ÇEVRE VE KENT ESTETİĞİ

Tarih boyunca insanlar tek tek yapılarda olduğu kadar yarattıkları fiziksel çevrelerde de estetik nitelik aramışlar ve bu kaygı ile çevrelerini düzene sokma arayışında olmuşlardır. Doğal ve kültürel ögelerin bir araya gelmesi ile biçimlenen kentler onu oluşturan parçalardan farklı nitelik taşıyan bütünlerdir. Gerek tek yapıların gerekse yapı ve açık yeşil alanların bir araya gelerek oluşturdukları çevrenin yalnızca insanın biyolojik gereksinmelerini karşılayan işlevsellik değil, aynı zamanda psikolojik, entelektüel gereksinmelerini de karşılayan estetik nitelikler de taşıması gerekmektedir. Bu makalede tarihi süreç içinde çevre ve kent estetiğinin gelişimi ortaya konmuş, estetik olgusu kavramsal olarak irdelenerek kentsel çevrelerde kimlik, kentsel görüntü ve estetik değerler kuramlarına değinilerek kentlerin kent tanımına hak kazanabilmeleri için sahip olmaları gereken estetik değerler ve kentsel tasarım yaklaşımları tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Çevre, Kent, Peyzaj olarak kent, Kent estetiği, Kentsel tasarım

URBAN AND ENVIRONMENTAL AESTHETICS

Human beings as the creators of their physical environments have always in anxiety in the arrangement and the aesthetics of the settlements. Cities formed by the combination of natural and cultural elements are different tissues than every single object found in them. Either single buildins or the urban tissues formed of buildings and open-green spaces not only fulfill the needs of the functions, but also to fulfill the psychological and intellectual needs of the citizens. In this article, the evolution of environmental and urban aesthetics through history was searched. Urban aesthetics was evaluated as a phenomenon then, identity problem in cities, the image of the city, aesthetical values in cities, concepts in aesthetics were emphasized and finally, the aesthetical values and urban design approaches for a more identifiable and aesthetics urban environment was discussed.

Keywords:

Environment, City, City as a landscape, Urban aesthetics, Urban design,

PDF

___

o Aru, K.A., 1998. Türk Kenti. Türk Kent Dokularının İncelenmesine ve Bugünkü Koşullar İçinde Değerlendirilmesine İlişkin Yöntem Araştırması, YEM Kitabevi, ISBN: 975-7438-58-8, Güzel Sanatlar Matbaası, İstanbul.
o Booth, N.K., 1990. Basic Elements of Landscape Architectural Design. ISBN: 0-88133-478-2, Waveland Press Inc., USA.
o Bozkurt, N., 2000. Sanat ve Estetik Kuramları. Asa Kitabevi,ISBN:975-8149-17-2, Özal Matbaası, Bursa.
o Cerver, F.A., 2003. The World of Contemporary Architecture. ISBN: 3-8331-1762-2, Cambridge, United Kingdom.
o Erzen, J., 2006. Çevre Estetiği ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş. Yayınları, ISBN: 975- 7064-96-3, ODTÜ Yayıncılık, Ankara.
o Grosenick, U. and Rienschneider, B., 2005. Art Now, Artists at the Rise of the Millenium, ISBN: 3-8228- 4093-9, Singapore.
o Günay, B. ve Selman, M., 1994. Kentsel Görüntü ve Kentsel Estetik Örnek Kent: Ankara. Kent, Planlama, Politika, Sanat, ODTÜ, Mimarlık Fakültesi Yayını, Ankara.
o İzgi, U., 1999. Mimarlıkta Süreç, Kavramlar-İlişkiler, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, ISBN. 975-7438-88- X, Yem Yayınevi, İstanbul.
o Özer, B., 1986. Yorumlar, Kültür, Sanat, Mimarlık. Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, ISBN: 975-7438-15-4, Yem Yayınevi, İstanbul.
o Porteous, I.D., 1996. Environmental Aesthetics, Ideas, Politics and Planning, ISBN: 0-415-13769-1, Great Britain.