Ortaokul Öğrencilerinin Toplumsal Değerlere Yönelik Bakış Açılarının Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı ortaokul öğrencilerin toplumsal değerlere karşı bakış açılarını ortaya çıkarmaktır. Araştırma 2016-2017 akademik yılında Konya ili Meram ilçesinde bulunan 5 ortaokuldaki şans yoluyla belirlenen 208 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Araştırmada hem nitel hem nicel yöntemlerinin birlikte kullanıldığı açıklayıcı araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda veri toplama aracı olarak Toplumsal Değerlere Yönelik Algı Ölçeği kullanılırken nitel boyutunda araştırmacı tarafından geliştirilen 4 soru kullanılmıştır. Elde edilen nicel veriler bağımsız örneklem t testi, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) ile çözülürken nitel veriler ise betimsel analiz yöntemiyle çözülmüştür. Araştırmanın sonuçlarında; öğrencilerin toplumsal değerlerle ilişkin algısı, cinsiyetlerine ve annelerinin eğitim durumlarına göre anlamlı fark gözlenirken, babalarının eğitim durumlarında, kardeş sayılarında ve karne ortalamalarında anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler:

aile, değer, dürüstlük, sorumluluk, , toplumsal değer, vatan

The Examination of Perception of Social Values of Elemantary School Students According to Different Variables

The purpose of this study is to identify the students' perceptions of social value. The study was carried 208 students on five school by random in Meram in Konya in 2016-2017 education year. Mixed method which is used both quantitative method and qualitative method is used in this research. The scale of students' perceptions of social value was used in quantitative part of research, four questions which prepared by researcher were used qualitative method part of research. Data is analyzed with independent samples t-test, ANOVA and descriptive analysis. According to the findings, it is found that there is a significant difference between the students' perceptions of social values and their genders, mother’s educational background but there is not a significant difference between the students' perceptions of social values and their father’s educational background, the number of sister/brother, average of school report.

Keywords:

family, homeland, honesty, responsibility, social values, values,

PDF

___

Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II.kademede gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Akbaş, O. (2008). Değer eğitimi akımlarına genel bir bakış. Değerler Eğitimi Dergisi. 6(16), 9-27.
Akyüz, Y. (2008). Türk eğitim tarihi. (12. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Alan, Y. (2014). Değerler eğitimi açısından Kur'an Kıssaları'nın Türkçe ders kitaplarında kullanılması. Sosyal Bilimler Dergisi. 4(8), 61-76.
Ayaz, H. (2015). Bülbül şiiri etrafında Mehmed Âkif'in değerler dünyası üzerine düşünceler. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 25(1), 32-37.
Aydın, A. (2005). Dil ve tarih coğrafya fakültesi öğrencilerinin değer hiyerarşileri ile ilahiyat fakültesi öğrencilerinin değer hiyerarşilerinin karşılaştırılması.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi ,Ankara.
Aydın, Z. ve Gürler, Ş. (2014). Okulda değerler eğitimi-yöntemler, etkinlikler, kaynaklar. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Bacanlı, H. (2005). Duygusal davranış eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Bakaç, E. (2013). Toplumsal değerlere yönelik algı ölçeği: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi. 2(4), 303-309. Başol, N. (2016). Osmanlı dönemi kadın divan şairlerinden Mihri Hatun Divanı'nın söz varlığı unsurları ve değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Baydar, P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanılan soruların değerlendirilmesi.(Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Bolat, Y. (2011). Gazi üniversitesi meslek yüksekokulu öğrencilerinin sosyal değerlere bakışları. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bolat, Y. (2016). Sosyal değerleri ve değerler eğitimini anlamak. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi. 29, 322-348.
Bulach, C. R. (2002). Implementing a character education curriculum and assessing its ımpact. The Clearing House, 76(2), 79-83.
Bulach, C.R. , Butler J.D. (2002). The occurence of behaviors associated with sixteen character values. Journal of Humanistic Counseling, Education and Development, 41, 200-214.
Bulut, S.S. (2012). Gazi eğitim fakültesi öğrencilerinin değer yönelimleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3 (1), 216-238.
Canatan, A. (2008). Toplumsal değerler ve yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi. 1, 62-71.
Ceylan, Y. (2012). Toplumsal değerler ve medya etiği. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4, 45-58.
Çetin, H. (2016). Dördüncü sınıf öğrencilerinin toplumsal değer algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Demirtaş, C. (2010). Öğretmen ve geleceğimiz. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim. 130, 2-40.
Dilmaç, B. , Arıcak, .O.T. (2012). Değerler ölçeği geçerlilik ve güvenirlik çalışması. 2. Uluslararası Değerler Eğitimi Sempozyumu. Değerler Eğitimi Merkezi, 16 - 18 Kasım 2012, İstanbul.
Dilmaç B. , Bircan, H. H. (2014). Değerler ve değerler psikolojisi (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Kurt. E. (2015). İş yaşamında bireysel değerler: Bir vakıf üniversitesi meslek yüksek okulu örneği. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 3(1),18-36.
Ersoy, B. (2006). Toplumsal değerler ve çalışanların iş doyumu arasındaki ilişki: Ampirik bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
Ertürk, S.(1975). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları. Fidan, N. (2012). Okulda öğrenme ve öğretme (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Gömleksiz, M. N. (2007). Lise öğrencilerinin toplumsal değerlere ilişkin tutumları: Elazığ ili örneği. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Arslan, ve M. Zengin (Ed.), Değerler ve eğitimi içinde (s. 727-741). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
Gömleksiz, M. N., Cüro, E. (2011). Sosyal bilgiler dersinde yer alan değerlere ilişkin öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 96-130.
Güngör, E. (2000). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
İlğan, Karayiğit vd. (2013). Ortaokul öğrencilerinin demokratik değerlere sahip olma düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 97- 118.
Kan, Ç. (2010). Sosyal bilgiler dersi ve değerler eğitimi. Milli Eğitim Dergisi, 187, 138-145.
Karaduman, M. (1985). 15-19 yaşlarındaki lise öğrencilerinin değer sıralaması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi (16. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
Keskin, Y. (2008). Türkiye'de sosyal bilgiler öğretim programlarında değerler eğitimi: Tarihsel gelişim, 1998 ve 2004 programlarının etkililiğinin araştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Kirmanoğlu, B. (2016). Değerler eğitiminin ilkokul toplum hizmeti uygulamalarına etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Giresun Üniversitesi, Giresun..
Lihua, Z. (2013, Kasım 21). China's Tradıtıonal Cultural Values. http://carnegietsinghua.org/publications/?fa=53613 (Erişim Tarihi: 2016, 10 Aralık).
Michealis J. U. ve Garcia, J. (1996). Social studies for children a guide to basic instruction (11.ed.). Allyn and Bacon: Boston
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (1948). İlkokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (1968). İlkokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Öngen, B., Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları ve yaşam değerleri ilişkisi. Sosyoloji Konferanslar Dergisi, 48 (2), 1-18.
Özkul, A. S. (2007). Yaşam ve çalışma değerlerini etkileyen faktörler SDÜ öğrencileri üzerine bir araştırma.(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
Rokeach, M, (1973). The nature of human values. New York: The Free Press Sadıkoğlu, N. (2013). 6. sınıf sosyal bilgiler programında doğrudan kazandırılacak değerlerin öğrenciler tarafından bilişsel öğrenilmişlik düzeyleri.(Yüksek Lisans Tezi). Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.
Spranger, E. (1928). Types of men. Halle: Max Neimeyer. Sönmez,V. , Alacapınar, F. G. (2014). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri (3. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Tezcan, M. (1974). Türklerle ilgili stereotipler (kalıp yargılar) ve Türk değerleri üzerine bir deneme. Ankara: A.Ü Eğitim Fakültesi Yayınları:44.Ankara Üniversitesi Basımevi.
Tezcan, M. (1987). Kültür ve kişilik. Ankara: Bilim Yayınları. Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması düşünülen sosyal değerler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227-259.
Türk Dil Kurumu (TDK). (2007). Güncel Türkçe sözlük ve yazım kılavuzu etkileşimli yoğun diski. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Türkkahraman, M. (2014). Social values and values education. Procedia - Social and Behavioral Science. 116, 633-638.
Ulusoy, K. ve Arslan, A. (2016). Değerli Bir kavram olarak değer ve değerler eğitimi. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.), Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi içinde (s. 1-16), Ankara: Pegem Akademi.
Uyguç, N. (2003). Cinsiyet, bireysel değerler ve meslek seçimi. D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergisi,8(1), 93-103.
Uysal, F. (2008). Karakter eğitim programlarının değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Tay, B. (2009). Prospective teachers' views concerning the values to teach in the course of social sciences. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1187-1191.
Whitney, I.B.(1986). The status of values education in the middle and junior high schools of Tennessee. (Doktora Tezi). Tennessee State University, ABD.
Yapıcı, A. ve Zengin, Z. S. (2003). İlâhiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(4), 173-206.
Yaşar, Ş. (2008). Sosyal Bilgiler ve dünya vatandaşlığı. Ş. Yaşar (Ed.), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 229-245), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Yıldırım, K. (2009). Values education experiences of Turkish class teachers: A phenomeonological approach. Eğitim Araştırmaları- Eurasian Journal of Educational Research, 35, 165-184.
Yiğittir, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4 ve 5. sınıf değerlerinin kazanılma düzeyi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Yiğittir, S. (2010). İlköğretim öğrenci velilerinin okullarda kazandırılmasını arzuladığı değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 8(19), 207-223.