Tülay Polat ÜZÜMCÜ, Ömür ALYAKUT, Ayşe GÜNSEL

TURİZM EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN, MESLEĞİN GELECEĞİNE İLİŞKİN BAKIŞ AÇILARI

Turizm eğitimi ülkemizde, ortaöğretim ve yükseköğretim ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeyinde verilmekte olup, meslek yüksekokullarında iki yıllık bir önlisans eğitimi ile turizm sektöründe çalışacak ara eleman yetiştirmek amaçlanmaktadır. Bu araştırmada, meslek yüksekokulu turizm programı öğrencilerinin, turizm eğitimi alma nedenleri tespit edilerek, mesleğin geleceğine ilişkin bakış açıları araştırılmaktadır. Araştırmada öncelikle, Türkiye’de mesleki turizm eğitimi ve turizm eğitiminde meslek yüksekokullarının genel yapısına değinilerek, günümüzde turizm eğitiminin meslek yüksekokullarındaki durumu irdelenmektedir. Bunu takiben araştırma kısmında, Kocaeli Üniversitesi Kartepe Turizm Meslek Yüksek Okulunda [MYO] Turizm-Otelcilik eğitimi alan 223 öğrenciye anket uygulanarak, elde edilen veriler SPSS 15 paket programı ile frekans, faktör analizi ve ANOVA analizlerine tabi tutulmaktadır. Bu araştırma, turizm öğrencilerinin turizm sektöründeki, gelecek beklentilerine ilişkin algılarının, turizm eğitimini seçme nedenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı sorusuna da cevap aramaktadır. Turizm MYO öğrencilerinin i ücretlere ve ii kariyer imkânlarına ilişkin algılarının turizm eğitimini tercih etme nedenlerine göre farklılaştığını göstermekte iken; iş bulma ve çalışma koşulları ile turizm eğitimi tercih nedenleri arasında herhangi bir ilişkinin varlığına rastlanmamaktadır. Turizm MYO öğrencilerinin ücret ve kariyer beklentilerine ilişkin gelecek algılarının, üniversite tercihlerine göre farklılaşıyor olması üzerinde hassasiyetle durulması gereken bir konudur. Araştırmamızın tanımlayıcı istatistiklerinde, meslek lisesinden gelen öğrencilerin meslek hakkında bilgi sahibi oldukları ve mesleği sevdikleri görülmektedir. Bu açıdan özellikle bilinçli tercihte bulunan * Yrd. Doç. Dr., Kocaeli Üniversitesi Kartepe Turizm MYO** Öğr. Gör., Kocaeli Üniversitesi Kartepe Turizm MYO*** Doç. Dr., Kocaeli Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesiöğrencilerin sektöre yönelik bir farkındalığa sahip oldukları ve iyi bir ücret ile hızlı yükselme imkânlarına yönelik algıların bu farkındalık sayesinde meydana geldiği düşünülmektedir. Burada üzerinde durulması gereken bir diğer noktada, çalışma koşullarına yönelik böylesi bir beklentinin olmayışıdır. Turizm meslek lisesi öğrencilerinin, turizm sektöründe staj yapmaları nedeniyle, mesleğin geleceğine yönelik beklentilerinin daha gerçekçi olduğunu, mesleki deneyimi olmayan öğrencilerin ise yeterli ve gerçekçi bilgi sahibi olamadıklarını ortaya koymaktadır

Anahtar Kelimeler:

Meslek Yüksek Okulu, Turizm, Mesleki Eğitim

The Perspectives of the Tourism Program Students to The Future of This Career

In our country, tourism education is provided at secondary and higher associate, undergraduate and post graduate degrees education institutions; and in vocational schools, via a two year associate education, it is aimed to train intermediate staff who will be employed in the tourism sector. In this study, the perspectives of the tourism program students of the vocational schools to the future of this career are investigated by determining why they want to get tourism education. In the study, first of all, by referring to the general structure of the occupational tourism training and the vocational schools in tourism education in Turkey, the current situation of the tourism education in vocational schools is examined. Following this, in the research part, a questionnaire was conducted to 223 students getting tourism and hotel management education at Kocaeli University Kartepe Tourism Vocational School and the data was evaluated for frequency analysis, factor analysis and ANOVA analysis using the SPSS 15 software package. This study looks for an answer whether the perspectives of the tourism students to the future expectations in tourism sector differ according to the reasons for choosing tourism education. While the findings show that the perspectives of tourism program students of the vocational schools to the future opportunities of i the wages and ii carrier differaccording to the reasons why they prefer tourism education, no relationship has been observedbetween finding a job, working conditions and the reasons for tourism education preferences. The most important subject to be emphasized is that the perspectives of tourism program students of the vocational schools to the future expectations about wage and career differ according to university preferences. In descriptive statistics of the research, it is observed that the students graduated from vocational schools are informed about the profession and love it. In this respect, it is thought that especially the students with conscious preferences are aware of the sector and the perspectives about rapid growth opportunities with a fair wage occur due to this awareness. Lack of such expectation about working conditions is another important subject to be emphasized. The findings reveal that the expectations of the tourism vocational high school students in terms of the future of the occupation are more realistic as they do apprenticeship in the tourism sector, while the students who do not have work experience do not also have adequate realistic information about this career

Keywords:

Vocational School, Tourism, Vocational Education/Training,

PDF

___

Aksu, A. ve Köksal, C.D. (2005). Perceptions and Attitudes of Tourism Students in Turkey. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 17 (5), 436-447.
Aksu M. ve Bucak, T. (2012). Mesleki Turizm Eğitimi. Aksaray Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(2), 7-18.
Avcıkurt C., Deveci B. ve Türkmen, S. (2012). Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Mezunlarının Turizm Sektö- ründeki İstihdam Profili, Turizm Eğitimi Konferansı-Tebliğler, T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 3381, Araştırma Genel Müdürlüğü Yayınları: 366, Genel Yayın Dizisi: 75, ISBN: 978-975-17-3630-7.
Aymankuy Y., Tetik N., Girgin K.G ve Aymankuy, Ş. (2013). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimindeki Staj Uygulamasına Öğrenci ve Akademisyenlerin Bakışları (BTİOYOda Uygulama). International Journal of Human Sciences, (10)1, 101-128.
Aymankuy Y. ve Aymankuy, Ş.(2013). Turizm İşletmeciliği Eğitimi Alan Öğrencilerin Turizm Sektöründeki İstihdamla İlgili Görüşleri ve Sektördeki Kariyer Beklentileri (Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Örneği). Akademik Bakış Dergisi, 35/MartNisan, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, ISSN:1694-528X, 1-21.
Baltacı F., Üngören E., Avsallı H. ve Demirel, O.N. (2012). Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Eğitim Memnuniyetlerinin ve Geleceğe Yönelik Bakış Açılarının Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4 (1), 17-25.
Boylu, Y. Ve Arslan E. (2014). Türkiyedeki Turizm Eğitiminin Rakamsal Gelişmeler Açısından Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 1: 79-97.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliş- tirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Güz, 470-483.
Çatı K. ve Bilgin, Y. (2013). Turizm Lisans Öğrencilerinin Turizm Sektöründe Çalışma Eğilimleri. Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 23-45.
Davras M.G. ve Bulgan, G. (2012). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İngilizce Hazırlık Eğitimine Yönelik Tutumları: Isparta MYO Turizm ve Otel İşletmeciliği Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (2), 227 238.
Dinçer F.İ., Akova O ve Kaya, F. (2013). Meslek Yüksekokulu Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı Öğrencilerinin Kariyer Planlaması Üzerine Bir Araştırma: İstanbul Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi Örneği, 3.Uluslararası Meslek Yüksekokulu Sempozyumu, Ardahan, 42-56.
Ercan İ., Kan, İ. (2004). Ölçeklerde Güvenirlik ve Geçerlik, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 30 (3), 211-216.
Erdinç S.B. ve Yılmaz, G. (2012). Günümüzde Turizm Eğitiminin Yükseköğ- retim İçerisindeki Yeri, Turizm Eğitimi Konferansı-Tebliğler. T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 3381, Araştırma Genel Müdürlüğü Yayınları: 366, Genel Yayın Dizisi: 75, ISBN: 978-975-17-3630-7. Güzel, N. G. (2006). Yükseköğretimde Turizm Eğitimi ve Hizmet Kalitesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Güzel T., Akdağ G., Güler O. ve Şener, S. (2014). Turizm Eğitimi Alan Öğ- rencilerin Turizmde Kariyer Algılamaları: Çanakkale, Mersin ve Kıbrısta Bir Araştırma. 3.Doğu Akdeniz Sempozyumu, Mersin,176-187.
Hacıoğlu N., Kaşlı M., Şahin ve Tetik N.(2008). Türkiyede Turizm Eğitimi. Ankara:Detay Yayıncılık.
İbicioğlu, H., Avcı, Avcı U. ve Boylu, Y. (2003). Turizm İşletmelerinde İnsan Kaynaklarının Eğitiminde Stratejik Sektörel Eğitim Organizasyonlarının Uygulanabilirliğine Yönelik Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 69-90.
Kılıç G. ve Bayraktaroğlu, E. (2012). Lisans düzeyinde Turizm Eğitimi ve Fakülte Bünyesinde Örgütleniş Biçimine Yönelik Bir Değerlendirme. Turizm Eğitimi Konferansı-Tebliğler, T.C Kültür ve Turizm Bakanlı- ğı Yayınları: 3381, Araştırma Genel Müdürlüğü Yayınları: 366, Genel Yayın Dizisi: 75, ISBN: 978-975-17-3630-7.
Korkmaz H., Gürol N. ve Avcıkurt, C. (2012). Lisans Düzeyinde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Sektöre Yönelik Görüşleri ve Kariyer Beklentileri Arasındaki İlişki. Turizm Eğitimi Konferansı-Tebliğler, T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 3381, Araştırma Genel Müdürlüğü Yayınları: 366, Genel Yayın Dizisi: 75, ISBN: 978-975-17-3630-7.
Kozak M.A.(2009). Akademik Turizm Eğitimi Üzerine Bir Durum Analizi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), 22, 2.
Kozak M. ve Kızılırmak, İ. (2001). Türkiye`de Meslek Yüksekokulu Turizm Otelcilik Programı Öğrencilerinin Turizm Sektörüne Yönelik Tutumlarının Demografik Değişkenlere Göre Değişimi: Anadolu, Akdeniz ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 12 (Bahar Dönemi), 9-16.
Kusluvan, S., Kuşluvan, Z. (2000). Perceptions And Attitudes Of- Undergraduate Tourism Students Towards Working in The Tourism Industry in Turkey. Tourism Management, 251-269.
Özdemir S.S., Polat E., Hacıoğlu N. ve Özdemir, M. (2014). Türkiyede Önlisans Düzeyinde Gerçekleştirilen Turizm Eğitiminin Analizi, The Sixth International Congress of Educational Research VI. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Accountability and Transparency in Education: Global Challenges & Local Realities. Hacettepe University, Turkish Educational Research Association & Hacettepe University In collaboration with International Association of Educators European Educational Reesearch Association World Education Reseach Association, International Association of Qualitative Inquiry & Ministry of National Education.
Pelit, E., Güçer, E. (2006). Turizm Alanında Öğretmenlik Eğitimi Alan Öğ- rencilerin Turizm İşletmelerinde Yaptıkları Stajları Değerlendirmeler Üzerine Bir Araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1: 39-163.
Roney S.A.ve Öztin P. (2007). Career Perceptions of Undergraduate Tourism Students: A Case Study in Turkey. Journal of Hospitality, Leisure, Sport and Tourism Education 6(1), 4 -17.
Tuyluoğlu, T. (2003). Türkiyede Turizm Eğitiminin Niteliği. Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Ankara Üniversitesi: Ankara.
Üngüren, E. (2007). Lise ve Üniversitelerde Turizm Eğitimi Alan Öğrencilerin Umutsuzluk ve Kaygı Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi: Antalyada Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Antalya.
Üngüren E. ve Ehtiyar, R.(2008). Geleceğin Turizmcilerinin Umutsuzluk Tipolojilerinin Belirlenmesi. www.Esosder.org, ISSN:13040278 Bahar, 7(24 ), 201-219.
Üngüren E., Doğan H., Özmen M. ve Tekin Ö.A. (2010). Otel Çalışanlarının Tükenmişlik ve İş Tatmin Düzeyleri İlişkisi. Journal of Yasar University, 5 (17): 2922‐2937.
Ünlüönen K.ve Boylu, Y.(2005). Türkiyede Yükseköğretim Düzeyinde Turizm Eğitimindeki Gelişmelerin Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www.e-sosder.com, ISSN:1304-0278 Bahar, 3(12), 11-32.
Üzümcü T.P. ve Bayraktar, S. (2004). Türkiyede Turizm Otel İşletmeciliği Alanında Eğitim Veren Yükseköğretim Kuruluşlarındaki, Eğiticilerin Turizm Mesleki Eğitiminin Etkisel Açıdan İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. 3.Bilgi-Ekonomi-Yönetim Kongresi, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, 79-92.
Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, Sayı: 18665, 30 Ocak 2015, http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18665 (02.02. 2015).
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara, 2007, Resmi Gazete, www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/03/20070302-17-1.doc (02.02. 2015).
Education First, An Inıtıatıve of The Unıted Natıons Secretary-Generalhttp://www.globaleducationfirst.org/files/EdFirst_G29383UNOPS_ lr.pdf (17.05.2015).