Sınıf Öğretmenlerinin Okul Zorbalığına İlişkin Tutumları İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin okul zorbalığına ilişkin tutumları ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Ayrıca öğretmenlerin okul zorbalığına ilişkin tutumları cinsiyet, mesleki kıdem, kurumda görev yapma süresine göre karşılaştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul ili Maltepe ilçesinde görev yapan 310 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmaya katılan öğretmenlerin 120’si (% 39) erkek, 190’ı (% 61) kadındır. Veri toplama aracı olarak ‘Okul Zorbalığına İlişkin Öğretmen Tutumları Ölçeği’ ve ‘Örgütsel Bağlılık Ölçeği’ kullanılmıştır. İstatistikî işlemler bağımsız örneklemler için t testi, Kruskal-Wallis, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi ile hesaplanmıştır. Araştırma bulgularına göre okul zorbalığına ilişkin öğretmen tutumu ile örgütsel bağlılık arasında bir ilişki yoktur. Ayrıca okul zorbalığına ilişkin öğretmen tutumları cinsiyet, kıdem yılı ve görev süresine göre farklılık göstermektedir. Araştırma bulguları ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Zorbalık, okul zorbalığı, örgütsel bağlılık

Bartin University Journal of Faculty of Education (BUJFED) is a international refereed journal that is published two times a year. The responsibility lies with the authors of papers

PDF

___

Atlas, R.S. & Pepler, D.J. (1998). Observationsof bullyingin theclassroom, Journal of Educational Research, 92(2), 86-98.
Balay, R. (2000). Özel Ve Resmi Liselerde Yönetici Ve Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığı, Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Ankara: Nobel.
Balcı, A. (2003). Örgütsel Sosyalleşme, Kuram Strateji Ve Taktikler, Ankara: Pegem.
Barker, S., Bendelow, G., Mayall, B., Storey, P. & Veltman, M. (1996). Children's health in primary schools, London: Falmer Press.
Bauman, S. & Del Rio, A. (2005). Knowledge and beliefs about bullying in schools: comparing pre-service teachers in the United States and the United Kingdom, School Psychology International, 26(4), 428-442.
Bauman, S. & Hurley, C. (2005). Teachers' attitude sand beliefs about bullying: two exploratory studies, Journal of School Violence, 4(3), 49-61.
Blau,G.J. & Boal, K.B. (1987). Conceptualizing how job involvement and organizational commitment affect turnover and absenteeizm, Academy of Management Reviev, 12(2), 288-300.
Borg, M.G. (1998). The emotional reactions of school bullies and their victims, Educational Research, 18, 433-444.
Borg, M.G. (1999). The extent and nature of bullying among primary and secondary schoolchildren, Educational Research, 41, 137-153.
Craig, M.W., Henderson, K. & Murphy, J.G. (2000). Prospective teachers’ attitudes toward bullying and victimization, School Psychology International, 21(1), 5-21.
Çetin, M. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık, Ankara: Nobel .
Çınkır, S. & Kepenekçi, Y. (2003). Öğrenciler arası zorbalık, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 34,236-253.
Dake, J.A., Price, J.H. & Telljohann, S.K. (2003). The nature and extent of bulying at school, Journal of School Health, 73(5), 173-180.
Eslea, M., Menesini, E., Morita, Y., O’Moore, M., Mora-Mercha´ n, A. J., Pereira, B. & Smith, P.K. (2003). Friendship and loneliness among bullies and victims: data from seven countries, Aggressive Behavior, 30, 71–83.
Glover, D., Gough, G., Johnson, M. & Cartwright N. (2000). Bullying secondary schools: incidence, impact and intervention, Educational Research, 42(2),141-157.
Gültekin, Z. (2003). Akran zorbalığını belirleme ölçeği geliştirme çalışması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Heinemann, P.P. (1973). Bullying: Group violence among children and adults. Oslo, Norway: Gyldendal.
Horne, A. M. & Newman-Carlson, D. (2004). Bully busters: A psycho education a interventions for reducing bullying behaviour in middle school students, Journal of Counseling and Development, 82(3), 259-143.
İnce, M. & Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma. Örgütsel bağlılık, Konya: Çizgi.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel.
Menesini, E., Smith, P.K., Genta, M.L., Giannetti, E., Fonzi, A. & Costabile, A. (1997). Crossnational comparison of children’s attitude toward bully/victim problems in school, Aggressive Behaviour, 23,245-257.
Olweus, D. (1993). Bullying at school, what we know and what we can do. UK: Blackwell Publishing.
Olweus, D. (2003) A profile of bullying at school, Educational Leadership, 60(6), 12-18.
Pehlivan, İ. (2000). İş yaşamında stres. Ankara: Pegem .
Pişkin, M. (2003). Okullarımızda yaygın bir sorun: Akran zorbalığı, Yedinci Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Malatya, İnönü Üniversitesi.
Pişkin, M. (2005). Bullying among high school students in Ankara, Turkey. Paper presented at the27th International School Psychology Association (ISPA), Athens.
Pişkin, M. (2006). Akran zorbalığı olgusunun ilköğretim öğrencileri arasında yaygınlığının incelenmesi, I. Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Sempozyumu, İstanbul.
Randal, D. M. (1987). Commitment and organization: The organization man revisited, Academy of management reviev, 12(1), 460-471.
Rigby, K. (1999). Peer victimisation at school and the health of secondary students, British Journal of Educational Psychology, 22(2), 28-34.
Tekin, M. (2006). Sınıf öğretmenlerinin ilköğretim okullarında öğrenim gören öğrencilerin zorbalığa maruz kalmaları ile ilgili tutum ve görüşleri, 1. Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Uluslararası Katılımlı Sempozyumu, İstanbul.
Unnever, J.D. & Cornell, D.G. (2004). Middle school victims of bullying: Whore ports being bullied? Aggressive Behavior,30,373-388.
Yaman, E. (2007). Üniversitelerde bir eğitim yönetimi sorunu olarak öğretim elemanının maruz kaldığı informal cezalar: Nitel bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yaman, E. (2008). Üniversiteler ve etik: Baskılar ya da psikolojik şiddet, İş Ahlâkı, 1, 81-97.
Yaman, E. (2009). Yönetim psikolojisi açısından işyerinde psikoşiddet -Mobbing-. Ankara: Nobel.
Yaman, E. (2010). Perception of faculty members exposed to mobbing about the organizational culture and climate, Educational Sciences: Theory & Practice, 10(1), 547-578.
Yaman, E.& Kocabaşoğlu, N. (2011). Zorbalığa farklı bir bakış: Öğrencilerin öğretmenlere zorbalık yaptığı bir dikey zorbalık araştırması, İlköğretim Online, 10(2), 653-666.
Yaman, E.& Peker, A. (2012). Ergenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyete ilişkin algıları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 819 -833.
Yaman, E., Eroğlu, Y. & Peker, A. (2010). Okullarda zorbalık ve siber zorbalık, İstanbul: Kaknüs.
Yaman, E., Eroğlu, Y., Bayraktar, B., Çolak, T.S. (2010). Öğrencilerin güdülenme düzeyinde etkili bir faktör: Okul zorbalığı, Uluslararası Akademik Bakış, 20, 1-17.
Yaman, E., Vidinlioğlu, Ö. & Çitemel, N. (2010). İşyerinde psikoşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok şey mi bekliyor? Psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,7(1), 1136- 1151.
Yeşilyaprak, B. & Balanuye, I.D. (2012). Okul zorbalığına ilişkin öğretmen tutumları ölçeği, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 38-48.
Yıldırım, M.M. (2002). Öğretmenlerin mesleklerine yönelik tutumlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
Yoon, J.S. & Kerber, K. (2003). Bullying: Elementary teachers’ attitudes and intervention strategies, Research in Education, 69, 27-35.