Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin Yanal Düşünme Eğilimleri

Araştırmanın amacı, pedagojik formasyon öğrencilerinin yanal düşünme eğilimlerinin belirlenmesidir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evreni, Bartın Üniversitesi ve Fırat Üniversitesi’nde bulunan toplam 520 öğrencidir. Araştırmanın örneklemi ise Bartın Üniversitesi (129 öğrenci) ve Fırat Üniversitesi’nde (279 öğrenci) olmak üzere toplam 408 öğrencidir. Örneklemin evrene oranı %78’dir. Ölçme aracı Semerci tarafından geliştirilen Yanal düşünme eğilimi (YADE) ölçeğidir. YADE ölçeğinin KMO değeri 0.794, Bartlett testi değeri 1585.363’dir (Sd= 36, p=0.000). YADE ölçeği 9 maddeli olup tek boyutludur. Araştırma bulgularına göre, öğrenciler çoğunlukla yanal düşünme eğilimlerinin olduğunu vurgulamışlardır. Cinsiyete göre, istatistiksel olarak bir farklılık bulunmamıştır. Branşlara göre, Matematik ile Din kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği arasında Scheffe t testine göre istatistiksel bir farklılık belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Pedagojik formasyon, yanal düşünme

Pedagogical Formation Students’ Dispositions toward Lateral Thinking

The purpose of this study is to determine pedagogical formation students’ dispositions toward lateral thinking. The survey method is used in this study. The population of this study is 520 students in Bartın and Fırat Universities in Turkey. The sample of the study is totally 408 students from Bartın (129 Students) and Fırat (279 students) Universities. The rate of sample to the population is %78. The assessment instrument is the scale of disposition toward lateral thinking (LATD), developed by Semerci. KMO value of LATD scale has been found to be 0.794 and the value of Bartlett test has been found to be 1585.363 (DF= 36, p=0.000). LATD scale is a unidimensional scale. Having proved to be valid and reliable, the LATD scale has gone through confirmatory factor analysis with the help of AMOS program (Chi-square = 6,744, Sd = 16, GFI = 0.998, CFI = 1.000, RMSEA = 0.000). According to research findings, students have mostly lateral thinking. There are no statistically significant differences in lateral thinking dispositions of the students according to gender. There is a statistically significant difference between the departments of Science group (Chemistry, Biology, Physics) and “Education of Religion and Ethics” according to LSD as a Post Hoc Tests.

Keywords:

Disposition to lateral thinking, leteral thinking,

PDF

___

Acar, S. ve Oğurlu, U. (2009). Başarı ile yakınsak ve ıraksak düşünme arasındaki ilişki [The relationship between convergent and divergent thinking with the success], XVIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 13 Ekim 2009, Ege Üniversitesi, İzmir.
Amabile, T.M. (1988). “A model of creativity and innovation in organizations.” In B.M. Straw and L.L. Cummings (Eds.). Research in Organizational Behaviour, 10. Greenwich, CT: JAI Press, 123-167.
Aydede, M. N. (2009). Aktif öğrenme uygulamalarının öğrencilerin kendi kendine öğrenme ve eleştirel düşünme becerileri ile öz-yeterlilik inançlarına ve erişilerine etkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Büyüköztürk, Ş.; Çakmak, E.K.; Akgün, Ö.E.; Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemler [Scientific research methods], 3. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
Chaffee, J. (1997). Thinking critically, 5th Edition. USA: Houghton Mifflin Company.
Çubukcu, Z. (2006). critical thinking dispositions of the turkish teacher candidates. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 5 (4), Article 4.
De Bono, D. (1968). New think: The use of lateral thinking in the generation of new ideas. New York: Basics books.
De Bono, D. (1977). Information processing and new ideas-lateral and vertical thinking. In S. J. Parnes, R.; B. Noller, and A. M. Biondi (Eds.) Guide to creative action: Revised edition of creative behavior guidebook. New York: Scribner’s.
De Bono, D. (1990). Lateral thinking: A Textbook of Creativity. London: Penguin Books.
De Bono, E. (1999). Altı Şapkalı Düşünme Tekniği (Çev. E.Tuzcular). İstanbul: Remzi Kitabevi
Dewey, J. (1910). How we think. Selections from Part One. The Problem of Training Thought, 1-14. Boston: D. C. Heath & Co.
Dewey, J. (1957). Düşüncenin terbiyesi. (Çeviri: Ovide Decroly, Orhan Etker, Baha Arıkan). İstanbul: İstanbul Muallimler Cemiyeti.
Ergeneli, A. ve Özyurda, M. (1996). Çalışanların yaratıcılıklarına imkan veren liderlik stili algıları ile yöneticilerin ıraksak düşünme becerisinin ilişkisi [The relationship of employees' perceptions of leadership style that allows their creativity with divergent thinking skills of managers]. Amme İdaresi Dergisi, 29 (1), 135-144.
Guilford, J.P. (1977). Way beyond the IQ. Great Neck, N.Y.: Creative Education Foundation.
Halpern, D. F. (1997). Critical thinking across the curriculum: A brief edition of thought and knowledge, London: LEA Publishers.
Hu, W. (2002). A scientific creativity test for secondary school students. International Journal of Science Education, 24(4), 389-403.
Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri [Scientific research and statistical techniques], Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
Karasar, N. (1995). Bilimsel araştırma yöntemi [Scientific research method], 7. Basım, Ankara: Alkım Yayınevi.
Moir, P.E (1986). Training continuing educators for divergent thinking (lateral thinking). Unpublished Ph.D. Thesis, University of Washington, PQDT.
Nystron, H. (1979). Creativity and innovation. New York : John Wiley and Sons.
Onargan, T.; Cöcen, İ.; Akar, A.; Tatar Ç.; Köktürk, U.; Mordoğan, H. ve Batar, T. (2004). Maden mühendisliği eğitiminde probleme dayalı öğretim (PDÖ) için yapılanma modeli [A structuring model for the problem-based teaching (PBT) in mining engineering education]. I.Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayıs 2004, Eski Foça, İzmir.
Özden, Y. (2010). Öğrenme ve öğretme, 10. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
Runco, M. A., & Okuda, S. M. (1991).The instructional enhancement of the ideational originality and flexibility scores of divergent thinking tests. Applied Cognitive Psychology, 5, 435-441.
Seferoğlu, S. S. ve Akbıyık, C. (2006). Eleştirel Düşünme ve Öğretimi. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 193-201.
Semerci, Ç. (2016). Yanal Düşünme Eğilimi (YADE) Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması [Developing A Lateral Thinking Disposition (Latd) Scale: A Validity and Reliability Study]. Eğitimde Kuram ve Uygulama [Journal of Theory and Practice in Education], 12(1), 358-371.
Sönmez, V. ve Alacapınar, F.G. (2011). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri [Exemplified scientific research methods], Ankara: ANI Yayıncılık.
Sungur, N. (1997). Yaratıcı düşünce [Creative Thinking] (2. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
Torrance E. P. (1968). Education and creative potential: Modern School Practices Series (5). Minneapolis: The University of Minnesota Press.
Vural, C.T. (2008). Sosyal bilgiler eğitiminde yaratıcı düşünme: Yeni ilköğretim programı beşinci sınıf sosyal bilgiler öğretiminde kullanılan etkinliklerin yaratıcılığı geliştirmesi açısından değerlendirilmesi [Creative thinking in social studies education: The evaluation to develop creativity used in teaching fifth grade social studies activities in the new primary education curriculum]. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi, Adana.
Yağcılar, H. (2010). Critical thinking in teaching english as a foreign language: from theory to practice, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi İstanbul.