Midyat İlçesi (Mardin) Tarım İşletmelerinde Mercimek Üretim Maliyetinin Hesaplanması

Bu çalışmanın amacı Mardin ilinde Mercimek üretimi yapan tarım işletmelerinin mercimek üretim maliyetlerinin hesaplanmasıdır. Bu amaçla çalışmada Basit Tesadüfi Örnekleme yöntemine göre yapılan 110 anketten elde edilen veriler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre mercimek üretim maliyetinde üretim masraflarının %76,50’sini değişken masraflar ve %23,50’sini sabit masraflar oluşturmaktadır. Değişken masrafların %36,82’sini toprak hazırlığı, %32,56’sını bakım masrafları, %26,04’ünü hasat harman masrafları oluştururken sabit masrafların %90,00’ını tarla kirası oluşturmaktadır. Üreticiler 152,82 kg/da ana ürün mercimek ve 110,83 kg/da yan ürün saman verimi elde etmişler, 1 kg mercimeği 1,58 TL’ye ve 1 kg samanı 0,60 TL’ye satmışlar, mercimek üretiminden 91,57 TL/da brüt kâr ve 25,08 TL/da net kâr elde etmişlerdir. Çiftçi, ürün fiyatının düşüklüğünden dolayı çalışmanın yapıldığı yılda mercimek üretiminden yeterine kâr elde edememiştir. Bölge mercimek üreticisinin daha yüksek fiyatla ürün satabilmesi için örgütlenmesi sağlanmalı,  mercimek üretiminde girdi ve prim desteğinin arttırılması gerekmektedir.

Determination of Lentil Production Cost in Agricultural Enterprises in Midyat District

This study aims to determine lentil production costs in lentil producing agricultural enterprises in Midyat District of Mardin province. Data gathered from 110 questionnaires conducted as to Simple Random Sampling Method were used in the study. According to the results of the study, 76,50% of lentil production costs consists of variable costs while the remaining 23,50% is constituted by fixed costs. 36,82% of variable costs are costs for soil preparation while 32,56% are maintenance costs and 26,04% are harvest costs. 90,00% of the fixed costs are field rents. Producers get a 152,82 kg/da yield on the main product, lentil, and 110,83 kg/da yield of the by product, hay. 1 kg of lentil is sold for 1,58 TL and 1 kg hay is sold for 0,60 TL. Producers earned 91,57 TL/da of gross profit from lentil production and net profit of 25,08 TL/da. Due to low prices in the year of the study, producers could not make enough profits from lentil production. It is necessary to organize the region lentil producers to sell products at higher prices, to increase input and premium support for lentil production.

___

  • Akova, Y., 1997. Baklagiller. Gıda Teknolojisi Derg., 2:88-91.
  • Altıntaş, G., 2014. Tokat, Amasya, Yozgat ve Sivas yörelerinde yetiştirilen bazı tarım ürünlerinin 2013 yılı üretim girdileri ve maliyetleri. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Orta Karadeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma İstasyonu Müdürlüğü Enstitü Yayın No: 261-P23, Tokat.
  • FAO, 2013. Food and Agriculture Organization of The United Nations. http://www.fao.org/faostat/en/#data/TP (05 Eylül 2017).
  • Anonim 2013. Resmi Gazete, Bakanlar Kurulu Kararı http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/04/20130408-5.htm (10 Şubat 2017).
  • FAO, 2014. Food and Agriculture Organization of The United Nations. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (05 Eylül 2017).
  • TÜİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu. http://rapory.tuik.gov.tr/05-09-2017-11:59:43-2139497181545548297994922290.html? (15 Eylül 2017).
  • Anonim 2016. Guidelines for Estimating Crop Production Costs 2016 in Manitoba. https://www.gov.mb.ca/agriculture/business-and-economics/financial-management/pubs/cop_crop_production.pdf (10 Haziran 2017).
  • Augustın, J., Beck, C. B., Kalbfleisch, G., Kapel, L. C., Matthews, R. H., 1981. Variation in the Vitamin and Mineral Content of the Raw and Cooked Commercial Phaselous Vulgaris Classes. Journal of Food Science., 46:1701-1706.
  • Aydoğan, A., Karagül, V., Gürbüz, A., 2008. Farklı Ekim Zamanlarının Yeşil ve Kırmızı Mercimeğin (Lens culinaris Medik.) Verim ve Verim Öğelerine Etkileri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enst. Derg., 17:1-8.
  • Baysal, A., 1988. Türk Mutfağında Mercimek ve Nohut Yemekleri. Herkes için Mercimek Sempozyumu, 29-30 Eylül 1988, s.17-26, Marmaris.
  • Bilgiç, E., Kaya, M., Ovayurt, K., Sarıkatipoğlu, S., 1983. Türkiye’de Üretilen Tarım Ürünlerinin Üretim Girdileri ve Maliyetleri Rehberi. T.C. Köy İşleri ve Kooperatifler Bakanlığı, Toprak Su Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Yayınları No:40, Ankara.
  • Çıkman, A., Monis, T., İpekçioğlu, Ş., 2016. GAP Bölgesi’nde Mercimek Üretim Maliyetinin Tespiti Üzerine Bir Araştırma. 12. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs 2016, Cilt 3, s.1757-1762, Isparta,
  • Çiçek, A., Erkan, O., 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gazi Osmanpaşa Üniv. Ziraat Fak. Yayınları No: 12, Ders Notları Serisi No:6, Tokat.
  • Desphande, S.S., Damodaran, S., 1990. Food Legumes: Chemistry and Technology (Y. Pomeranz editör). Advances in Cereal Science and Technology. American Association of Cereal Chemists, Incorporated. St. Paul, Minnesota, USA, p.147-241.
  • Emeksiz, F., Albayrak, M., Güneş, E., Özçelik, A., Özer, O. O., Taşdan, K., 2005. Türkiye’de Tarımsal Ürünlerin Pazarlama Kanalları ve Araçlarının Değerlendirilmesi. Türkiye Ziraat Mühendisliği 6. Teknik Kongresi, Cilt II, s.1155-1171, Ankara,
  • Gündüz, O., Esengül, K., 2004. Türkiye Yemeklik Tane Baklagiller Üretiminde Verim ve Fiyat Riski, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi B. GOÜ Ziraat Fak. Derg., 21:33-41.
  • Güneş, T., Kıral, T., Bülbül, M., Vural, H., Tatlıdil, H., 1990. Başlıca Tarım Ürünleri. Araştırma Projesi. Ankara Üniv. TMO Alkasan Matbaası, Ankara.
  • Karabak, S., Cevher, C., 2002. Orta Anadolu Bölgesinde Nohut ve Mercimek Tarımını Sınırlandıran Sosyo-Ekonomik Faktörlerin Tespiti. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Derg., 11: 99-119.
  • Karadaş, K., 2000. Erzurum İlinde Patates Üretim Ekonomisi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
  • Karadaş, K., 2016. Ağrı İli Tarım İşletmelerinde Buğday Üretim Maliyetlerinin Hesaplanması. Alınteri Zirai Bilimler Derg., 31:33-41.
  • Meiners, C.R., Derıse, N.L., Lau, H.C., Crews, M.G., Rıtchey, S.J., And Murphy, E.W., 1976. The Content of Nine Mineral Elements in Raw and Cooked Mature Dry Legumes. Journal of Agriculture Food Chemistry., 24(6):1126-1130.
  • Özel, R., Gül, A., 2010. Tükiye’de Kırmızı Mercimek Üretim Ekonomisi. Türkiye IX. Tarım Ekonomisi Kongresi, s.151-158, Şanlıurfa.
  • Özkaya, B., Özkaya, H., Eren, N., 1998. Değişik Tarla Bitkilerinden Sonra Ekilen Bazı Mercimek Çeşitlerinin Pişme Kaliteleri ve Kimyasal Özellikleri. I. Verim, Bazı Özellikler ve Pişme Kalitesi. Gıda Teknolojisi Derg., 3(6):56-63.
  • Pellet, L.P., 1988. Lentils and Chickpeas in Human Nutrition. Herkes için Mercimek Sempozyumu, Bildiri Kitabı, s.87-135, Marmaris.
  • Singh, K. M., Singh, A. K., 2014. Lentil in India: An Overview. SSRN Electronic Journal. https://www.researchgate.net/publication/266968749_Lentil_in_India_An_Overview. (11 Temmuz 2017).
  • Temel, N., Eymirli, S., Aksoy, E., Arslan, F., Tetik, Ö., 2012. Kırmızı Mercimek (Lens culinaris Medic.)’te Sorun Olan Canavar Otu (Orobanche aegyptiaca Pers. ve O. crenata Forsk.) Mücadelesinde En Uygun Ekim Zamanı ve Çeşidin Belirlenmesi, Biyolojik Mücadele Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, YYÜ Tar. Bil. Derg., 22(2): 99-107.
  • Toğay, N., Anlarsal, E., 2008. Van Koşullarında Farklı Bitki Sıklıklarının ve Ekim Şekillerinin Mercimek (Lens culinaris Medic.)’de Verim ve Verim Öğelerine Etkisi. YYÜ Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg., 18(1):35-47.
  • Togay, N., Engin, M., 2000. Van Koşullarında Sıra Aralığı ve Serpme Ekimin Mercimek (Lens culinaris Medic) Çeşitlerinde Verim ve Verim Öğelerine Etkisi. YYÜ Tarım Bilimleri Derg., 6(4):11-15.
  • Toowell, H., Burkitt, D., Heaton, K., 1985. Dietary Fibre, Fibre-Depleted Foods and Disease. Academic Press, London, England, 433p.
  • Tüzün, S., 1993. Polatlı İlçesi’nin Kuru Tarım Alanlarında Nadas Alanlarını Değerlendirmek İçin Yetiştirilen Başlıca Bitkisel Ürünlerin Maliyetleri ve Fiziki Girdilerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.