Felsefi Yakınlıklar: Theodor W. Adorno ve Jean Baudrillard Arasındaki Yakınlıklara Dair

Öz Bu çalışma Eleştirel Teori ya da Frankfurt Okulu olarak bilinen okula müntesipolan Theodor W. Adorno ile Jean Baudrillard’ın düşünceleri arasındaki yakınlığaodaklanmaktadır. Theodor Adorno ve Jean Baudrillard, son dönem düşünce tarihindeoldukça önemli görüşler serdetmiş iki önemli isimdir. Bu görüşlerin belli oranda birparalellik arz ettiği söylenebilir. Bu paralelliklerin başında kültür endüstrisi, toplumfelsefesi, eleştirellik ve medya gelmektedir. Adorno, düşüncelerini Almanya, İngiltereve Amerika Birleşik Devletleri’nde geliştirirken, Baudrillard ise düşüncelerini Fransızdüşüncesi içerisinde geliştirmiştir. Son dönem düşünce tarihine bakıldığında, iki filozofunbirbirine bu kadar yakınlaşan düşüncelerinin olması –hem de birbirlerini tanımadan-oldukça dikkate değerdir. İki düşünürün de belli ölçüde birbirlerinin düşüncelerinitamamladıklarını söylememiz mümkündür. Bu açıdan postmodernizmin öncülerindensayılan Eleştirel Teori’nin teorileriyle, postmodernizmin içinden konuşan Baudrillardarasındaki irtibat oldukça önemlidir. İki düşünür de Batı’nın kendini hâkim paradigmaolarak dayatmasına, Aydınlanma düşüncesiyle insanların, ulaşılması hedeflenen ohedeflere ulaşılamadığına dair aynı kanaatleri paylaşmaktadır. Dahası hem Adorno hemBaudrillard, kitleye dair açıklamalarda bulunmuş, toplumun bir kültürünün olmasındanziyade kültürün bir endüstrileşme yoluna gittiğini düşünmüşlerdir.

___

Adorno, Theodor, Negatif Diyalektik, çev. Şeyda Öztürk, İstanbul: Metis Yayınları, 2016.