DUYUŞSAL ÖZELLİKLERİN GELİŞİMİ AÇISINDAN FİZİKİ ORTAMDAN KAYNAKLANAN ÖRTÜK PROGRAMIN İNCELENMESİ

Problem Durumu: Fiziki ortam ve düzenlemeler örtük programın kaynaklarından biri olarak değerlendirilmektedir. Örtük program eğer okul tarafından kontrol edilmiyorsa bu durum öğrencilerin olumsuz yaşantılarla karşılaşmasına neden olabilir. Bu nedenle fiziki ortam ve düzenlemelerden kaynaklanan örtük programın açığa çıkarılmasının, resmi programı destekleyen istendik duyuşsal özelliklerin geliştirilmesinde ve etkili öğrenme ortamının sağlanmasında önemli katkılar getireceği düşünülmektedir. Araştırmanın Amacı: Bu araştırmada, sınıfın fiziki ortamından kaynaklanan örtük programın, duyuşsal özelliklerin gelişimini nasıl etkilediğini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına yer verilerek “iç içe geçmiş tek durum” deseni kullanılmıştır. Araştırma; öğretmenlik meslek bilgisi derslerinden “Öğretimde Planlama ve Değerlendirme”, “Sınıf Yönetimi” ve “Rehberlik” derslerinde gerçekleştirilmiştir. Kullanılan yöntemin gücünü artırmak amacıyla yöntem ve veri çeşitlemesine gidilmiştir. Çalışma alanını Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı oluşturmaktadır. Veri toplamak amacıyla “sınıf içi gözlem formu”, “öğretim elemanı görüşme formu” ve “öğrenci odak grup görüşme formu” kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen veriler üzerinde içerik analizi yapılmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Sınıfın fiziki ortamının, öğretim elemanının ders programı gereği gerçekleştirmek istediği etkinlikleri ve etkileşimi sınırlandırdığı belirlenmiştir. Sınıfın fiziki ortamından kaynaklanan örtük program; öğrencilerde öğrenci görüşlerine değer verilmediği, öğretmenlik meslek bilgisi derslerine önem verilmediği algısına neden olduğu ve öğrencilerin derse katılım isteğini azalttığı biçiminde şekillenmiştir. Öneriler: Sınıfın fiziki ortam ve düzenlemelerinden kaynaklanan örtük programın öğrenciler üzerindeki olumsuz duyuşsal etkilerini en aza indirmek amacıyla sınıfın fiziki ortamı resmi programı destekler nitelikte düzenlenmelidir. Öğretim elemanları örtük program konusunda bilinçlendirilmelidir.

Investigating Hidden Curriculum that Emerges from the Physical Setting Regarding Affective Characteristic Development

Problem Statement: Classroom facility and arrangement are considered sources of hidden curriculum. If hidden curriculum is not controlled this situation will lead students to experience undesirable results. So, it has been thought that exposing the hidden curriculum emerged from classroom facility and arrangements contribute the development of desired affective characteristics supported by formal curriculum and providing the effective learning environment. Purpose of the Study: In this study, it was aimed at deducing how hidden curriculum, which is emerged from classroom facility, affects the development of affective characteristics Method: In this study, qualitative research methodology was used and organized as an embedded single-case design. This study was carried out various lessons of Teaching Certificate Courses, such as; “Planning and Evaluation of Instruction”, “Classroom Management”, and “Guidance”. Methodological and data triangulation were used for strengthening the methodology. The study was conducted at Hacettepe University Faculty of Education Department of Classroom Teaching. The data gathered with “classroom observation form”, “academic staff interviewing form”, and “student focus group interviewing form” was analyzed by using content analysis. Findings and Results: Classroom facility limits the interaction and activities which are designed early in the lesson plan by academic staff. The results indicated that; the hidden curriculum, which is based on classroom facility, causes students to perceive that students’ opinions are not appreciated and lesson of Teaching Certificate Courses are not cared attention and decreases the student’s demand of involvement the lesson. Recommendations: Classroom facility must be arranged suitably for supporting formal curriculum. So, it can be possible to minimize negative effects of the hidden curriculum emerged from classroom facility and arrangements. Making academic staff conscious of hidden curriculum is important, as well.

___

Aydın, A. (2000). Sınıf yönetimi. İstanbul: Alfa Basın, Yayın, Dağıtım Ltd. Şti.

Bacanlı, H. (1999). Duyuşsal davranış eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Bacanlı, H. (2006). Sosyal beceri eğitimi. Y. Kuzgun. (Ed.) İlköğretimde Rehberlik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.

Burden, P. R. (1995). Classroom management and discipline: Methods to facilitate cooperation and instruction. New York: Longman Publishers.

Erden, M. (2005). Sınıf yönetimi. İstanbul: Epsilon Yayınları.

Fischer, L. (1977). The constitution and the curriculum. L. Rubin (Ed.) Curriculum Handbook (Abridged edition). Boston: Allyn and Bacon.

Gair, M. ve Mullins, G. (2001). Hiding in plain sight. E. Margolis (Ed.). The Hidden Curriculum in Higher Education. New York: Routledge.

Hesapçıoğlu, M. (1994). Öğretim ilke ve yöntemleri. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti.

Martin, J. R. (1994). Changing the educational landscape: Philosophy, woman and curriculum. New York: Routledge.

Paykoç. F. (2007). Affective development education and values: the turkish case.

N. P. Terzis (Ed.), Education And Values in The Balkan Countries (89-104). Thessaloniki, Greece: Publishing House Kyriakidis Brothers s.a

Senemoğlu, N. (2004). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.

Sönmez, V. (2004). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.

Uludağ, Z. ve Odacı, H. (2002). Eğitim öğretim faaliyetlerinde fiziksel mekan. Milli Eğitim Dergisi. 153-154.

Vallance, E. (1980). The hidden curriculum and qualitative inquiry as states of mind. Journal of Education. 162(1), 138-151.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yüksel, S. (2004). Örtük program: Eğitimde saklı uygulamalar. Ankara: Nobel Yayıncılık.

Zinnecker, J. (1975). Der heimliche lehrplan: Untersuchungen zum schulunterricht. Weinheim und Basel: Beltz Verlag.