatay, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş, Gaziantep and Kilis provinces in Turkey between 2008 and 2013. Samples were collected from at least 0.01% trees from each province. Trees 5% of each grove were sampled randomly from their four cardinal directions, which insects were collected by shaking and knocking the branch three times a 1 m²-section of tree foliage into Steiner funnel shaped collector, monitoring method and a hand aspirator from olive twigs. Collected species were separated, killed and pinned in the laboratory afterwards. In total, 30 species from four families such as Cicadellidae (22), Cercopidae (4), Dictyopharidae (2) and Cixidae (2) families were identified. P. spumarius, Docotettix cornutus Ribaut, Empoasca sp. and Asymmetrasca decedens (Paoli) (Cicadellidae) were found to be the most common species in olive groves, but it wasn’t determined their economic damage.

Keywords:

Philaenus spumarius, Xylella fastidiosa, Auchenorrhyncha, olive,

PDF

___

Archibald R.D. and Cox J.M. 1979. New records of plant pests in New Zealand. NZ. J. Agrig. Res., 22, 201-207.
Anonim 2016. T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr 401 (Erişim tarihi: 25.06.2017).
Anonymous 2015a. FAOSAT. http: // faostat.fao. org (Erişim tarihi: 12.11.2016).
Anonymous 2015b. Scientific Opinion: On the risk to plant health posed by Xylella fastidiosa in the EU territory, with the identification and evaluation of risk reduction options. EFSA Panel on Plant Health (PLH), EFSA Journal 2015;13(1):3989, 262p.
Anonymous 2016a. First reports of Xylella fastidiosa in the EPPO region - Special Alert.https://www.eppo.int/QUARANTINE/special_topics/Xylella_fastidiosa/Xylell a_fastidiosa.htm (Erişim tarihi: 05.08.2017).
Anonymous 2016b. Decleration of Turkey on Xylella fastidiosa. https://www.ippc.int/static/media/files/pestreport/2016/10/06/Turkey_Decleration.p df (Erişim tarihi: 02.11.2017).
Aysan Y. 2016. Bakteriyel yaprak yanıklığı hastalığı etmeni Xylella fastidiosa. Tarlasera,, 5. sayı (Erişim tarihi: 13.05.2016).
Başpınar H. ve Uygun N. 1994. Doğu Akdeniz Bölgesi turunçgil bahçelerindeki Cicadellidae türleri, farklı yöntemlerle populasyon dalgalanmalarının saptanması, konukçuları ve Stubborn hastalığı ile ilişkileri üzerinde araştırmalar. Tr. J. of Agricultural and Forestry, 18, 9-20.
Bolu H. 2002. Güneydoğu Anadolu Bölgesi antepfıstığı alanlarındaki böcek ve akar faunası üzerinde araştırmalar. Türk. Entomol. Derg., 26 (3), 197-208.
Booth W.J. 1993. Aspects of host plant relations in Cercopidae (Homoptera: Auchenorrhyncha). Ph.D. Thesis, University of Wales, Cardiff, 1993.
Chen J., Groves R., Civerolo E. L., Viveros M., Freeman M. and Zhang Y. 2005. Two Xylella fastidiosa genotypes associated with almond leaf scorch disease on the same location in California. Phytopathology, 95, 708-714.
Daane K.M., Wistrom C.M., Shapland E.B. and Sisterson M.S. 2011. Seasonal abundance of Draeculacephala minerva and other Xylella fastidiosa vectors in California almond orchards and vineyards. J. Econ. Entomol., 104, 367-374.
Davis M.J., Purcell A.H. and Thompson S.V. 1978. Pierce's disease of grapevines: Isolation of the causal bacterium. Science, 199, 75-77.
Guldur M.E., Caglar B.K., Castellano M.A., Ulnu L., Guran S., Yilmaz M.A. and Martelli G.P. 2005. First report of almond leaf scorch in Turkey. Journal of Plant Pathology, 87, 246.
Harris K.F. 1981. Arthopod and Nematode Vectors of Plant Viruses. Ann. Rev. Phytopath., 19, 391-486.
Harris K.F. 1983. Auchenorrhynchous vectors of plant viruses: virus-vector interactions and transmission mechanisms. In: 1 st. International workshop on leafhoppers and planthoppers of economic importance. (eds: Knight W.J., Pant N.C., Robertson T.S. and Wilson M.R.) Commonwealth Institute of Entomology, London, 405-413.
Kaplan C., Büyük M. ve Eren S. 2011. Güneydoğu Anadolu Bölgesi zeytin bahçelerinde saptanan zararlı ve faydalı böcek türleri. Bitki Koruma Bülteni, 51 (3), 267-275.
Krugner R., Sisterson M S., Chen J., Stenger D. C. and Johnson M. W. 2014. Evaluation of olive as a host of Xylella fastidiosa and associated sharpshooter vectors. Plant Dis., 98, 1186-1193.
Nault L.R. 1986. Origin and evolution of Auchenorrhyncha (Homoptera) an annotated Check List. Polish Academy of Sciences, Institute of Zoology, Polish Scientific Publishers Warszawa, 1972, 550 pp.
Öztürk N., Ulusoy M. R. ve Bayhan E. 2005. Doğu Akdeniz Bölgesi nar alanlarında saptanan zararlılar ve doğal düşman türleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 29 (3), 225-235.
Pala Y., Nogay A., Damgacı E. ve Altın M. 2001. Zeytin Bahçelerinde Entegre Mücadele Teknik Talimatı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara, 84 s.
Purcell A.H. and Saunders S. R. 1999. Fate of Pierce's disease strains of Xylella fastidiosa in common riparian plants in California. Plant Dis., 83, 825-830.
Saponari M., Loconsole G., Cornara D., Yokomi R.K., De Stradis A., Boscia D., Bosco D., Martelli G.P., Krugner R. and Porcelli F. 2014. Infectivity and transmission of Xylellua fastidiosa by Philaenus spumarius (Hemiptera: Aphrophoridae) in Apulia, Italy. J Econ Entomol., 107 (4), 1316-9.
Saponari M., Boscia D., Altamura G., D'Attoma G., Cavalieri V. et al. 2016. Pilot project on Xylella fastidiosa to reduce risk assessment uncertainties. EFSA supporting publication EN - 1013. 60 pp. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/sp.efsa.2016.EN-1013/pdf
Sisterson M.S., Thammiraju S.R., Lynn-Patterson K., Groves R.L. and Daane K. M. 2010. Epidemiology of diseases caused by Xylella fastidiosa in California: Evaluation of alfalfa as a source of vectors and inocula. Plant Dis., 94, 827-834.
Thompson V. 1998. Spittlebugs associated with actinorhizal host plants. 11th International Conference on Frankia and Actinorhizal Plants, 7-11 June, Illinois.
Weaver C.R. and King D.R. 1954. Meadow spittlebug Philaenus leucophtalmus (L.). Ohio. Agric. Exp. Stn. Res. Bull., 741, 1-99.
Yayla A. 1983. Antalya ili zeytin zararlıları ile doğal düşmanlarının tespiti üzerinde ön çalışmalar. Bit. Kor. Bült., 23 (4), 188-206
Yurtsever S. 1999. Inheritance of three dorsal colour/pattern morphs in some Turkish Philaenus spumarius (Homoptera: Cercopidae) populations. Isr. J. Zool., 45, 361-369.
Yurtsever S. 2000. On the Polymorphic Meadow Spittlebug, Philaenus spumarius (L.) (Homoptera: Cercopidae). Turk J Zool., 24, 447-459.