ÖZETT. W. SuI:lil'80 (3)Kasaplık civciv rasyonlarında ek proteinin üç ayrı sağlanış şeklinikarşılaştırmak (hepsinin soya küspesi ile; yarısmın soya küspesi diğeryarısının gossipolü alınmış pamuk tohumu küspesi ile; yarısının soyaküspesi diğer yarısının düşük kaliteli prese ayçiçeği ,kiispesi ile), bu kaynaklarıiki düzeyde (O ve-%0.25) lisin ve iki düzeyde (O ve %0.10) metiyo-nin ile takviye etmeye kasaplık civcivlerin göstereceği reaksiyonutespit etmek için 3 x 2 x 2 faktöriyel desene uygun bir deneme yapılmıştır.Kullanılan- ayçiçeği küspesi (AK) ekspeller yöntemle'üretilmiş olupdüşük kalitelidir ( %31 ham protein, % 21 ham sellüloz)~ Pamuk- tohumu küspesi (PTK) gossipolü alınış PTK olup % 0,0097 serbestgossipol taşımaktadır.Tüm deneme rasyon/arı amino asitler ,dışında diğer tüm besinmaddelerince dengeli ve yeterli olacak şekilde hazılanmıştır. Bu denemedeCobbs x Cobb-s ırkı 360 adet günlük civciv kullanılmış ve deneme 28gün :sürmüştür.Ek proteinin yarısının düşük kaliteli AK ile karşılanması canlı ağırlık,yem tüketimi ve yemelen yararlanmayı önemli derecede (P. < 0.05)azaltmıştır. Ek proteinin yarısının gossipolü alınmış PTK ile sa~lanmasıile tümünün soya küspesi ile sağlanması arasında önemli bir farklılıkolmamıştır. Lisin- ilavesi genelde etkili olmuş,lisin takviyesi alan guruplar(11~ gr) almayanlardan (696 gr) önemli d~recede (P < 0,0.5) fazla ağırlıksağlamışlardır. Fakat bu farklılığı~ (14 gr) pratikte önemli olmadığı düşünülmüştür. Ek proteinin sağ/anış şekli il~ metiyonin arasındakiinteraksiyon canlı ağırlığı önemli ölçüde (P < 0.05) etkilemiş,meJiyonin ilavesi soya küspesi alan gruplarda alumlu, ek proteinin yarısıgossipolü alınmış PTK ile sağlananlarda olumsuz sonuç yaratmıştır.Bu nedenlerle soya-mısır esasına dayanan kasaplık ciliciv rasyonlarındasoya küspesi ile sağlanan proteinin en az yarısının gossipo/ü alınmışPTK ile sağlanabileceği, fakat düşük kaliteli AK ile bunun olanaksızolduğu sonucuna varılmış, %0.25 lisin ve %0.1 metiyonin ilavesininbu sonucu değiştirmediği görülmüştür.SUMMARYDegossypolized Cottonseed Meal and Low Quality Sunflower Meal Replacements for Soybean Meal in Broiler RationsA 3x2x2 factoriaI experiment was .conducted in order to compare threedifferen't ways of furnishing suppIementalprotein -(all soybean meal, 50Xsoybean meal - 50 %degossypolized-coftonseed meat; 30 % sayhean meal 50Low quality expelIer sunflower meal)in broiler rations, and, to determin~the response-of br.oilers to the two levelsof L-Iysine (0.00 and 0.25 %),_and the two added levels of L-methioniı;ıe. Crude protein and crude fibercontents of suı.af1ower meal. were31%and % ıı respectively. Degossypolizedcottonseed meal contained0.0097 % free gı;>ssypol.AU basal dids used in this experimentwere balanced in all nutrientsexcept in essentaial amino acids. Three"hundred and sixty day - old .Cobbsx Cobbs-chicks were llSed and the experimentlırsted in 28 days.Furnishing 50 % of the supple1ementalprotein with low quality sunf~lower meal significant1y reduced bodyweight, feed" consumption' and f:eedlga.jn ratios (P < 0.0.5). There was notany si'gnificant difference between furnishingall supplemental protein withsoyb ean meal and 50 %of the supplementalprotein with degossypolized cot-'tonseed meal and 50 % of it with soybeanmeal. Groups recevied basal rationssuplemented with 0.25 % LIysiı:e (714 gm) obtained significantlyhigher (P < 0.05) body weight thanthose groups recieved basal rations WıthoutL-Iysine supplementation (696gm). However, the difference (l8 gm)was not important in practice. Interactionbetween added methionine andsupplemental protein sources was significantly(P < 0.05) effective onbody weight. Addi~on. of O. i % L-'methionine increased body weight ingroups fed only soybean meal as supplementalprotein source, but it decreasedbody weight in those groups fed50 % soyhean meal - 40 % degossypolizedcottonseed meal as supplemen-talprotein source.Therefore it was coneluded that. at least 50 % of the supplemental proteinin a soybean - cörn broiler rationcan be furnished wİth degossypoHzedcottor:ı~eed meal without any aminoacid supplementation, but it is notrecommended to furnish 50 % ofthe supplemental protein in soybeancombroiler rations with low qualityexpeller sunflower meal. The adetitionof L-Iysine and/or L - illetlıionineto this basal diet did not re store boclyweight, feed consuı;p.ption and feed/gain ratio.