Kent Yaşamında Dış Mekân Süs Bitkilerinin Önemi ve Kullanıcı Tercihleri: Kilis Örneği

Çalışmanın amacı Kilis kenti kentsel açık alanlarda yer alan bitkilerin kullanıcılar açısından tercih durumlarını ve süs bitkileri ile ilgili genel yaklaşımlarını belirlemektir. Bu amaçla, en az 3 yıldır şehirde ikamet ediyor olmak kaydıyla belirlenmiş olan, 100 katılımcı üzerinde bir anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Ankete katkı sağlayanların çoğunluğu, 18-25 yaş aralığında olup, Yüksekokul veya Fakülte öğrencisidir. Katılımcılardan 10 farklı dış mekân süs bitkisini, kendi beğenileri doğrultusunda sıralamaları istenmiştir. Çalışma sonunda ilk sırada en çok tercih edilen tür %22 ile Narcissus sp.(nergis) , en az tercih edilen tür ise %2 ile Chaenomeles japonica (bahar dalı) olarak belirlenmiştir. Bitkilerle ilgili tercih edilen özellikler incelendiğinde en yüksek değerler kokulu olması (%74), görsellik (%65), renkli olması (%37) olarak sıralanmaktadır. Sonuçlar kent içi yeşil alanlarda kullanılacak olan bitkilerin, kullanıcı istekleri doğrultusunda belirlenmesinin yanı sıra, estetik ve işlevsel özellikleri ile doğal çevreye uyum sağlayabilen türlerinin kullanımının yaygınlaştırılması gerektiğini vurgular niteliktedir.

Anahtar Kelimeler:

Kullanıcı tercihi, süs bitkileri, Kilis, bitkisel tasarım, dış mekan

Importance of Outdoor Ornamental Plants for Urban Life and User Preferences: Case of Kilis

The aim of this study is to determine the preferences of the plants in Kilis urban open spaces and to identify general user attitudes towards the ornamental plants. For this purpose, a questionnaire was conducted with 100 participants who have been living in the city for at least 3 years. The majority of the participants who participated in the survey was between the ages of 18-25, and they are student of a college or faculty. The participants were asked to rank 10 different outdoor ornamental plants according to their own favor. At the end of the study, Narcissus sp. (daffodil) and Chaenomeles japonica (japanese quince) were the most preferred species with 22% and 2% respectively. When the preferred properties of plants are examined, fragrance is credited with the highest values (74%), whereas visuality with the (65%), and coloring with the (37%). These results emphasize that the plants to be used in urban green areas should be determined in accordance with their preferability by the users and the use of species that can adapt to the natural environment with their aesthetic and functional characteristics should be expanded.

Keywords:

User preference, ornamental plants, Kilis, planting design, outdoor,

PDF

___

1. Acar, C., Sarı, D. (2010). Kentsel Yerleşim Alanlarındaki Bitkilerin Peyzajda Kullanım Tercihleri Açısından Değerlendirilmesi: Trabzon Kenti Örneği, Ekoloji, 19, 173-180.
2. Acar, C., Demirbaş, E., Dinçer, P., Acar, H. (2003). Anlamsal Farklılaşım Tekniğinin Bitki Kompozisyonu Örneklerinde Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri A (1), 15-28.
3. Aslan, F., Kaya, G., Yılmaz, B., ve Atik, A. (2013). Malatya Kent Halkının Dış Mekan Bitki Tercihlerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Social Sciences, 8 (1), 33-49.
4. Aydemir, E.S., Öksüz, A.M., Aydemir, Ş., Beyazlı, D.Ş., Ökten, N., Sancar, C., Özyaba, M., Türk, Y.A. (2004). Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı, 285-335 s, Trabzon.
5. Balram, S., Dragićević, S. (2005). Attitudes Toward Urban Green Spaces: İntegrating Questionnaire Survey And Collaborative GIS Techniques To İmprove Attitude Measurements. Landscape and Urban Planning. 71, 147–162.
6. Bilgili, B.C., Aytaş, İ., Çorbacı, Ö.L., Alp, Ş. (2014). İlkbaharda Çiçek Açan Bazı Bitki Türlerinin Çankırı Koşullarında Çiçeklenme Zamanlarının Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3), 338-347.
7. Chiesura, A. (2004). The Role Of Urban Parks For The Sustainable City. Landscape and Urban Planning, 68(1), 129-138.
8. Dawes, R.M. (1972). Fundamentals of Attitude Measurement. Wiley, New York
9. Eroğlu, E., Akıncı Kesim, G., Müderrisoğlu, H. (2005). Düzce Kenti Açık Ve Yeşil Alanlarındaki Bitkilerin Tespiti Ve Bazı Bitkisel Tasarım İlkeleri Yönünden Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 11, 270-277.
10. Kayabaşı Torun, E. (2018). Kentsel Tasarımda Doğal Bitkilerin Kullanımı ve Ekonomik Önemi. Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük.77-84, Eskişehir.
11. Montgomery, C. (2013). Happy City: Transforming Our Lives Through Urban Design Macmillan, New York, USA.
12. MGM (2019). Meteoroloji Genel Müdürlüğü. www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?k=A&m=KILIS (12.04.2019).
13. Özer, S., Atabeyoğlu, Ö., Zengin, M. (2009). Prunus spinosa L. (Çakal Eriği)’nin Peyzaj Mimarlığı Çalışma Sahasında Kullanım Olanakları. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2), 1-7.
14. Rahnema, S., Sedaghathoor, S., Allahyari, M. S., Damalas. H. A., El Bilali, H. (2019). Preferences And Emotion Perceptions Of Ornamental Plant Species For Green Space Designing Among Urban Park Users İn Iran. Urban Forestry & Urban Greening. 39, 98-108.
15. TUİK (2019). Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1633 (12.04.2019)
16. Yılmaz, S., Zengin, M. (2003). Erzurum Kent Halkının Süs Bitkilerine Olan Talebinin Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A 1, 29-42.
17. Yılmaz, R. (2006). Tekirdağ Halkının Tasarım Bitkilerine Olan Talebinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 3, 71-81.