TÜRKİYE‘DE ENFLASYON HEDEFLEMESİ POLİTİKASINI ETKİLEYEN ETMENLER; EKONOMETRİK BİR ANALİZ

Türkiye’de enflasyon sorununun çözümüne yönelik olarak uygulanan parasal hedefleme ve döviz kuru hedeflemesi politikalarının başarısız olması nedeniyle enflasyon hedeflemesi politikası uygulanmaya başlanmıştır. Bu makalenin konusunu Türkiye’de uygulanan enflasyon hedeflemesi politikasını etkileyen etmenler ve bu etmenlerin politikayı etkileme derecelerinin tespit edilmesi oluşturmaktadır Enflasyon sorunu özellikle gelişmekte olan ülkelerin sürdürülebilir kalkınmalarının önündeki en önemli engeldir. Gelişmekte olan ülkeler kategorisinde yer alan Türkiye enflasyon sorunuyla uzun yıllardır mücadele eden bir ülkedir. Bu çalışmada Türkiye’de uygulanan enflasyon hedeflemesi politikasını etkileyen değişkenler zaman serisine dayalı ekonometrik yöntemlerle analiz edilmektedir. Bu amaçla, 2002 – 2015 arasındaki dönem aylık veriler kullanılarak analiz edilmiştir. Ekonometrik analizlerde yer alan değişkenler arasında içsellik sorunu ile karşılaşıldığından GMM yöntemiyle bu sorun ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır. Küresel finansal krizin enflasyon hedeflemesi politikasında yarattığı etkileri göz önüne koyabilmek amacıyla analiz dönemi kriz öncesi 2002 – 2008 ve kriz sonrası 2008 – 2015 olarak ayrılmış ve toplam üç dönem için tahminlemede bulunulmuştur. Enflasyon hedeflemesi politikasını etkileyen değişkenler arasında politikayı etkileyen en önemli unsurun enflasyonun gecikmeli değeri olduğu tespit edilmiştir. En etkin ikinci değişkenin ise enflasyonist beklentiler olduğu tespit edilmiştir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde önemli bir etken olduğu varsayılan döviz kurunun politikaya etkisi anlamlı ancak az tespit edilmiştir. En az etkileyen değişkenin çıktı açığı olduğu tespit edilmiştir. Çıktı açığı faiz oranlarının tespitinde önemli bir unsurdur. Çıktı açığının etkisinin az bulunması faiz oranlarının enflasyon hedeflemesi politikasında az etkili olmasına neden olmaktadır. Bu durum merkez bankasının hedefleme politikasında geleneksel para politikası araçlarını kullanmasını sınırlayan bir unsur olarak göze çarpmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Enflasyon Hedeflemesi Politikası, Küresel Finansal Kriz, Genelleştiril

The Factors That Impact to The Inflation Targeting Policy in Turkey; An Econometric Analysis

Because of the monetary targeting and exchange targeting policies being unsuccesfull in inflation problems solution happenings, its been started to use inflation targeting policy. This works subject is being presented by factors of impact to the inflation targeting policy and these factors effect rates of the policy Inflation problem is a big problem at the developing countries in front of the these countries sustainable developings. Turkey, which is a country in the group of the developing countries, is having a big struggle with the inflation problem. At this work, in Turkey changeables, that are by the time series econometric systems. At this aim, the term between 2002-2015 is analized by monthly data. Because changeables that happens in the econometric analises has been happened endogenous problem between each other. As been tried to dissolved by GMM. Global financial crisis effects on inflation targeting policy; to set out the effects analize term is divided to before crisis 2002-2008 and after crisis 2008-2015 and totaly estimated in three terms. Between the changeables that effects the inflation targeting policy the most important itsem is inflation lagged variable. At the second place there is inflation expectations. The developing countries like to Turkey default an important changeable exchange rates effect to the policy it is determined that meaningfull but less. The least changeable is output gap. Output gap is an important item to determine the interest rate. By the least effect riase of the interest rates less effect on inflation targeting policy. This situation is an item that restrains the central banks targeting policy using traditional monetary policy tools

Keywords:

Inflation Targeting Policy, Global Financial Crisis, Generalized Method of Moments,

PDF

___

Akkuş, G. E. (2012). Phillips Eğrisi: Enflasyon - İşsizlik Değiş - Tokuşu Teorik Bir İnceleme. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Mecmuası, 62 (2), 99-151.
Akyürek, C. (1999). An Imperical Analysis of Post-Liberalization Inflation in Turkey. Yapı Kredi Economic Review, 10.2, 31-53.
Alantar, D. (2008). Küresel Finansal Kriz: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Bir De- ğerlendirme. Türkiye Finans Yöneticileri Vakfı, Maliye Finans Yazıları, 81, 1-10.
Alper, K., Kara, H., Yörükoğlu, M. (2012). Rezerv Opsiyon Mekanizması, TCMB Ekonomi Notları, 12 (28), 1-14.
Bernanke, S. B., Mishkin, S. F. (1997). Inflation Targeting: A New Framework for Monetary Policy? National Bureau of Economic Research, Working Pa- per, 5893, 1-31.
Clarida, R., Gali, J., Gertler, M. (1999). The Science of Monetary Policy: A New Keynesian Perspective. National Bureau of Economic Research, Working Paper Series, 7147, 1661 - 1707.
Çamlıca, F. (2010). Yeni Keynesyen Bir Bakış Açısıyla Türkiye'nin Enflasyon Di- namikleri Yönünden Yapısal Analizi. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlü- ğü, Ankara.
Çiçek, S. (2009). Küreselleşme ve Enflasyon: Küresel Çıktı Açığı Hipotezi - Türkiye Örneği. Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensti- tüsü, İktisat Anabilim Dalı, İstanbul.
Friedman, M.(1968). Dollars and Deficits: Inflation, Monetary Policy and The Ba- lance Of Payments. New Jersey: Prentice-Hall.
Kesriyeli, M., Yalçın, C. (1998). Taylor Kuralı ve Türkiye Uygulaması Üzerine Bir Not. TCMB Araştırma Genel Müdürlüğü, Tebliğ No:9802.
Lipsey, G. R. (1960). The Relation Between Unemployment and the Rate of Change of Money Wage Rates in the United Kingdom, 1861-1957: A Further Analysis. Economica, 27(105), 1-31.
McCallum, B.T. (2000). Theoretical Analysis Regarding A Zero Lower Bound On Nominal Interest Rates. National Bureau of Economic Research, Wor- king Paper Series, 7677, 1-54.
Mishkin, S. F., Posen, A. S. (1997). Inflation Targeting: Lessons From Four Countries. National Bureau of Economic Research, Working Paper Series, 6126, 1-133.
Oluşumu ARDL Yaklaşımı, Sosyo-Ekonomi Dergisi, 2016 (1), 27-46.
Vural, U. (2013). Geleneksel Olmayan Para Politikalarının Yükselişi. Uzmanlık Ye- terlilik Tezi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, İletişim ve Dış İlişki- ler Genel Müdürlüğü, Ankara.
Yapraklı, S. (2011). Açık Enflasyon Hedeflemesi Döneminde Parasal Aktarım Mekanizmasının Döviz Kuru Kanalı: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Ekonometri ve İstatistik Der- gisi, 15, 15-37.
Yıldırım, K., Karaman, D. ve Taşdemir, M. (2008). Makroekonomi. Eskişehir: Seçkin Yayınevi.
Yiğitbaş, Ş. B. (2009). Gelişen Piyasa Ekonomilerinde Alternatif Para Politika- sı Stratejileri, Türkiye Ekonomisi Açısından Bir Değerlendirme. Celal Bayar Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 16 (1), 207-225.