SİİRT-MADENKÖY BAKIR CEVHERİNİN FLOTASYON YÖNTEMİYLE ZENGİNLEŞTİRİLMESİ
Bu araştırmada Siirt-Madenköy’den alınan temsili bakır numunesi üzerinde flotasyon deneyleri yapılmıştır. Deneysel çalışmalara esas olan cevher numunesinin kesitleri üzerinde yapılan mikroskobik incelemeler sonucu, cevher bileşiminde; pirit, kalkopirit, sfalerit, galen, hematit, limonit, kalsit ve kuvars minerallerinin bulunduğu tespit edilmiştir. Flotasyon deneylerinde, % 20 bakır içerikli konsantrelerin elde edilmesinin yanı sıra, elde edilen bu konsantrelerin çinko içeriğinin % 4’ün altına düşürülmesi hedeflenmiştir. Bu amaca yönelik olarak, toplayıcı cinsi, miktarı, pH, öğütme boyutu ve çeşitli bastırıcıların flotasyon üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Flotasyon deneylerinde kollektör olarak Aerophine 3418 A (Sodyum izobutil dithiofosfin), KEX (Potasyum Etil Ksantat), Aerofloat 211 (Sodyum izopropildithifosfat), köpürtücü olarak ise MIBC (Metil izobütil karbinol) kullanılmıştır. Bastırıcı olarak kostik nişasta, sodyum meta bisülfit, sodyum silikat ve çinko sülfatın etkisi araştırılmıştır. Sonuç olarak, toplayıcı cinsi, miktarı ve öğütme boyutunun zenginleştirmeye olan etkisinde, çalışmanın amacına en uygun toplayıcının 50 g/ton miktarında dithifosfin kökenli Aerophine 3418 A olduğu belirlenmiştir. Malzemenin % 87’sinin 53 µm tane boyutunun altında olduğu öğütme koşullarında yapılan flotasyon deneyleri ile en iyi sonuçlar alınmıştır. Sodyum meta bisülfitin bakır konsantresi içindeki çinkonun bastırılması için en etkin reaktif olduğu belirlenmiştir
Anahtar Kelimeler:
Bakır cevheri, Siirt-Madenköy, kalkopirit flotasyonu, bastırıcılar, kollektörler
BENEFICATION OF SİİRT-MADENKÖY COPPER ORE BY FLOTATION METHOD
Copper ore sample collected from Siirt-Madenköy, was used in experimental studies. The results of microscopic analysis on the samples used in tests showed that the ore contains pyrite, chalcopyrite, sphalerite, galena, hematite, limonite, calcite and quartz. In the Siirt-Madenköy copper plant Aerophine 3418 A (50 g/ton) is used as collector, as well as zinc sulphate (120 g/ton) and sodium silicate (1000 g/ton) as depressants. In this study, collector type and dosages were investigated. A series of flotation tests were accomplished for obtaining concentrates assaying 20 % copper as well as decreasing the zinc content of concentrate below 4 %. Therefore, the effects of collector type, collector dosages, pH and particle size were investigated. In flotation tests, Aerophine 3418A (Sodium Isobutyl Dithiophosphine), KEX (Potassium Ethyl Xanthate) and Aerofloat 211 (Sodium Isopropyl Dithiophosphate) were used as collector and MIBC (Methyl Iso Butyl Carbinol) were used as frother. The effects of depressants caustified starch, sodium meta bisulphite, sodium silicate, zinc sulphate were investigated. As a result of flotation experiments, the best collector type is Aero 3418 A , optimum collector dosage is 50 g/t, and the optimum particle size is below 53 µm. Aerophine 3418 A provides acceptable recoveries and metal contents at pH 12 for copper. Sodium meta bisulphite is more effective depressant compared to zinc sulphate to depress zinc in copper concentrate. When 4000 g/ton meta bi sulphite is used as a depressant, a copper concentrated is produced with 71% recovery and 17.93 % Cu content where zinc content decreases to 3.39 %. These results could be adapted to plant where zinc sulphate is used to depress zinc, sodium silicate to depress gangue minerals. Alternatively, meta bisulphite could be used in the plant for the depression of zinc
Keywords:
Copper ore, Siirt-Madenköy, chalcopyrite flotation, depressants, collectors,
___
- Atak, S., (1990). Flotasyon İlkeleri ve Uygulaması, İ.T.Ü. Vakfı, 34, İstanbul.
- Bıçak, O., Ekmekçi, Z., Bradshaw, D.J., Harris, P.J., (2007). Adsorption of guar gum and CMC on pyrite, Mineral Engineering, 20, 996-1002.
- Bogusz, E., Brienne, S.R., Butler, I., Rao, S.R., Finch J.A., (1997). Metal ions and dekstrin adsorption on pyrite, Mineral Engineering, 10, 4, 441-445 (Tecnical Note).
- Boulton, A., Fornasiero, D., Ralston, J., (2001). Selective depression of pyrite with polysaccharide polymers, International Journal of Mineral Processing, 61, 13-22.
- Bulatoviç, S.M., (1999). Use of organic polymers in the flotation of polymetallic ores, A review, Mineral Engineering, 12, 4, 341-354.
- Bulatoviç, S.M., (2007). Handbook of Flotation Reagents, Chemistry. Theory and Practice. Flotation of Sulfide Ores, Elsevier.
- Cao M. and Liu, Q., (2006). Re-examining the functions of zinc sulphate as a selective depressant in differential sulphide flotation--the role of coagulation, Journal of Colloid and Interface Science 301, 523- 531.
- Ceylan, A., (2009). Siirt-Madenköy cevherinin flotasyon yöntemiyle zenginleştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Chander, S., Khan, A., (2000). Effect of sulfur dioxide on flotation of chalcopyrite, International Journal of Mineral Processing, 58, 1-4, 45-55.
- Cytec Mining Chemical Handbook, (2002).
- Eşgün, S., (2006). Siirt-Madenköy cevherinin flotasyon yöntemi ile zenginleştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, İ.T.Ü. Fen bilimleri Enstitüsü, İstanbul
- Fuerstenau, M.C., Miller, J.D., Kuhn, M.C., (1985). Chemistry of Flotation. Kingsport Press, Tenessee.
- Gaudin, A.M., (1957). Flotation, Mcgraw- Hill Book Company, Inc., New York, Toronto, London
- Gül, A., (2007). The role of Na2S2O5 and actıvated carbon on the selective flotation of chalcopyrite from a copper ore usıng a dithiophosphine -type collector. Mineral Processing and Extractive Metal.Rev., 28, 235-245.
- Gül, A., Yüce, A.E., Sirkeci, A.A., Özer, M., (2008). Use of non-toxic depressants in the selective flotation of copper-lead-zinc ores, Canadian Metallurgical Quarterily, 47, 2, 111-118.
- Khmeleva, T.N., Chapelet, J.K.,. Skinner, W.M., Beattie, D.A., (2006). Depression mechanisms of sodium bisulphite in the xanthate-induced flotation of copper activated sphalerite, International Journal of Mineral Processing, 79, 61-75.
- Laskowski, J.S., Liu, Q., (1999). Adsorption of polysaccharides onto sulfides and their use in sulphide flotation, In: Laskowski, J.S. (Ed.) Polymers Mineral Processing. MetSoc of CIM, 71-89.
- Laskowski, J.S., Liu, Q., ve O' Connor, C.T., (2007). Current understanding of the mechanism of polysaccharide adsorption at the mineral /aqueous solution interface, International Journal of Mineral Processing, 84, 59-68.
- Rath, R.K., Subramanian, S., Pradeep, T., (2000). Surface chemical studies on pyrite in the presence of polysaccharide-based flotation depressant, Journal of Colloid and Interface Science, 229, 82-91
- Shen, W.Z., Fornasiero, D., Ralston, J., (2001). Flotation of sphalerite and pyrite in the presence of sodium sulfite, International Journal of Mineral Processing, 63, 1, 17-28.
- Silvestre M. O., Pereira, C.A., R. Galery, R., and A.E.C. Peres, A.E.C, (2009). Dispersion effect on a lead-zinc sulphide ore flotation, Mineral Processing, 22, 9-10, 752-758.
- Yamamoto, T., (1980). Mechanism of depression of pyrite and sphalerite by sulphite, complex sulphide ores, ed. M.J. Jones, London, Institute of Mining and Metallurgy Conference, Rome, Italy, pp.71-78.
- ISSN: 2564-7024
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Yayıncı: TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
SİİRT-MADENKÖY BAKIR CEVHERİNİN FLOTASYON YÖNTEMİYLE ZENGİNLEŞTİRİLMESİ
ROTARİ SONDAJ MATKAPLARININ OPTİMUM SEÇİMİ VE İŞLETİLMESİ İÇİN YENİ BİR YÖNTEM
Hasan ERGİN, Ömür ACAROĞLU, Melis TOKER, Bahadır ERGENER, Deyvi AKKRİŞ
PATLATMA SONUÇLARININ ANALİZİNDE YERSEL LAZER TARAYICILARIN (LiDAR) KULLANIMI
İrfan Celal ENGİN, Norbert MAERZ
UZUNAYAK ÜRETİMİNDEKİ MEVCUT TEHLİKE KAYNAKLARININ İŞ GÜVENLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
M Kemal ÖZFIRAT, Mustafa Emre YETKİN, Ferhan ŞİMŞİR, Bayram KAHRAMAN