Türkiye’de Arşivcilik Alanındaki Araştırma Sorunları: Arşiv Dünyası Dergisinde Yayınlanan Makalelerin İçerik Analizi

Arşiv Dünyası, ilk sayısı 1999 yılında çıkan, 2008 yılından itibaren ulusal hakemli dergi statüsünde yayın hayatına devam eden ve bu süre boyunca toplam 17 sayı (1999-2014) yayımlanmış olan bir dergidir. Arşiv Dünyası dergisi, 2017 yılı itibariyle elektronik ortamda ve ulusal hakemli statüsünde yayımlanmaya başlamıştır. Bu araştırmada, Arşiv Dünyası dergisinde 1999-2014 yılları arasında yayımlanan 17 sayıdaki makalelerin içerik analizi yapılmıştır. 2018 yılı itibariyle başlayan yeni dönem, çalışmanın kapsamı dışında tutulmuştur. Analizde; makalelerin yayın türü, sayfa sayıları, makale konuları, makalelerde kullanılan yöntem, veri toplama tekniği, makalelerdeki Türkçe-İngilizce öz verilmesi, dipnot-kaynakça bilgisi ve yazarların hangi kurumlardan katkıda bulundukları çerçevesinde içerik değerlendirmesi yapılmaktadır. Dergide yayınlanan hakemsiz makalelerin oranı %32,99, hakemli makalelerin oranı ise %24,49’dur. Makalelerde ele alınan konuların %47,93’ü arşivcilik bilimiyle ilgili, %52,07’si ise arşivcilikle ilgili olmayan ağırlıklı olarak tarih biliminin çalışma sahalarıyla ilgili konulardan meydana gelmektedir. Betimleme (%33,19) ve içerik analizi (%27,73) yöntemleri makalelerde ağırlıklı olarak kullanılan yöntemlerdir. Kullanılan veri toplama tekniği ise genellikle içerik analizidir (%29,83). Bunun yanı sıra (daha önce toplanan verileri kullanma, gözlem, tarihsel kaynak analizi ve yüksek sesle düşünme) (%24,79) gibi veri toplama tekniklerinin de kullanıldığı belirlenmiştir. 

Research Issues in the Archival Field in Turkey: Content Analysis of the Articles Published in The Journal of Archive World

Arşiv Dünyası (AD) has been published since 1999. AaD was published a total of 17 times between 1999 and 2014. AD became a refereed journal in 2008. As a national refereed journal, the journal titled AD has been published electronically since 2017. In this research, the contents of articles in 17 journals published between 1999-2014 have been analiyzed. The new period starting in 2018 is excluded from the scope of the research. In the analysis, content evaluation is carried out within the framework of the type of the articles, page number, article topics, method used, data collection technique, Turkish/English abstract, annotation/bibliography and information about to which institutions the authors contribute. In this research, the rate of non-refereed articles is 32.99%, while the rate of refereed articles is 24.49%. 52.07% of the subjects of the articles published in AD are related to the history of science, while 47.93% of the relevant articles are related to archival and archival issues. If we look through the methods used in this study, descriptive methods (33.19%) and content analysis (27.73) come to the forefront. As the data collection technique, content analysis (29.83%) and various other techniques (24.79%) such as previously collected data, observation, historical resource analysis, and thinking aloud were used. 

___

  • Abu Isneineh, S. (1996). Türkiye ve Ürdün’de yayımlanan kütüphanecilik dergilerinin karşılaştırmalı içerik analizi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Allen, B. ve Reser, D. (1990). Content analysis in library and information science research. LISR, 12(3), 251–261.
  • Altınörs, G. (1983). Türkiye’de kütüphanecilik bilim dalı konusunda yapılmış olan doçentlik, doktora ve bilim uzmanlığı tezlerinde kullanılmış araştırma metodları (Yayımlanmamış bilim uzmanlığı tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Erişim adresi: http://www.bby.hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/7.pdf
  • Atkins, S. E. (1988). Subject trends in library and information science research. Library Trends, 36(3), 633–658.
  • Auld, L. W. S. (1988). Library Trends past and present: A descriptive study. Library Trends, 36(4), 853–868.
  • Berman, W. E. (2004). Archival literature: Analysis of the evolution of American Archivist (Unpublished master thesis). University of North Carolina at Chapel Hill. Erişim adresi: https://cdr.lib.unc.edu/indexablecontent/ uuid:760558bc-bd53-4f83-81f8-5e2636fa6d20
  • British Standards Institution. (1976). Glossary of documentation terms. Published under the authority of the Executive Board, prepared under the direction of the Documentation Standards Committee.
  • Busha, C. H. ve Harter, S. P. (1980). Research methods in librarianship: Techniques and interpretation. New York: Academic Press.
  • Campbell, F. (1896). The theory of national and international bibliography. London: Library Burea. Erişim adresi: https://ia802706.us.archive.org/25/items/theorynationala00campgoog/theorynationala00campgoog.pdf
  • Carrizo-Sainero, G. (2000). Toward a concept of bibliometrics. Journal of Spanish Research on Information Science, 1(2), 1–6.
  • Chin Roemer, R. ve Borchardt, R. (2015). Meaningful metrics: A 21 st century librarian’s guide to bibliometrics, altmetrics, and research impact. Chicago: Association of College and Research Libraries.
  • Cole F.J. ve Eales N.B. (1917). The history of comparative anatomy: Part 1: A statistical analysis of the literature. Science Progress, 11, 578–596.
  • Cooper, W. D. (1987). Library literature in mainland China: A content analysis. College and Research Libraries, 48(5), 194–202.
  • Çakın, Y. (1980). Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni’nin içerik ve yazar yönünden değerlendirilmesi (Yayımlanmamış bilim uzmanlığı tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Erişim adresi: http://www.bby. hacettepe.edu.tr/yayinlar/dosyalar/68.pdf Dernekler Yönetmeliği. (2005, 31 Mart). Resmi Gazete (Sayı: 25772). Erişim adresi: http://www.resmigazete. gov.tr/eskiler/2005/03/20050331.htm
  • Devlet Arşivleri Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. (2018, 16 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 30480, Kararname Sayı: 11). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180716-1.pdf
  • Garfield, E. (1973). Historiographs, librarianship and the history of science. In C. H. Rawski (Ed.), Toward a theory of librarianship: Papers in honor of Jesse Hauk Shera (s. 380-402). Metuchen, NJ: Scarecrow Press.
  • Harper, W. (2010). A content analysis of archival journal literatüre (Unpublished master thesis). University of North Carolina at Chapel Hill. Erişim adresi: https://cdr.lib.unc.edu/indexablecontent/uuid:db68dd19c04b-4bad-9d9f-d7969ffc5c36
  • Holmberg, K. (2016). Altmetrics for information professionals: Past, present and future. Kidlington: Chandos Publishing, Elsevier.
  • Hood, W. W. ve Wilson, C. S. (2001). The literature of bibliometrics, scientometrics, and informetrics. Scientometrics, 52(2), 291-314. Erişim adresi: http://www.master-vti.fr/web/IMG/pdf/The_Literature_ of_Bibliometrics_Scientometrics_and_Informetrics-2.pdf
  • Hulme E. W. (1923). Statistical bibliography in relation to the growth of modern civilization. London: Grafton.
  • Jarvelin, K. ve Vakkari, P. (1990). Content analysis of research articles in library and information Science. Library and Information Science Research, 12, 395–421.
  • Jarvelin, K. ve Vakkari, P. (1993). The evolution of library and information science 1965-1985: A content analysis of journal articles. Information Processing and Management, 29, 129–144.
  • Karagözlü-Aslıyüksek, M. (2016). Bilgi teknolojileri ve dijitalleşmenin Türkiye’de bilgi bilim literatürüne yansıması: Bilgi Dünyası Dergisi örneği (2000-2014). Bilgi Dünyası, 17(1), 87–103.
  • Kozak, N. (2003). Türkiye’de yayınlanan akademik dergilerin niteliklerindeki zaman içerisindeki değişim nedenleri: Sağlık, sosyal ve teknik bilim alanlarında yayınlanan dergiler üzerine bir inceleme. Bilgi Dünyası, 4(2), 146–174.
  • Kumpulainen, S. (1991). Library and information science research in 1975: Content analysis of the journal articles. Libri, 41, 59–76.
  • Nicholas, D. ve Ritchie, M. (1978). Literature and bibliometrics. London: Clive Bingley.
  • Osareh, F. (1996). Bibliometrics, citation analysis and co-citation analysis: A review of literature I. Libri, 46, 149-158. Erişim adresi: https://www.degruyter.com/downloadpdf/j/libr.1996.46.issue3/libr.1996.46.3.149/ libr.1996.46.3.149.pdf
  • Özenç-Uçak, N. (2008). Kütüphanecilik ve bilgi yönetimi literatüründe kullanıcı. Bilgi Dünyası, 9(1), 20–40.
  • Rochester, M. K. (2016). Library and information science research in Australia 1985-1994: A content analysis of research articles in the Australian Library Journal and Australian Academic and Research Libraries. Australian Academic and Research Libraries, 47(4), 207–214.
  • Sengupta, I. N. (1992). Bibliometrics, informetrics, scientometrics and librametrics: An overview. Libri, 42(2), 75-98. Erişim adresi: https://tr.scribd.com/document/157582177/Sengupta-Bibliometrics-InformetricsScientometrics-and-Librametrics-An-Overview
  • Snelson, P. ve Talar, S. A. (1991). Content analysis of ACRL conference papers. College and Research Libraries, 52(2), 467–472.
  • Şahin, H. H. (2006). Derneğimiz ‘Türk Arşivciler Derneği’ adını aldı, misyonumuz ve vizyonumuz. Arşiv Dünyası, 9, 3-4.
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı (2019). Hakkımızda. Erişim adresi: https://www. devletarsivleri.gov.tr/Sayfalar/Sayfa/9/ADA45D7B737CBC58F13C672C0AECCA8E9F0DDB54A7AB 8426349949A5FDEB9E15
  • Tonta, Y. (2002). Türk Kütüphaneciliği dergisi, 1987-2001. Türk Kütüphaneciliği, 16(3), 282–320.
  • Türk Arşivciler Derneği. (2013). Arşiv Dünyası Dergisi’nin yayın ilkeleleri. Arşiv Dünyası, 14–15.
  • Türk Arşivciler Derneği. (2017). Hakkımızda. Erişim adresi: http://www.arsivder.org.tr/.
  • Türk Arşivciler Derneği. (2017). Misyon ve vizyon. Erişim adresi: http://www.arsivder.org.tr/.
  • Walia, P. K. ve Manpreet, K. (2012). Content analysis of journal literature published from UK and USA. Library Philosophy and Practice, 833, 1–17.
  • Yavuz, F. (1999). Editör’den. Arşiv Dünyası Bülteni, 1.
  • Yılmaz, M. (1999). Kütüphane ve bilgibilim açısından bibliyometrinin önemi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Yontar, A. (1995). Main research problems being investigated in Turkey as revealed in graduate theses. Booklet 7, Division of Education and Research, 61st IFLA Council and General Conference, Istanbul, Turkey, August 20-26, 1995 içinde (s. 38–47). İstanbul: IFLA.
  • Yontar, A. (1998). Türkiye’de kütüphane ve bilgi bilimi konusundaki başlıca araştırma sorunlarının lisansüstü tezlerinde yansıması. Kütüphanecilik Dergisi: Belge Bilgi Kütüphane Araştırmaları, 4(1), 1–17.
  • Yontar, A. ve Yalvaç, M. (2000). Türkiye’de kütüphane ve bilgi bilimi konusundaki araştırma sorunları: 1952-1994 yıllarında yayınlanan dergi makalelerinin içerik analizi. Kütüphanecilik Dergisi: Belge Bilgi Kütüphane Araştırmaları, 6(1), 165–186.